Een ongezonde jeugd, wanneer heb je die gehad?

Ammy van BedafGeen categorie

Een ongezonde jeugd, wanneer heb je die gehad?

Ik krijg regelmatig de vraag wanneer je een ongezonde jeugd en wanneer je een gezonde jeugd hebt gehad. Hoe weet je nu of je een ongezonde of een gezonde jeugd hebt gehad? En ik krijg regelmatig mails met de opmerking dat betrokkene ervan overtuigd is van de liefdevolle en zorgzame jeugd die zij of hij heeft gehad. Waarna in de mail wordt verteld over datgene waar men hinder en last van ondervindt. Ik kan daar doorgaans de affectieve verwaarlozing en het emotioneel misbruik uithalen en als zodanig ook benoemen. In een vervolgmail van betrokkene komt dan doorgaans (door de herkenning) meer informatie mét het besef dat het inderdaad niet allemaal de schoonheidsprijs heeft verdiend wat er is gebeurd en is nagelaten tijdens de opvoeding.

Ik draai het om: we worden niet geboren met, om maar eens wat te noemen: een laag zelfbeeld, schuldgevoel, perfectionisme en met controlebehoefte en al helemaal niet met piekeren en malen of met emotionele pijn. Deze en andere aspecten hebben hun voedingsbron in je jeugd en nemen in de loop van je leven toe. En zelfs als er een genetische component aanwezig is, zoals bijvoorbeeld bij alcoholverslaving, dan nog moet het getriggerd worden om zich te ontwikkelen. Je kunt een ‘alcohol-gen’ hebben; als je in een emotioneel gezonde omgeving opgroeit is de kans dat je alcoholverslaafd wordt klein. Als je met je ‘alcoholgen’ in een alcoholische en in een emotioneel ongezonde omgeving verkeert, is het zeer waarschijnlijk dat je ook alcoholverslaafd wordt.

Dat we oprecht van mening kunnen zijn dat we best wel een goede jeugd hebben gehad, is op zich logisch. Als kind ontwikkelen we allerlei beschermingsmaatregelen en overlevingsmechanismen om de jeugd door te kunnen komen. Een eerste heel belangrijke is het ‘blokkeren’ van het gevoel. Dit is heel belangrijk, omdat een kind het op zich niet aan zou kunnen wat het aan affectieve verwaarlozing en emotioneel misbruik en/of geestelijke mishandeling meemaakt. Het is dus heel goed dat er als het ware een schuifje voor het gevoel gaat. Dat is heel functioneel en nuttig om het als kind tijdens je jeugd te redden.

Echter: ook later blijft je gevoel geblokkeerd, waardoor je voornamelijk of alleen maar op je ratio leeft. Aangezien wat jij, mede door je  met spanning en drama ingegeven jeugd, later allemaal meemaakt aan ( traumatische) gebeurtenissen, valt op een gegeven moment niet meer te beredeneren. Je leeft als het ware ‘losgezongen’ van je gevoel. Ik spreek uit eigen ervaring als ik zeg dat je het zelf niet door hebt. Ik had zelf ook niet door dat wat ik ‘intuïtie’ noemde, onvervalst impulsief gedrag bleek te zijn. En datgene wat ik had, noemde ik gevoel. Ik snapte niet waarom keuzes en besluiten niet altijd even goed uitvielen. Bovendien had ik veel mensen om mij heen die net zo leefden als ik, dus het viel ook nog eens niet op. En dat ik altijd  in de weer was en van hoogtepunt naar hoogtepunt leefde? Dat was toch normaal? Om mijn eigen zelfbeeld maar in stand te kunnen houden, vond ik andere mensen veelal lui.

Mijn gedrag leek normaal, tot ik burn-out raakte en voor mijn herstel gedwongen werd om mijzelf inzicht te verschaffen over hoe mijn jeugd werkelijk was. Aan de ene kant ‘wist’ ik het wel, want ik had ooit gehoord dat ik geestelijk mishandeld was. Ik wist toen niet precies wat dat betekende, maar het verbaasde me niet. Ik wist zelf wel dat er lichamelijke mishandeling had plaatsgevonden. Dat ik nog anderhalf jaar in de hulpverlening emotioneel misbruikt werd, terwijl ik daar, zonder dat ik dat toen nog wist, liep voor onder andere dit emotioneel misbruik in mijn jeugd, werd mij de omvang van mijn ongezonde emotionele opvoeding duidelijk.

Het was een verwarrend proces: het terugkrijgen van herinneringen, het gebeurtenissen beter kunnen duiden en begrijpen, gedrag van mensen in mijn directe zakelijke en privéomgeving begrijpen. Het was een  verwarrend proces dat nódig was om stapje voor stapje mezelf te kunnen genezen van mijn opvoeding. Ik wilde herstellen van mijn burn-out. Dat lukt. Daarna bleek ik relatieverslaafd te zijn (dat je een voor jou pijnlijke relatie niet kunt loslaten) en wilde ik daar van herstellen. Ook dat is gelukt.

Dat we als kind gelukkig denken dat we best wel een goede jeugd hebben gehad, is dus  een soort veiligheidsklep. En als je dan later tegen vermoeidheid, frustraties, controlegedrag, conflicten of pijn in je relaties oploopt, en je wilt daarvan af, is het nodig dat je weet waar dat vandaan komt om er vanaf te kunnen komen. Het is namelijk belangrijk om te zien hoe je die patronen van vroeger nu nog, onbewust en onbedoeld, zelf nog in stand houdt. Dáár zitten namelijk de mogelijkheden tot gedragsverandering. Je kunt namelijk niet de ander veranderen, alleen jezelf. Het goede nieuws is dat dat überhaupt nog kan… Het houdt feitelijk in het loslaten van oude gedragspatronen en het aanleren van nieuwe gedragspatronen. Welke dat zijn is maatwerk en hangt af van waar je nu last van hebt en van jouw verhaal over nu en over vroeger.

Ik kan het niet mooier maken, wel duidelijker. Ik heb er altijd als volgt naar gekeken: het is allemaal al achter de rug, het is voorbij, het is geweest. De pijn en onrust die je nu hebt, zijn er omdat je nog handelt vanuit je oude overlevingspatronen en beschermingsmechanismen. Je houdt nu dus onbewust en onbedoeld, zelf je onrust, je angst, je gepieker, je eenzaamheid, je controlebehoefte, je perfectionisme, je schuldgevoel, enzovoorts enzovoorts, in stand.

Je kunt daar nu zelf wat aan doen. Als kind was je kwetsbaar, zowel feitelijk als emotioneel afhankelijk van je ouders en je wist niet anders omdat je alleen hen als voorbeeld had. Nu je groot bent, kun je begrijpen wat er vroeger is gebeurd, hoe dat heeft kunnen plaatsvinden en waarom en hoe je dat nu zelf in stand houdt. Van daaruit kun je jezelf alsnog emotioneel opvoeden.

Hoe weet je nou of je een emotioneel gezonde jeugd hebt gehad? Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat 40% van de volwassenen, en dat is wereldwijd, op de een of andere manier zijn verwaarloosd, misbruikt of mishandeld. Van die 40% is de helft zich daarvan bewust; die andere 20% is zich daar niet van bewust.

Als je verschillende aspecten ervaart waarover ik in mijn blogs schrijf, dan kun je ervan uitgaan dat je niet een emotioneel gezonde jeugd hebt gehad waar je als kind behoefte aan en recht op had. Je bent er tenslotte niet mee geboren.

Kortom: je kunt gevoeglijk aannemen dat als je op mijn blog of website bent gekomen, en je dus op een zoekterm hebt gegoogeld waarover ik in mijn blogs schrijf, de kans groot is dat je een ongezonde jeugd hebt gehad. Aan je verleden is niets meer te doen, aan je toekomst gelukkig nog wel. Daar kan ik je mee helpen.

Als je je vicieuze cirkel wilt doorbreken, je belemmeringen wilt loslaten of alsnog je volledige ontwikkelingspotentieel wilt aanboren, ben je bij mij aan het juiste adres, want ik kan je daarmee helpen door middel van een Eendaagse Coaching.