We kunnen gelukkig alsnog onszelf emotioneel opvoeden en oude patronen van vroeger loslaten. We kunnen niet ons verleden veranderen, gelukkig nog wel de toekomst realiseren die we wensen. Er komt altijd uit waar je zelf vrede mee hebt.

Ik krijg regelmatig de vraag hoe iemand patronen van vroeger kan loslaten en zichzelf emotioneel kan opvoeden. Deze vraag beantwoorden is niet  makkelijk. Normaliter doe ik het aan de hand van een concrete casus van de mailschrijver en vragensteller. Ik kan dan kleine voorbeelden noemen uit die casus van betrokkene en aangeven wat er voor betrokkene in die situatie nodig is alsnog zichzelf emotioneel op te voeden. Ik geef dan ook aan wat ik vermoed en wat ik nog niet weet, omdat ik daarvoor de benodigde informatie ontbeer. Ik kan dit nu niet doen, omdat ik in dit blogartikel, uit privacyoverwegingen, niet een concrete casus kan behandelen. Ik ga toch een poging wagen om antwoord op de vraag te geven hoe je alsnog jezelf emotioneel kunt opvoeden en hoe je patronen van vroeger kunt loslaten .

Zowel mijn klanten als mailschrijvers hebben last van een aantal dingen: onrust in hun hoofd, angsten, emotionele pijn, eenzaamheid, perfectionisme, controlebehoeften, pleasegedrag, schuldgevoel, het niet los kunnen komen van een relatie, het niet prettig functioneren in het werk, en zo nog een scala een aspecten. Ik weet  dat er altijd nog meer aspecten spelen waar de klant geen weet van heeft, maar die worden ook vanzelf inzichtelijk tijdens ons gesprek.

Al deze aspecten hebben één overeenkomst: ze komen voort uit patronen van vroeger. Ik weet ook al uit welke patronen ze voortkomen. Dat zijn altijd de patronen van affectieve verwaarlozing en emotioneel misbruik, doorgaans  ook geestelijke mishandeling en vaak ook   lichamelijke mishandeling en/of seksueel misbruik.

Het verschilt per klant en per mailschrijver in hoeverre men al bekend is met het feit dat het met de genoten opvoeding te maken heeft. Ook klanten en mailschrijvers die zelf aangeven al wel te weten hoe het zit, en dan toch veel emotionele pijn en onrust ervaren, kan ik maar een ding aangeven: je weet het nog niet, anders had je ook geweten hoe je er af kon komen.

Deze patronen van affectieve verwaarlozing, emotioneel misbruik en geestelijke mishandeling zijn namelijk tevens de patronen waardoor je de eerder opgedane inzichten (door eerdere therapieën en door het lezen van de vele zelfhulpboeken) niet kunt integreren in je gedrag. En dit integreren van de opgedane inzichten in je feitelijke gedrag is nodig om je patronen van vroeger te kunnen veranderen. Dat is ook altijd waar het opblijft hangen en waarvoor men bij mij komt: “Geef me alsjeblieft de concrete handvatten, tips, adviezen, de gebruiksaanwijzing, de handleiding om mijn patronen op te ruimen, om mijn patronen te doorbreken, om mezelf emotioneel op te voeden.”

Het veranderen van je patronen van vroeger betreft feitelijke veranderingen in je gedrag en in je communicatie. Ook is het nodig om te leren hoe je weer naar je gevoel kunt gaan. Ook dat is een feitelijke vaardigheid. Ik spreek doorgaans over ‘het jezelf alsnog emotioneel opvoeden’ wat nodig is om van je patronen van vroeger af te komen.

De aspecten waar jij last van hebt, vloeien specifiek voort uit de opvoeding die je hebt genoten. En dat is maatwerk.

Dat je affectief verwaarloosd bent, betekent dat je niet de aandacht, waardering, erkenning, bevestiging, het er mogen zijn, het gehoord worden, het  serieus genomen worden, het  getroost worden, en dergelijke hebt gehad waar je als kind recht op had en behoefte aan had. Het gevolg hiervan is onder andere dat je onveilig bent gehecht aan je ouders, waardoor je bindingsangst hebt ontwikkeld. Je voelt je aangetrokken tot een partner met bindingsangst, hebt een knipperlichtrelatie, hebt relaties om de seks, of hebt meerdere relaties achter elkaar of tegelijkertijd.

Dat je emotioneel misbruikt bent, betekent dat de emotionele voeding (aandacht, waardering, enzovoorts) niet van de ouder naar het kind ging maar van het kind naar de ouder. Gevolgen hiervan zijn onder andere pleasegedrag, je redder-/helperrol, relatieverslaving, het willen veranderen van de ander, faalangst, schuldgevoel en het emotioneel misbruiken van je kinderen.

Dat je geestelijk mishandeld bent houdt in dat er verbaal geweld was en dat je op allerlei manieren hebt gehoord dat je het niet kon, dat je het niet goed deed, dat je het niet waard was, dat je niet deugde, enzovoorts. Het gevolg hiervan is onder andere angst voor afwijzing en een gebrek aan zelfvertrouwen.

Lichamelijke mishandeling en seksueel misbruik laat ik, voor het doel van dit artikel, even voor zich spreken. Dat wordt doorgaans door betrokkene wel als zodanig herkend. Voor zover het niet herkend wordt, komt dat door de ontkenning waar betrokkene in zit.

Iedereen is in staat om wel een aantal aspecten bij zichzelf te herkennen. Zeker als men al hulpverlening heeft genoten en/of er over heeft gelezen in tijdschriften of in zelfhulpboeken. Deze aspecten hebben echter ook andere uitingsvormen dan men zelf dacht te weten. Daarnaast is het zo  dat aspecten waarvan men zeker dacht te zijn, toch iets anders blijken te zijn.

Dit is logisch, omdat men nooit zijn/haar eigen blinde vlekken kan kennen. Die blinde vlekken ontstaan tijdens en vanuit je jeugd, als je nog een beperkt bevattingsvermogen  en een beperkte woordenschat hebt, terwijl je tegelijkertijd zowel feitelijk als emotioneel afhankelijk bent van je ouders, die het ook niet anders hebben meegekregen en daarna niet meer anders hebben geleerd, en terwijl je dus geen ander voorbeeld hebt gehad. Je gaat er daarom als kind in als boter. Net zoals jouw ouders er, toen zij klein waren, er bij jouw open en oma ingingen als boter.

Op grond van de aspecten waar je nu in je leven tegenaan loopt, kan ik zien hoe de patronen van affectieve verwaarlozing, emotioneel misbruik en/of geestelijke mishandeling zich in jouw jeugd gemanifesteerd hebben; hoe dat er uit zag. Die verhalen lopen natuurlijk uiteen.

Door jouw verhaal van het heden te vergelijken met jouw verhaal over jouw jeugd, kan ik zien hoe je nu, onbewust en onbedoeld, zelf die patronen nog in stand houdt. Daar zitten jouw mogelijkheden tot verandering.

Waar ik met name naar op zoek ben is je eigen aandeel in je huidige situatie. Ook al is jouw (ex-)partner de grootste zak of trut, en/of heeft hij/zij borderline, een bipolaire stoornis, autisme of asperger, en dergelijke, dan nog gaat het er om dat jij je dat gedrag laat aanleunen.

Ik ga er vanuit dat beide (ex-)partners een even groot aandeel hebben in de ontstane situatie. Alleen mensen die ontoerekeningsvatbaar zijn, hebben dat niet. Je mag dus kiezen wat je het liefst hebt: of ontoerekeningsvatbaar, of een even groot aandeel in de situatie. Ik heb zelf namelijk gemerkt dat ik alleen kon herstellen door mijn eigen aandeel in de situatie aan te pakken. Alleen door het loslaten van mijn slachtofferrol kon ik mijn eigen aandeel helder zien, en kon ik daardoor het aandeel van de ander helder zien. En dat zag er anders uit dan ik aanvankelijk had gedacht.

Wat ik doe in een eenmalig gesprek van zes uren (een Eendaagse Coaching) is het helder krijgen van je huidige situatie. Omdat ons gesprek niet uit losse uurtjes bestaan, maar uit een sessie van zes uren (natuurlijk onderbroken door een lunch), zijn er geen onnatuurlijke onderbrekingen. Ik ga door op hetgeen mij verteld wordt. Iedereen springt van de hak op de tak, wat ik ten zeerste aanmoedig, al is het maar om je uit je controlebehoefte en uit je ratio te krijgen. Ik haal er toch wel uit wat voor mij waardevol is. En ik stel natuurlijk gerichte vragen.

Omdat ik weet waar ik naar op zoek ben, en omdat ik de uitingsvormen herken, kan ik verbanden inzichtelijk maken en kan ik de gevolgen van het gedrag of van het nalaten aangeven. Alleen een hulpverlener die de patronen van affectieve verwaarlozing, emotioneel misbruik en geestelijke mishandeling zelf heeft doorleefd, kan deze ook bij anderen herkennen én kan aangeven hoe je die kunt veranderen.

Daarbij gaat het altijd om het eigen aandeel, omdat dat het enige is wat je kunt veranderen. Het willen en blijven proberen veranderen van de ander heeft juist jouw huidige situatie gecreëerd. Er is maar één mogelijkheid van herstel en dat is het veranderen van je eigen gedrag.

Het jezelf alsnog emotioneel opvoeden betreft dan het veranderen van je eigen patronen van vroeger; het veranderen van je eigen gedrag in je huidige situatie. Dat is heel specifiek en maatwerk. Dat moet het ook zijn, want alleen dan kun je er mee aan de slag in je huidige situatie. Het gaat namelijk om de mensen in jouw directe omgeving: (ex-)partner(s), kinderen, ouders, broers/zussen en/of collega’s en dergelijke. Het gaat om ieders specifieke gedragsaspecten, die ook weer hun wisselwerking op elkaar hebben.

Het veranderen van je eigen gedrag  is niet makkelijk, maar gelukkig wel degelijk mogelijk. Als je het niet doet, merk je dat in de loop van de jaren of in de loop van je relaties de emotionele pijn toeneemt. Dit komt omdat je niet anders weet te handelen dan vanuit je patronen van vroeger. Dit kun je alleen doorbreken door het anders te doen.

Jezelf alsnog emotioneel opvoeden zorgt er ook voor dat je alsnog je volledige ontwikkelingspotentieel aanboort. En dat je alsnog je gevoel ontwikkelt. 

Dit anders doen is niet eng, het lijkt eng. Dat het eng aanvoelt, komt omdat het de angst uit je jeugd betreft. Ik heb zelf gemerkt dat het niet het loslaten is dat pijn doet en angst veroorzaakt, maar dat het juist het vasthouden aan mijn patronen van vroeger was, waardoor mijn pijn en angst werden veroorzaakt. Ik heb zelf gemerkt dat het juist het toelaten van het verdriet van vroeger was, waardoor mijn pijn en angst in de loop van de tijd oplosten.

Ik kreeg onlangs weer de vraag of ik  concrete voorbeelden kan noemen. Dat kan ik niet, omdat ik daarvoor het hele verhaal van betrokkene moet kennen. Nu zou ik, geanonimiseerd, voorbeelden kunnen noemen, maar daar heb je niets aan, omdat je het toch niet zult herkennen, omdat het niet op jouw situatie slaat. Vanuit je overlevingsmechanisme zul je denken: dat herken ik niet, dus dat heb ik niet meegemaakt. Ik krijg regelmatig mails waarin mensen ontkennen relatieverslaafd te zijn of ontkennen weet-ik-veel-wat te zijn, en vervolgens hun situatie schetsen, waarin ze laten zien helemaal te voldoen aan datgene wat ze ontkennen.

Een andere reden dat het geen zin heeft om voorbeelden te noemen, is omdat ik met voorbeelden aspecten uit hun context haal, terwijl ik zes uren nodig heb om je patronen van vroeger inzichtelijk te maken, om de verbanden te zien, om inzichtelijk te krijgen hoe je die patronen van vroeger nu nog zelf in stand houdt en hoe je dat feitelijk kunt veranderen. Geen enkel aspect staat op zichzelf. Het is absoluut onmogelijk dat iemand bijvoorbeeld alleen last heeft van schuldgevoel. Daar hangen dan weer allerlei andere aspecten aan vast, zoals pleasegedrag en dergelijke. Het is niet voor niets dat een rapportage tegenwoordig zo rond de 40 pagina’s omvat. Ik hoop dat ik een beetje inzicht heb kunnen geven waarom ik geen concrete voorbeelden kan geven. Er zou maar één manier zijn waarop ik concreet kan laten zien hoe het werkt, en dat is middels het publiceren van een rapportage. Dat zal, om begrijpelijke redenen, nooit mogelijk zijn. Daarom is het voor mij helaas niet mogelijk om anders dan een in gesprek van zes uren, inzichtelijk te maken hoe jij je alsnog emotioneel kunt opvoeden.

Kortom: wat emotioneel opvoeden is, hangt af van je specifieke situatie, van je specifieke patronen van vroeger en van hoe je die nu nog zelf in stand houdt. De aspecten die  een rol spelen en de omgeving waar het zich in afspeelt, zijn net zo divers als dat er mensen zijn.

Als je je vicieuze cirkel wilt doorbreken, je belemmeringen wilt loslaten of alsnog je volledige ontwikkelingspotentieel wilt aanboren, ben je bij mij aan het juiste adres, want ik kan je daarmee helpen door middel van een Eendaagse Coaching.