Lichamelijke mishandeling loslaten

Ammy van BedafKindermishandeling

Gewijzigd op 5 november 2021 door Ammy van Bedaf

Lichamelijke mishandeling loslaten

Het vreemde van het woord ‘kindermishandeling’ is dat het alleen gaat over de kinderen die nu kind zijn. Over volwassenen die in hun jeugd als kind zijn mishandeld gaat het eigenlijk vrijwel nooit. Terwijl er daar veel meer van rondlopen, al is het maar dat er meer volwassenen zijn van tussen de dertig en zeventig jaar dan dat er kinderen zijn. Met kindermishandeling doel ik op de volwassenen die als kind mishandeld zijn. Dit blog gaat over lichamelijke mishandeling. 

Men spreekt van lichamelijke mishandeling wanneer er fysiek geweld wordt gebruikt tegen een kind. Het kan slaan, schoppen of knijpen betreffen, maar ook verbranden, het moedwillig laten vallen van het kind, het vastbinden of opsluiten van het kind. De gevolgen van fysiek geweld zijn niet altijd zichtbaar. Fysiek geweld heeft ook vaak emotionele gevolgen.

Volgen hieronder een paar concrete voorbeelden van volwassenen die als kind zijn mishandeld.

“Mijn vader kneep mijn keel dicht. Ik voelde niets meer, niet lichamelijk en niet emotioneel.”

Je werd geslagen en bespuugd door je vader.

“Mijn vader verbouwde wekelijks mijn slaapkamer. Hij sleurde me uit bed en gooide alles op de grond.” Er was geen directe aanleiding voor. Hij ging gewoon uit zijn dak.

Door je moeder werd je met de mattenklopper, of met de klerenhanger, of met de naaldhakken of met haar krukken geslagen.

“Als ik niet meteen deed wat mijn moeder wilde, kreeg ik een klap in mijn gezicht. Ik heb dat altijd heel erg gevonden.”

Ik vraag of je ooit geslagen bent. “Nee, niet.” Ik weet inmiddels dat jouw vader jouw moeder sloeg; daarom stel ik de vraag nogmaals en kijk je vragend aan, zo van: weet je het wel zeker? “Wel als ik straf kreeg.” Door deze reactie laat je merken dat je het slaan door jouw ouders al in zoverre hebt geheretiketteerd, dat je het slaan-als-je-straf-kreeg voor jezelf niet meer als slaan betitelt.

Je bent veel geslagen. “Ik denk een paar honderd keer.” Je werd dan natuurlijk ook niet getroost door je ouders. “Vroeger als we niet luisterden, ging de lat erover.” “Het kon altijd nog erger.” Het valt me op dat je er laconiek over praat. Hier komen tranen. “Ik heb met bepaalde standaarden geleefd. Dat het zo normaal leek.”

“Het was niet vanuit kwade bedoelingen.” Evenmin vanuit goede.

Je vader had in een vlaag van boosheid de bovenbouw van je bed gesloopt. Hij durfde dat niet toe te geven aan je moeder en hij kneep jou zo hard in je hand, tot je zo bang was en zoveel pijn had dat je toegaf dat jij het had gedaan.

Als kind was de lichamelijke mishandeling fysiek en emotioneel te pijnlijk om te verdragen. Je moest namelijk min of meer accepteren dat degenen die jou zouden moeten beschermen en die jou veiligheid moeten bieden, zelf  regelmatig onveilig voor jou konden zijn. Omdat het je ouders waren, kon je ook nergens met je verhaal naar toe  en werd je ook niet getroost.

Omdat het als kind te veel was om aan te kunnen, heb je als kind gelukkig overlevingsmechanismen en beschermingsmaatregelen ontwikkeld om ermee te kunnen omgaan. Dat was heel goed, want daarmee heb je het gered.

Beschermingsmaatregelen die worden toegepast, kunnen onder andere zijn:

* dat je het gaat nuanceren: “Zo erg was het niet.”

* dat je het gaat ontkennen: “Nee, ik ben niet geslagen.”

* dat je het gaat goedpraten: “Niet dat het onterecht was.” “Ik had het verdiend.” “Ik had het er naar gemaakt.”

* dat je het omkeert: “Dankzij mijn opvoeding ben ik sterk geworden.” Je bent sterk geworden ondanks je opvoeding.

* dat je het gaat vergelijken met ‘ergere’ dingen: “Ik heb zelf nooit iets ergs meegemaakt. Ik ben niet verkracht of zo en mijn vader was geen alcoholist.” “Het kan altijd nog erger.”

* dat het goedbedoeld was: “Het was niet kwaad bedoeld.”

* dat je te doen hebt met (een van) je ouder(s)

* dat je een van je ouders ging helpen/pleasen/verzorgen/redden

* dat je tussen je ouders in ging staan of dat je een van je ouders aanvloog

* dat je het opnam voor een van je ouders

* dat je net zoals je moeder boos werd op je vader

* de illusies die je over je jeugd (“Ik heb een liefdevolle jeugd gehad”) en over je ouders hebt ontwikkeld

* dat je je gevoel (gedeeltelijk) hebt geblokkeerd en op je ratio leeft, waardoor je piekert en maalt en emotionele pijn en onrust ervaart.

Dergelijke beschermingsmaatregelen geven juist aan dat de mishandeling ernstig is geweest, vandaar de beschermingsmaatregelen. Daar heb je het vroeger mee gered. Dat wil overigens niet zeggen dat als je geen beschermingsmaatregelen hebt ontwikkeld, de door jou ondergane mishandeling niet ernstig was.

De beschermingsmaatregelen waren toen je klein was heel functioneel en ook nodig, want daardoor heb je het gered. Aangezien je je niet bewust bent van je eigen overlevingsmechanismen en beschermingsmaatregelen, heb je niet door waartegen je je vroeger beschermd hebt en leef je bovendien nog volgens die beschermingsmaatregelen. Je behandelt niet alleen jezelf nog steeds zo, maar ook anderen. Het is het perspectief  van waaruit je nu leeft. Je weet niet anders en je hebt nooit anders geleerd.

Kortom: omdat de lichamelijke mishandeling voor een kind te pijnlijk kan zijn geweest om te verdragen, ontwikkelde je gelukkig beschermingsmaatregelen. Dat was vroeger als kind heel goed. Later in je leven worden dat echter de  belemmeringen waar je tegenaan loopt, omdat de overlevingsmechanismen die vroeger wel werkten, in de huidige situaties niet meer werken en zich zelfs tegen je keren. Je hebt zelf niet door dat je beschermingsmaatregelen hebt ontwikkeld, laat staan dat je weet hoe je die nu nog onbewust in stand houdt. In contacten met anderen (partners, kinderen, collega’s) lopen we daar tegenaan. Als je je bewust bent van je beschermingsmaatregelen en overlevingsmechanismen van vroeger en hoe je die nu nog ongemerkt in stand houdt, kun je die ook afleren en er concreet ander gedrag voor in de plaats aanleren.

Als je je vicieuze cirkel wilt doorbreken, je belemmeringen wilt loslaten of alsnog je volledige ontwikkelingspotentieel wilt aanboren, ben je bij mij aan het juiste adres, want ik kan je daarmee helpen door middel van een Eendaagse Coaching.