Dit artikel over keuzestress verscheen eerder in De Telegraaf, 19 november 2016. Download dit artikel als PDF.
Van alledaagse dilemma’s tot grote levensvragen: we wikken en wegen heel wat af. Tegenwoordig is álles mogelijk. De keuze is zo reuze dat velen van ons ervan in de stress schieten. Goed nieuws: die stress is te voorkomen. Al vergt dat enige oefening.
Tekst: Hortence Chen
Besluiteloosheid kan op alle denkbare momenten om de hoek kijken. Tijdens het boeken van de vakantie (kamperen in Spanje of Frankrijk?), terwijl we ons aankleden (welke outfit?) of in het restaurant (te veel lekkere gerechten). Moeite hebben met een beslissing nemen over grote levensvragen kan zo’n opgave zijn dat deze u ’s nachts wakker houdt. Scheiden of blijven? Verhuizen? Ontslag nemen? Het lijkt alsof besluiteloosheid iets van de laatste jaren is aangezien we in een maatschappij leven waarin alles mogelijk is.
Gedeeltelijk waar, stelt psycholoog en ’loslaatcoach’ Ammy van Bedaf (56). „Het aantal mensen met keuzestress wordt niet groter”, stelt zij. „Wel neemt de keuzestress toe onder mensen die het lastig vinden om een besluit te nemen.” Keuzestress heeft volgens haar vooral met angst te maken. „Wie in een restaurant niet kan kiezen, is bang dat een ander gerecht tóch lekkerder is. Degene die de knoop in een winkel niet kan doorhakken, vreest dat het andere product beter is.” Volgens Van Bedaf zijn vooral degenen die iets in hun jeugd tekort zijn gekomen, hier gevoelig voor. „Zij hebben emotionele behoeften als waardering, erkenning en bevestiging gemist. Stel dat je niet weet welke opleiding je moet kiezen, dan is het mogelijk dat je als kind door je ouders niet bent aangemoedigd in je interesses en hobby’s. Anders zou je moeiteloos je passies kunnen volgen.
Psycholoog en besliscoach René Wokke (54) ziet in zijn praktijk meer cliënten als het economisch voor de wind gaat. „Dan hebben we namelijk meer te kiezen en dat zorgt weer voor twijfel en spanning. Ik spreek veel piekeraars die een fantastische baan hebben, maar die zich afvragen of ze het juiste werk doen. Zij hebben het idee dat geluk maakbaar is. Als ze ongelukkig zijn, voelen ze zich een loser en twijfelen ze aan hun keuzes.”
Beide psychologen zijn het erover eens dat keuzestress op alle leeftijden voorkomt. Wokke: „Als je puber bent, heb je het niet altijd even makkelijk. Maar dat geldt ook als je dertiger, veertiger of vijftiger bent.” Keuzestress is te tackelen door beslissingen op basis van kennis én intuïtie te nemen. „Met je verstand kun je aardig wat rekensommetjes oplossen, maar er zijn dilemma’s waarbij je je gevoel een kans moet geven”, vindt Wokke. „Mijn cliënten blijven bijvoorbeeld maar malen over hun relatie of ze vragen zich af of ze dat huis moeten kopen. Ik zeg dan: stop met denken. Wat zegt je gevoel?” Luisteren naar je gevoel klinkt makkelijk. Maar, zo geeft de besliscoach toe: „Een kwestie van oefenen. Ook fietsen leer je met vallen en opstaan. Hoe ervarener je bent, des te kleiner de kans dat je op je snufferd gaat.”
Van Bedaf: „Ons gevoel laat ons nooit in de steek. Door af en toe risico te nemen, kom je vaak tot de mooiste ervaringen. Krijg je toch spijt? Zie het dan als een leermoment.”
Deel dit artikel