Gewijzigd op 17 maart 2020 door Ammy van Bedaf
Herinneringen en loslaten
Hoeveel mensen zich over vroeger kunnen herinneren, verschilt per persoon. Door het stellen van de juiste vragen komen herinneringen weer naar boven, ook bij mensen die zich weinig herinneren over vroeger.
In hoeverre verschillen mensen ten aanzien van hun herinneringen over hun jeugd? Niet iedereen heeft veel en/of levendige herinneringen aan haar of zijn jeugd. Bovendien zijn niet alle herinneringen even prettig. Het komt ook regelmatig voor dat mensen zich slechts fragmenten herinneren uit hun jeugd. Het zijn dan niet de leukste periodes uit hun jeugd.
Ook gebeurt het dat mensen veel last hebben van piekeren en malen en van onrust en emotionele pijn en zich een heel fijne jeugd herinneren, met een liefdevolle opvoeding. In het laatste geval kan het zijn dat men bijvoorbeeld verwend is geweest, maar dat het alleen materiële aandacht blijkt te zijn geweest. Of dat de aandacht en de trots van een van de ouder voorwaardelijk was, bijvoorbeeld alleen als er prestaties voor tegenover stonden.
Wat doet ons geheugen tijdens onze jeugd? Een belangrijke functie van ons geheugen is dat het ons beschermt. Gelukkig maar. Door deze beschermingsfactor weten we niet alles meer, maar hebben we het wel gered. Deze beschermingsfactor maakt dat we ons datgene herinneren wat we toen aan konden. Dat is de reden dat sommige mensen weinig herinneringen hebben. Er waren weinig leuke herinneringen.
Over wie gaan onze herinneringen? Onze herinneringen gaan niet alleen over onszelf, maar ook over het gedrag van onze ouders en van onze broertjes en zusjes. Ook wonderlijke of absurde gebeurtenissen in de familie en incidentele aandacht of interesse of betrokkenheid van iemand worden herinnerd. Of bepaalde uitstapjes en cadeautjes. Opmerkelijk is hoe verschillend de herinneringen van kinderen uit eenzelfde gezin kunnen zijn. Dit heeft te maken met de verschillende rollen en posities die kinderen innamen in het gezin.
Welke rollen en posities zijn er zoal? Het oudste kind had een heel andere positie dan de jongste. Daarnaast zijn er favoriete kinderen van vader en van moeder. Er zijn/waren ouders die jaloers op (een van) hun kinderen waren. Als kind realiseer je je dat niet eens. Laat staan dat je hier concrete herinneringen aan hebt.
Er werden kinderen uitgespeeld tussen de ouders. Er werden kinderen onderling tegen elkaar uitgespeeld. Als kind kon je dat natuurlijk niet zien. Als volwassene gedraag je je in veel gevallen nog zo zoals je toen in je gezin van herkomst hebt gedaan. Toen was het logisch en functioneel, nu niet meer.
In hoeverre is het nodig om je angst en je eenzaamheid te doorvoelen? Het is niet nodig om naar je angst en eenzaamheid toe te gaan. Als je inzicht hebt in hoe je vroeger de patronen waar je nu tegenaan loopt, in stand hield, kun je door het aanleren van nieuwe vaardigheden nieuwe gedrag aanleren.
Waar komen onze huidige interpretaties vandaan? Onze interpretaties zijn die van het kind dat we toen waren. Dat maakt dat we ons wel de gebeurtenis herinneren, maar niet wisten waarom het zo gebeurde, of de aanleiding ervan. Dat kan voor een kind bedreigend of verwarrend zijn. Herinneringen aan feitelijke gebeurtenissen zijn doorgaans wel betrouwbaar. Herinneringen aan interpretaties en waarnemingen van het kind hoeven niet altijd betrouwbaar te zijn, omdat de waarneming niet altijd juist hoeft te zijn.
Ook die gebeurtenissen van vroeger werden veroorzaakt door dezelfde patronen waar je nu zelf tegenaan loopt, zoals een dominante ouder en een ondergeschikte ouder. De kans is heel erg groot dat jij, die dit nu leest, de ondergeschikte partner is en dat jouw partner de dominante partner is. Het is verbijsterend te zien hoezeer er overeenkomsten zitten in het gedrag van een van je ouders en van jezelf. Onbewust nemen we rollen of gedeeltes daarvan over van onze ouders. Voorbeelden daarvan zijn dat je met je vader of moeder te doen had of dat je voor een broertje of zusje moest zorgen of dat je te veel verantwoordelijkheid kreeg. Dergelijke patronen herhaal je onbewust bij je partner. Dit zijn voorbeelden van emotioneel misbruik.
Waar wordt je emotionele pijn, je onrust en je gepieker door veroorzaakt? Als je emotionele pijn, onrust hebt en/of veel piekert, is de kans bijzonder groot dat je affectief verwaarloosd bent en/of emotioneel misbruikt en/of geestelijk mishandeld. Er spelen twee aspecten die ook nog eens door elkaar spelen. Aan de ene kant zoek je bij je partner compensatie voor wat je vroeger tekort bent gekomen. En tegelijkertijd doe je dat op een manier die uit jouw overlevingsmechanismen van vroeger voortvloeit.
Waarom bots je met je partner? Omdat jouw partner hetzelfde bij jou doet: jouw partner zoekt bij jou compensatie, op een manier die voortvloeit uit zijn of haar jeugd. Vandaar het aantrekken en afstoten en vandaar het uitmaken en weer aangaan van je relatie (knipperlichtrelatie).
Hoe gaat zo’n knipperlichtrelatie? Jij of je partner maakt het uit als de boosheid groot is, dan is er even opluchting, maar al snel volgt het gemis. Wat ook meespeelt is dat je als je bij je partner bent, je vooral de ergernissen en frustraties merkt, terwijl als het uit is je je vooral de fijne momenten, de vertrouwdheid en de leuke dingen die jullie samen deden herinnert. Vanuit het grote gemis (dit is in feite je eenzaamheid van vroeger) zoeken jullie elkaar weer op.
Wat zoek je bij je partner? Jullie zoeken bij de ander wat die ander ook niet heeft meegekregen en je daarom niet kan geven, net zo min als jij je partner kan geven waar hij of zij zo’n behoefte aan heeft. Jullie doen dat beiden op een manier die vroeger thuis bij ieder van jullie functioneel was, maar nu niet meer, nu zelfs tegen je werkt en veel pijn, onrust en gepieker veroorzaakt.
Wat is dat obsessieve niet kunnen loslaten van je partner? Het wordt omschreven als een verslaving. Het triggert het zelfde beloningsgedeelte in onze hersenen als bijvoorbeeld een drugsverslaving doet. Net zoals een drugsverslaafde in de loop van de tijd meer drugs nodig heeft, heb jij meer bevestiging en dergelijke nodig van je partner. Dat maakt je partner zo verslavend. Je realiseert een doorbraak in je ‘verslaving’ door normale vaardigheden en gedragscomponenten aan te leren, waardoor je zelf je beloningsgedeelte in je hersenen bevestigt. Dan vermindert de afhankelijkheid van jouw partner gelijk evenredig aan het jezelf emotioneel ontwikkelen. Dit is de enige manier om van je obsessieve gedrag af te komen.
Hoe komt het dat mijn pijn, onrust en gepieker eigenlijk alleen maar toenemen? Dat komt omdat je tot op heden niet hebt geleerd er anders mee om te gaan. Je hebt je er tot op heden, logisch, altijd tegen verzet. Dat doe je op de manier van vroeger, met dezelfde gedragsaspecten. Het is ontluisterend en bevrijdend tegelijk hoe we alles zelf in stand houden. Het goede nieuws is dat je dat ook zelf kunt veranderen. Door het veranderen van bepaalde gedragsaspecten doorbreek je je levenslange patronen. Als kind heb je dat vroeger niet meegekregen in de omgeving waar je toen in verkeerde; nu kun jij het jezelf aanleren. Dat jouw pijn, onrust en gepieker toenemen komt omdat je ermee omgaat op een manier die meer-is-van-hetzelfde: meer van hetzelfde zoals je vroeger deed.
Hoe kun je dat veranderen? Het veranderen komt vaak neer op afleren van impulsief gedrag. Je herkent impulsief gedrag aan handelingen die je niet kunt uitstellen. Je ziet het zelf aan als ‘gevoel’ of ‘intuïtief’, maar is gevoel en intuïtief als je het gedrag kunt uitstellen. Hoe impulsief gedrag zich uit, verschilt per persoon. Daarnaast moet je leren om weer je gevoel te ontwikkelen. Dit vertel ik je ook tijdens een Eendaagse Coaching. Verder betreffen het gedragsaspecten op het gebied van de omgangsvormen en communicatie. De betreffende aspecten zijn specifiek voor jou in jouw zijn situatie. Als ik ze noem, denk je meteen ‘Oh, dat is niet op mij van toepassing’, wat klopt, omdat het er bij jou anders uitziet. Gedrag is altijd uniek; het zijn de onderliggende patronen die overeenkomsten vertonen.
Kortom: we verschillen allemaal in de herinneringen die we hebben aan vroeger. Dat komt mede door de rol en de positie die we in ons gezin innamen. Dat onze pijn, onrust en gepieker toenemen komt omdat we er mee omgaan op de manier waarop ons vroeger is geleerd. Aangezien dat op een manier van overleven is geweest, is dat het nu ook.
Een doorbraak in je patronen krijg je door bepaalde gedragsaspecten af te leren en andere ervoor in de plaats aan te leren. Vanaf het moment dat je ermee begint, heb je de ergste pijn, onrust en gepieker in je leven achter de rug. Je gaat dan alsnog jezelf emotioneel ontwikkelen. En het wonderbaarlijke is dat waar nu jouw pijn, onrust en gepieker progressief toenemen, daarna jouw emotionele ontwikkeling progressief toeneemt.
Als je je vicieuze cirkel wilt doorbreken, je belemmeringen wilt loslaten of alsnog je volledige ontwikkelingspotentieel wilt aanboren, ben je bij mij aan het juiste adres, want ik kan je daarmee helpen door middel van een Eendaagse Coaching.