Waar herken je goede communicatie aan?

In dit blog geef ik antwoord op vragen als: waarom goede communicatie belangrijk is, wat goede communicatie is en waaraan je het herkent. Verder lees je wat het doel is van goede communicatie, wat sterke punten zijn van goede communicatie en wat het is dat jouw communicatie effectief maakt. Bovendien laat ik je zien hoe je verbindend communiceert, wat er nodig is voor een goed gesprek en wat een gesprek prettig maakt.

Moeite met communicatie

Ik laat je ook zien wat de grootste belemmeringen zijn van een goede communicatie en wat je beter niet kunt doen in een gesprek. En hoe belangrijk is non-verbale communicatie?
Kun je een goede communicatie aanleren? Ja, dat kan. Tenslotte lees je hoe  je goede communicatievaardigheden ontwikkelt.

 

 

Waarom is goede communicatie belangrijk?

Met de juiste communicatie geef je richting aan je leven. Onze gesprekken spiegelen onze emotionele gezondheid. Andersom is ook het geval: door middel van een goede communicatie, beïnvloed je je emotionele gezondheid ten positieve. Dat komt omdat je door een goede communicatie anders gaat denken en gezonde hersenverbindingen aanmaakt. Als je gezond in gesprek bent, beïnvloed je je leven positief en voorkom je polarisatie. Door goede communicatie gaan mensen anders op jou reageren. En door op de juiste manier vragen te stellen, kun je zelfs sturen op een door jou gewenst uitkomst.

Wat is goede communicatie?

Waar herken je goede communicatie aan? Dan kom je bij het doel van communicatie: dat is dat je jouw doel bereikt. Wil je meer diepgang in je relatie? Of wil je een bepaalde baan of functie? Wil je iemand laten weten dat je zijn of haar gedrag ongewenst vindt? Wil je een aangeschaft voorwerp ruilen? Wat is jouw doel? Een doel is bijvoorbeeld niet: ik wil wat doen aan mijn relatie, want dan geef je niet aan wát je wilt doen aan je relatie. Maak jouw doel zo specifiek mogelijk: ‘Ik wil mijn relatie verbeteren, omdat ik vind dat we uit elkaar zijn gegroeid. Daarom zou ik met mijn vriend(in) willen kijken wat we kunnen doen om weer meer naar elkaar toe te groeien.’ 

Als je je vicieuze cirkel wilt doorbreken, je belemmeringen wilt loslaten en alsnog je volledige ontwikkelingspotentieel wilt aanboren, help ik je daarmee door middel van een Eendaagse Coaching

Wat zijn sterke punten in communicatie? Wat maakt communicatie effectief?

Het allerbelangrijkste voor goede communicatie is luisteren. Dat is heel lastig, omdat we vooral willen zenden. We willen de ander iets vertellen, zeggen, uitleggen of ergens van overtuigen. Dat gaat hem niet worden, als je niet eerst goed luistert naar wat de ander zegt. Iemand staat namelijk pas open voor de ander, wanneer hij/zij zichzelf gehoord voelt.

Waarom hebben we zo’n moeite met luisteren? 

We denken dat luisteren een passief proces is en dat horen wat de ander zegt, hetzelfde is als luisteren. Luisteren is iets heel anders dan horen. Wanneer je luistert, doe je iets met wat de ander heeft gezegd. Je denkt er eerst over na, je kijkt in hoeverre je je erin herkent, wat het met je doet. Vervolgens kun je nadenken over of je zou willen reageren en zo ja: hoe je het beste zou kunnen reageren. 

Wat houdt ons hierin tegen?

Wat ons hierin tegenhoudt, is dat we impulsief reageren. We hebben het niet door, maar dat wat we voor ons gevoel aanzien, blijkt vaak emotie te zijn. Het verschil tussen gevoel en emotie is cruciaal voor een goede communicatie. Bovendien reageren we op onze ratio. Het gevolg hiervan kan zijn dat we piekeren en malen. We leven op onze ratio omdat we ons gevoel nog niet hebben ontwikkeld, zoals bij 40% van de huidige (qua leeftijd) volwassenen het geval is. Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat 40% van de mensen niet veilig gehecht is. Daardoor heeft 40% van de mensen niet een gezonde puberteit doorgemaakt en is deze 40% niet emotioneel los van de ouders. 

Gevoel

In plaats van dat we luisteren naar ons gevoel, kunnen we impulsief reageren naar de ander. Dit kan voor de ander als een verwijt overkomen. De ander reageert hier vervolgens weer transparant op door zelf ook een verwijt te uiten. Verwijten zijn feitelijk afwijzing: ze veroorzaken emotionele pijn. Bovendien kunnen we er boos door worden. Dit kan het begin zijn van een conflict, woordenstrijd of machtsstrijd. Bij een machtsstrijd proberen beide partijen de ander te overtuigen van het eigen veronderstelde gelijk en vinden beide partijen dat de oorzaak grotendeels of helemaal bij de ander ligt. Dit is ieders slachtofferrol: geen van beiden is in staat om naar het eigen aandeel te kijken. 

Alsnog je gevoel ontwikkelen

Het alsnog ontwikkelen van je gevoel is daarom cruciaal voor het aanleren van een goede communicatie. Anders blijf je je leven lang ingehaald worden door je emoties. Alle mensen die met hun zoekwoorden op mijn website komen, zijn onveilig gehecht. Zelf was ik dat destijds ook. Ik ben hersteld van een burn-out en van relatieverslaving (het aangaan van emotioneel ongezonde relaties). De bodem onder mijn herstel was het alsnog ontwikkelen van mijn gevoel. Omdat dit cruciaal is, heb ik een boek geschreven over hoe je alsnog je gevoel ontwikkelt. Wil je de gratis Probeerversie ervan inkijken of downloaden, of wil je een exemplaar aanschaffen? Klik dan hier. 

 

 

Het belang van communicatie in een relatie

Communicatie speelt een belangrijke rol in het wel of niet slagen van een relatie. Het kan zijn dat geen van beide partners in staat is om op een emotioneel gezonde manier met de ander te communiceren. Of ze durven bepaalde vragen niet te stellen, uit angst voor het antwoord dat ze vrezen. Zo blijkt regelmatig dat over belangrijke onderwerpen niet met elkaar is gesproken. In mijn coachingspraktijk zie ik ook dat vragen die worden gesteld, onbedoeld een verwijt blijken te bevatten. De ander gaat daardoor in de verdediging, wat voor de ene dan weer een verwijt is. En zo kan het van kwaad tot erger gaan. Door alsnog je gevoel te ontwikkelen, raak je jouw emoties kwijt en ben je in staat tot het aanleren van een goede communicatie.

Hoe kun je verbindend communiceren?

Je wilt meer diepgang in je relatie en in je gesprekken. Hoe realiseer je dat? Dat realiseer je op verschillende manieren. Het allerbelangrijkste is dat je oprechte belangstelling toont. Je vraagt niet hoe iemand zich voelt (dat is een hulpverlenersvraag, en in die rol zit je niet). Je kunt alleen vertellen over je eigen gevoel. Oprechte belangstelling doe je door het stellen van vragen, waardoor je steeds meer te weten komt over de ander. Daardoor kun je daar later weer meer specifieke vragen over stellen.

Een gerichte belangstellende vraag

Een vraag als ‘Hoe gaat het met je?’ is dan ook te oppervlakkig voor een verbindende communicatie. Kijk en luister wat iemand fijn of lekker vindt en wat iemands interesses zijn en wat iemand (ten positieve of ten negatieve) bezighoudt. Dat doe je door te luisteren en door het stellen van vragen. In plaats van dat je vraagt: ‘Hoe was het op je werk?’ (reactie: ‘Oh, goed.’) zorg je dat je weet wat hij/zij die dag op de agenda heeft staan of van plan is (‘Wat zijn jouw plannen voor vandaag?’) en kun je er daardoor later een gerichte en belangstellende vraag over stellen (‘Hoe is dat gesprek gegaan?’). 

Onthouden

Je kunt lang niet alles onthouden wat er verteld wordt. Wat ik merkte was dat mijn geheugen zich aanmerkelijk verbeterde toen ik mijn gevoel ontwikkelde. Ik vermoed dat dat het geval was, doordat ik me altijd mijn gevoel bij een situatie kon herinneren: hoe ik me gevoeld had. Die gevoelsherinnering was dan weer een belangrijk ankertje voor de herinnering van hoe de situatie feitelijk was verlopen. Voor de rest schrijf ik soms dingen op, zoals voor de ander belangrijke data, of wat iemand juist wel of juist niet lekker of leuk vindt. 

Wat is het belangrijkste bij communicatie?

Het allerbelangrijkste bij communicatie is er een gewoonte van te maken er op te letten hoe de ander op jouw woorden of opmerking reageert. Waarom is dat belangrijk? Omdat jou dat informatie geeft over hoe je zelf hebt gecommuniceerd. Je wilt een goede communicatie aanleren, dan is er geen betere feedback dan de reactie van de ander. Deze feedback heb ik altijd gebruikt om een emotioneel gezonde gespreksvoering aan te leren. Zo leerde ik welke woordjes een zin kunnen veranderen in een verwijt. En zo heb ik gemerkt dat ik ook bepaalde andere woordjes beter niet  kon gebruiken, omdat ze anders overkwamen dan ik bedoelde. 

Wat is nodig voor een goed gesprek?

Hoe maak je een gesprek prettig? Een gesprek is prettig als er uitwisseling van argumenten plaatsvindt. Vaak worden echter meningen uitgewisseld, in plaats van argumenten. Ik zal een voorbeeld geven. Je kunt voor of tegen de doodstraf zijn, je kunt voor of tegen klimaatdoelen zijn, je kunt wel of niet blij zijn met het huidige kabinet. Dit zijn meningen. Als je aangeeft waaróm je voor of tegen de doodstraf bent, of waaróm je voor of tegen klimaatdoelen of waaróm je wel of niet blij bent met het huidige kabinet, wissel je argumenten uit. Zo kan ik een heel prettig gesprek hebben met een vriendin die gelooft in leven na de dood, terwijl ik daar niet in geloof. Dat het gesprek prettig is, is omdat we over onze onderliggende argumenten praten, in plaats van dat we de ander van de eigen mening proberen te overtuigen. 

Voorbereiden van een belangrijk gesprek

Wat ook belangrijk kan zijn voor een gesprek, is voorbereiding. Dat ik vaak mijn doel bereik, komt omdat ik een voor mij belangrijk gesprek altijd voorbereid. Ik denk na over wat voor mij het doel van dat gesprek is. Wil ik gelijk krijgen of de ander overtuigen? Dat gaat vaak niet lukken. Wil ik dat de ander weet hoe ik ergens over denk? Dat kan altijd. 
Belangrijk is dat je voorafgaand goed nadenkt over welke uitkomst voor jou niet acceptabel is (relatiebreuk?, baanverlies?) en hoe je dat voorkomt. Daarnaast ga je denken wat voor jou de gewenste uitkomsten zijn (dat de relatie prettiger verloopt, of dat je een andere functie of salarisverhoging krijgt). 

Nadenken over hoe je dat het beste kunt bereiken

Je gaat vervolgens nadenken over welke vragen je zou kunnen stellen en over welke opmerkingen je zou kunnen maken (waarvan je wilt dat ze dat weten) om de kans zo groot mogelijk te maken dat je jouw doel bereikt. Wat ik dan doe is een A-viertje op tafel leggen, en in de loop van een paar dagen brainstormen. Ik schrijf elke ingeving op. 
Vervolgens ga ik die op volgorde zetten waarvan ik denk dat het mij de grootste kans geeft om mijn doel te behalen. 

De eerste keer

De eerste keer deed ik twee weken over deze sessie. Was dat lang? Nee, helemaal niet, want ik bereikte mijn doel. Als ik mijn doel niet had bereikt, zou ik er nog veel langer mee bezig zijn geweest. Áls ik mijn doel dan überhaupt ooit zou hebben behaald.
In de loop van de tijd deed ik er steeds korter over. Nu doe ik zo’n voorbereidingssessie binnen een kwartier. Die tijdsinvestering haal ik er dik uit door het resultaat dat ik met de voorbereiding behaal. Een goede voorbereiding is niet het halve werk, maar het hele werk. Dinsdag heb ik een zoomsessie met een freelancer. Ik ga dat goed voorbereiden door na te denken over welke vragen ik het beste kan stellen om inzicht te krijgen in  (1) wat zij voor mij kan betekenen en (2) of ik de financiële investering eruit ga halen. Dat zijn mijn doelen van het gesprek. 

Wat zijn de grootste belemmeringen voor een goede communicatie?

Wat kun je beter niet doen in een gesprek? Voor een gesprek werkt belemmerend wanneer je  voorafgaand aan het gesprek voorwaarden stelt. Een gesprek is er juist om frank en vrij ergens over te praten, ook over de voorwaarden die je aan het gesprek zou willen stellen. Dat kun je in een voorgesprek doen. 
De ander onderbreken is ook niet goed voor het humeur van de ander en daardoor niet goed voor het verloop van het gesprek. Je kunt afspraken maken over wanneer de ander aan de beurt is om iets te zeggen. De behoefte om de ander te onderbreken is impulsief gedrag. Ook daar kom je van af door alsnog je gevoel te ontwikkelen.

Hoe belangrijk is non-verbale communicatie?

Non-verbale communicatie is minstens zo belangrijk als je verbale communicatie. Onbewust hechten we aan de non-verbale communicatie van de ander (zoals houding, gezichtsuitdrukking,  toonhoogte en emotionaliteit) meer waarde dan aan wát er wordt gezegd. Als de vorm (non-verbale communicatie) en inhoud (de feitelijke woorden) niet met elkaar overeenkomen, vertrouwen we meer op de non-verbale communicatie van de ander. ‘Hij zei dat het wel goed zou komen, maar zag je hoe hij keek? Ik geloof er niks van dat het goed gaat komen.’  
Door het alsnog ontwikkelen van je gevoel ga je oprecht reageren, wat voor andere mensen geloofwaardig en vertrouwenwekkend overkomt. 

Kun je een goede communicatie leren? 

Ja, een goede communicatie is heel goed te leren. Ik heb een boek geschreven over hoe ik het zelf heb ontdekt en heb aangeleerd, met de do’s and dont’s en de valkuilen. En met veel vragen van klanten en mijn reactie daarop. Je leest hoe het mij gelukt is om onvoorwaardelijk te luisteren, en de kracht van het stellen van de juiste vragen. Ik laat je zien op welke manier je woordkeuze  belangrijk is en hoe je je aan een ruzie of machtsstrijd onttrekt. Je leest hoe een gezonde communicatie er in de praktijk uitziet. Daarnaast geef ik je belangrijke vaardigheden die jou helpen om emotioneel gezond te communiceren. Hoe een ongezonde communicatie er uit ziet, laat ik je ook zien, zodat je die leert herkennen én leert hoe je er op kunt reageren. Vervolgens ga ik in op wat het betekent om te veel of te weinig te praten en op onwaarheden en eerlijkheid. Tenslotte geef ik je interessante achtergrondkennis op het gebied van goede communicatie.  

Als je je vicieuze cirkel wilt doorbreken, je belemmeringen wilt loslaten en alsnog je volledige ontwikkelingspotentieel wilt aanboren, help ik je daarmee door middel van een Eendaagse Coaching

Hoe ontwikkel je communicatievaardigheden?

Wat ik gedaan heb is vooral leren luisteren naar anderen, om te kijken hoe ze op mijn woorden reageerden. Door te luisteren kon ik in gedachten oefenen met mijn aan te leren vaardigheden, zoals het leren formuleren van een goede vraag. Door vervolgens weer te kijken hoe de ander daar op reageerde, leerde ik steeds beter te communiceren en behaalde ik steeds meer mijn doelen. Van klanten hoor ik vaak de dag na een Eendaagse Coaching dat hun kinderen meteen prettiger reageren, doordat mijn klant anders met ze communiceert.