Gesprek met je ouders aangaan

Regelmatig krijg ik een vraag over hoe je het beste een gesprek met je ouders zou kunnen aan gaan. Aan een dergelijke vraag en aan de behoefte aan een dergelijk gesprek is natuurlijk het een en ander voorafgegaan en van daaruit ontstaat vervolgens de behoefte om een gesprek met de ouders aan te gaan.

Niet onvoorbereid een gesprek met je ouders aangaan

Zo maar onvoorbereid en vrijblijvend een gesprek aangaan is er niet bij, want de kans is erg groot dat dit op een teleurstelling uitdraait, waardoor de situatie er niet beter op wordt. Tenslotte is er het e.e.a. gebeurd en als je jouw gesprek niet voorbereidt, is de kans groot dat het er niet beter op wordt en dat de verstandhouding zelfs kan verslechteren.

Als je je vicieuze cirkel wilt doorbreken, je belemmeringen wilt loslaten of alsnog je volledige ontwikkelingspotentieel wilt aanboren, ben je bij mij aan het juiste adres, want ik kan je daarmee helpen door middel van een Eendaagse Coaching.

Patronen van vroeger

Omdat zowel jijzelf als jouw ouders vanuit patronen van vroeger handelen, zul je je gesprek goed moeten voorbereiden om voor jouzelf het doel van het gesprek te realiseren. Het gaat echt om jouw eigen doel van het gesprek. Je hebt tenslotte al jouw hele leven je ouders zitten ontzien of pleasen en dergelijke.

Wat is jouw doel van een gesprek met je ouders?

Wat zou voor jou het doel zijn van dat gesprek? Dit kunnen vele verschillende doelen zijn. Schrijf ze allemaal op. Het kan bijvoorbeeld zijn dat je alsnog gelijk wilt krijgen over wat jou is aangedaan. De kans dat je dit lukt is klein, want ook jouw ouders zitten met onverwerkt verleden en handelen en reageren vanuit hun patronen van vroeger, net zoals jij als reactie daarop weer zult doen.

Ergernis

Je kunt bijvoorbeeld jouw boosheid willen uiten, wat heel legitiem kan  zijn. Als je daarna echter nog contact met je ouders wil houden, is dat niet handig, want ze zullen op jouw boosheid reageren en hoe ze dat doen heb je niet in de hand. Daarom is het belangrijk om van te voren goed voor jou zelf het doel van het gesprek te bepalen, omdat er anders voor jou onverwachte consequenties op volgen. Een doel zou bijvoorbeeld kunnen zijn dat je hen wilt vertellen hoe je jouw jeugd hebt ervaren. 

Hun reactie

De kans dat jouw ouders lijdzaam zullen luisteren als jij je gram haalt is nihil. Je doet er daarom goed aan om van te voren na te denken wat hun reactie op jouw verhaal zou kunnen zijn en of je dat wilt of kunt accepteren. Als het jou goed doet om jouw boosheid te uiten, wetend dat ze zich tegen jou kunnen keren of het contact kunnen verbreken, en je kunt daar mee leven, is er niets aan de hand. Als je dat laatste niet wilt, doe je er goed aan een andere strategie te bedenken hoe je je doel kunt bereiken.

Kans van slagen

Wanneer heb je de grootste kans van slagen? Je hebt de grootste kans van slagen als je wilt vertellen wat gebeurtenissen vroeger met jou hebben gedaan. Niet meer dan dat: vertellen, zonder dat ze het hoeven beamen (!). Omdat ze hun eigen jeugd nog hebben weggestopt is dat teveel gevraagd. Je doet het vertellen in de ik-vorm en geeft aan wat hun gedrag (handelen en nalaten) vroeger met jou deed. Zodra je in de verwijtende sfeer gaat, zullen jouw ouders in de verdediging gaan. Vanuit hun eigen jeugd kunnen ze niet anders, omdat ook naar hen nooit is geluisterd.

Gespreksonderwerpen

Belangrijk voor jou is om voorafgaand na te denken waar je het in het gesprek met jouw ouders over zou willen hebben: wat wil je hen vertellen of zeggen? Schrijf jouw gespreksonderwerpen op: welke items/aspecten zou je willen aankaarten? Hier kun je rustig een paar dagen over doen, zodat je jouw onbewuste aan de slag laat gaan. Je kunt ergens een A-viertje neerleggen en wanneer je iets te binnen schiet, schrijf je dat op. 

Bereiken

Vervolgens schrijf je per item op wat het doel van gesprek per item is: wat wil je per gespreksonderwerp bereiken? Bepaal vervolgens wanneer je tevreden bent over ieder apart gespreksonderwerp. Dat kan dus zijn dat ze het aanhoren, zonder dat ze het met je eens hoeven te zijn en zonder dat ze jou gelijk hoeven geven. Dat kan voor jouw ouders een brug te ver zijn. Het zou al heel wat zijn als ze jouw verhaal zouden aanhoren zonder in de verdediging te gaan of zonder in de ontkenning te schieten, laat staan zonder jou te onderbreken.

Reactie van je ouders

Je doet er goed aan na te denken over hoe jouw ouders zullen reageren. Dat kan voor jou geen verrassing zijn, want ze zullen reageren zoals ze al jouw hele leven hebben gereageerd, bijvoorbeeld door in de ontkenning of in de verdediging te schieten. Dat doen ze omdat ook zij in hun jeugd van hún ouders weinig tot geen begrip hebben ontvangen.

Eigen aannames en interpretaties

Wat een rol speelt als je een gesprek met je ouders zou willen aangaan is dat zij, zoals de meeste mensen doen, hun hele leven hebben vastgehouden aan hun waarheid en niet hebben opengestaan voor het gegeven dat gebeurtenissen en situaties ook wel eens anders zouden kunnen zijn dan zij denken. Ze hebben hun leven lang vastgehouden aan hun eigen aannames, interpretaties en (voor)oordelen. Dat zal in dat gesprek met jou niet veranderen. 

Twee mogelijke gevolgen

Wat kan er gebeuren als je een gesprek met je ouders aangaat? Als je zelf, zonder dat je aan de slag bent gegaan met je eigen patronen van vroeger, een gesprek aangaat met je ouders, kunnen er mogelijk twee dingen gebeuren die niet fijn zijn.

Je eigen teleurstelling creëren

Ten eerste zul je vanuit je eigen patronen van vroeger verhaal willen halen of alsnog je gram willen halen of alsnog je gelijk willen krijgen. Je zult dan je eigen teleurstelling creëren, want de kans dat je dit zou lukken is nihil.

Gesprekstechnieken

Hoe komt het dat je nu niet tot een constructief gesprek in staat zult zijn? Dat heeft twee redenen. Enerzijds ben je nu zelf nog te makkelijk emotioneel te raken. En anderzijds komt dat omdat je nog niet de gesprekstechnieken hebt ontwikkeld om op een emotioneel gezonde en dus constructieve manier een gesprek aan te gaan, dat wil zeggen: genuanceerd, vanuit jou zelf en dus in de ik-vorm en door te vertellen wat jouw jeugd met jou gedaan heeft. Dit gaat het best als je je gevoel hebt ontwikkeld.

Gevoel ontwikkelen

40% van de huidige volwassenen zijn onveilig gehecht en hebben daardoor hun gevoel niet kunnen ontwikkelen. Onbewust kunnen ze hun emotie en impulsiviteit voor hun gevoel aanzien. Omdat het alsnog ontwikkelen van je gevoel de bodem onder jouw herstel is (ongeacht waar je van wilt herstellen), heb ik daar een boek over geschreven: Grip op gevoel en emotie. Je leest hoe je in 4 stappen een gezond en evenwichtig gevoelsleven ontwikkelt. 

Geraakt

Ook zul je te geraakt zijn in je afwijzing wanneer jouw ouders ook maar enige vorm van ontkenning laten horen of non-verbaal laten zien. En al zouden ze stil naar jou luisteren, wat zeer onwaarschijnlijk is; non-verbaal zullen ze niet hun gezicht in de plooi kunnen houden omdat ze niet onvoorwaardelijk zullen kunnen luisteren. 

In de verdediging

Ten tweede zullen jouw ouders niet anders kunnen dan in de verdediging gaan en op allerlei manieren gaan ontkennen. Het is makkelijk dit te voorspellen, omdat dit is wat ze hun hele leven hebben gedaan. Je zult zelf waarschijnlijk al de opmerkingen kunnen voorspellen die je zult horen. Die ontkenningen zullen voor jou ‘secundaire victimisatie’ zijn: een herhaling van patronen van vroeger omdat je wéér niet serieus genomen wordt. 

Ongeacht de reactie van je ouders

Wat als je met je eigen patronen van vroeger aan de slag bent gegaan? Dan heb je je vroeger weggestopte emoties een plaats kunnen geven en zul je de juiste toonzetting hebben en zul je ook niet meer verlangen dat je gelijk van ze krijgt. Dan zul je in staat zijn om op een rustige manier te vertellen wat de opvoeding die je genoten hebt met jou gedaan heeft en zal het jou niet zo heel veel meer uitmaken hoe jouw ouders reageren, omdat het jou er alleen maar om te doen is hen jouw bevindingen te vertéllen, ongeacht hoe hun reactie daarop is. 

Als je je vicieuze cirkel wilt doorbreken, je belemmeringen wilt loslaten of alsnog je volledige ontwikkelingspotentieel wilt aanboren, ben je bij mij aan het juiste adres, want ik kan je daarmee helpen door middel van een Eendaagse Coaching.

Er komt uit waar jij vrede mee hebt

Het kan zelfs ook heel goed zijn dat je het niet meer nodig hebt om jouw ouders te vertellen wat de opvoeding met jou gedaan heeft, omdat je er de behoefte niet meer aan hebt. Er komt dan uit waar jij vrede mee hebt: met of zonder een gesprek. Overigens betreft het dan feitelijk niet ‘een gesprek’, omdat een gesprek tweezijdig is. Jij gaat jouw ouders iets vertéllen. Het is daarmee eenrichtingsverkeer, waar vervolgens eventueel een gesprek uit zou kunnen ontstaan.  Alleen als je dit op een niet-verwijtende manier doet en in de ik-vorm, bestaat er een kleine kans dat er een gesprek ontstaat of dat ze er later op terugkomen.

Ouders gaan over eigen jeugd praten

Wanneer je een gesprek met je ouders aangaat, kan het ook gebeuren dat (een van) je ouders over zijn of haar eigen jeugd gaat vertellen als uitleg en verklaring en voor zichzelf goedpraten hoe het allemaal zo ver heeft kunnen komen. Jouw ouder blijft dan in de slachtofferrol zitten. Dit kan op jou overkomen als vergoelijking voor wat jou is aangedaan en voor wat jou is onthouden. Ook dit is secundaire victimisatie: weer een herhaling van datgene waar je juist tijdens je opvoeding last van hebt gehad.

Onverwachts of aangekondigd?

Een belangrijk punt is dat je nadenkt in hoeverre je het gesprek met je ouders op een onverwacht moment doet of dat je toch een afspraak met je ouders maakt. Beide hebben voordelen en nadelen. Het onverwachts doen maakt dat ze zich voorafgaand niet hoeven op te winden. Het nadeel is dat ze zich overvallen kunnen voelen. Een afspraak maken heeft dan ook als voordeel dat ze zich niet overvallen voelen. 

Uit je hoofd?

Hoe zou je het liefst het gesprek met je ouders doen? Vertel je het uit je hoofd of maak je een lijstje met punten waarover je wilt vertellen?
Of lees je misschien liever een zelfgeschreven brief voor?
Kijk waar jij je het beste bij voelt. Het voordeel van een zelfgeschreven brief is dat je er heel goed over hebt na kunnen denken. Hierdoor is het echt de boodschap die jij zou willen vertellen. 

Brief

Je kunt jouw ouders ook middels een brief laten weten hoe je over je jeugd denkt. Het nadeel is dat je hun reactie niet ziet. Het voordeel is dat ze jou dan niet kunnen onderbreken. Dit is een heel groot voordeel, want jouw ouders zullen namelijk zeer waarschijnlijk grote moeite hebben om jou ongehinderd te laten uitspreken. Je zult vervolgens voorbereid moeten zijn op een brief van hun zijde, waarin ze ongenuanceerd kunnen reageren.

Brief schrijven

Maak een conceptbrief en ga deze elke keer dat je daar behoefte aan hebt herlezen en herschrijven. Daar zit je emotionele herstel want als het goed is haal je de scherpe kantjes ervan af. Het gaat er om dat niet ongenuanceerd of impulsief reageert. Jouw brief is pas klaar als je er ook na een paar keer herlezen geen enkele wijziging meer in aanbrengt. Dan is het impulsieve er wel vanaf.

Reactie van je ouders

Bedenk voordat je jouw brief verzendt welke ergst mogelijke brief of reactie je van jouw ouders zou kunnen ontvangen en kijk of je dat aan zou kunnen. Mochten jouw ouders terugschrijven: een brief van jouw ouders ontvangen wil niet zeggen dat je hem (meteen) zou moeten lezen. Ontvangen en lezen kunnen twee verschillende dingen zijn. Bereid je emotioneel voor op het openen en lezen van hun brief. Doe dat pas wanneer je voelt dat je dat aankunt.

Niet impulsief reageren

Om daar niet impulsief op te reageren, zou je er goed aan doen om in ieder geval niet meteen te reageren, maar om dit reageren zo lang mogelijk uit te stellen. Anders kan het zijn dat je door jouw brief niet jouw doel bereikt. 

Kans van slagen

Hoe groot is de kans van slagen van het gesprek met je ouders? Je zult merken dat het vertellen van wat jouw opvoeding met jou heeft gedaan, een veel grotere kans van slagen heeft als je met je eigen patronen van vroeger aan de slag bent gegaan en je jezelf daardoor alsnog emotioneel hebt opgevoed. Anders zul je vanuit je eigen onverwerkte emoties van vroeger reageren en niet je doel bereiken.

Besluit nemen na je voorbereidingen

Hoe kun je de slagingskans van een gesprek met je ouders vergroten? Je doet er goed aan om het gesprek stap voor stap voor te bereiden. Het besluit om het wel of niet te doen neem je pas nadat je je je voorbereidingen hebt gedaan. Als je er dan behoefte aan hebt, kun je het doen. Doe het niet eerder dan dat je de verwachte reacties van je ouders aan kunt. Dan ben je er namelijk emotioneel klaar voor.

Moment van weggaan

Jij bepaalt zelf het moment van weggaan. Doe het dus niet bij jou thuis, want je hebt niet in de hand wanneer jouw ouders dan weg zouden gaan. Doe het daar waar je zelf het moment van opstappen kunt bepalen. Dat kan bij jouw ouders thuis zijn of op een neutraal terrein. 

Wanneer je ouders niet meer in leven zijn

Wat als jouw ouders niet meer in leven zijn? Ook als jouw beide ouders of een van jouw ouders niet meer in leven zijn, is het nodig om met je eigen patronen van vroeger aan de slag te gaan. Voor het een plaats geven van datgene waar je last en hinder van ondervindt is het sowieso nodig om aan de slag te gaan met het loslaten van je patronen van vroeger. Het maakt daarvoor, gek genoeg, niet uit of jouw ouders nog in leven zijn of niet. Je zult sowieso hinder ondervinden van je patronen van vroeger als je er niet alsnog mee aan de slag gaat, ongeacht of jouw ouders nog wel of niet meer in leven zijn.

Ritueel

Wat kan een voordeel zijn? Het klinkt gek, maar het niet meer in leven zijn van je ouders kan ook een voordeel zijn als je hen wilt ‘laten weten’ wat je vindt van de door jou ondergane opvoeding. Dan kunnen ze namelijk niet meer reageren vanuit hun patronen van vroeger. Je zou dan voor jezelf een ritueel kunnen ontwikkelen waarin je een brief aan je overleden vader en/of moeder schrijft, waarin je ongehinderd en ongecensureerd van je af kunt schrijven. Die brief wordt toch niet verzonden. Je zou de brief ook ritueel kunnen verbranden of bijvoorbeeld aan hun graf kunnen voorlezen, net naar gelang jouw behoefte.

Ongecensureerde brief

Je kunt ook een ongecensureerde brief aan je in leven zijnde ouders schrijven, alleen deze verstuur je niet. Waarom is het schrijven van een ongecensureerde brief die je niet verzendt sowieso goed? Het van je afschrijven, ongecensureerd, zonder de brief te versturen, werkt op zich al louterend, omdat je voor jezelf dingen kunt toegeven wat je tot nu toe nog niet hebt gedaan. Je schrijft direct aan je ouders, alsof je tegen hen aan het praten bent. Denk niet na over de stijl en grammatica. Dat hoeft niet, want ze lezen het toch niet. Het doel is om van je af te schrijven.

Later herlezen

Als je deze ongecensureerde en niet verzonden brieven bewaart, kun je ze na een tijdje herlezen en kijken in hoeverre je er dan anders in zit. Zo kun je zien in hoeverre je emotioneel herstelt. Behalve dat het schrijven op zich louterend werkt, ben je ook een beetje bezig met verwerking en met het er mogen zijn van jouw emoties over datgene wat je schrijft.

Je kunt beter niet zo maar onvoorbereid een gesprek aangaan

Het zo maar aangaan van een gesprek met je ouders is niet aan te raden, omdat de kans groot is dat je je eigen teleurstelling creëert. Het is belangrijk wat jouw doel van het gesprek is en dat je nadenkt over op welke manier je dat doel zou kunnen bereiken. Het beste resultaat bereik je als je alsnog je gevoel ontwikkelt, omdat je dan alles op gevoel doet, waardoor je geen emotioneel en impulsief gedrag laat zien.