Gewijzigd op 16 maart 2020 door Ammy van Bedaf

Vriendschappen aangaan

Het is lang niet voor iedereen even makkelijk om vriendschappen aan te knopen en het loslaten van de angst om vriendschappen aan te gaan zit vaak in angst voor afwijzing, in combinatie met niet veel zelfvertrouwen. Zou de ander mij wel leuk genoeg vinden?

Het kunnen aangaan van vriendschappen betekent een verrijking van je leven. Het gezegde luidt niet voor niets: je familie kies je niet, je vrienden wel. Bovendien kunnen vriendschappen een opstap zijn voor het aangaan van een relatie. Dat geldt zeker voor de mensen die emotionele pijn en onrust hebben in hun relaties, omdat zij de stap om iemand te leren kennen doorgaans overslaan en meteen in een relatie stappen, met alle pijnlijke consequenties van dien.

Bovendien betekent het hebben van vriendschappen dat je afspraken kunt maken om samen leuke dingen te doen. En bij een goede vriend(in) kun je altijd terecht als je ergens mee zit. En je beste (vriend)in kun je in vertrouwen nemen als je iets dwars zit of als je ergens mee rondloopt. Echte vriend(inn)en heb je in goede en in slechte tijden.

Mensen die geen of heel weinig vrienden hebben, hebben doorgaans moeite om een vriendschap te beginnen. Hiervoor is het nodig om het eerste contact te leggen. Mensen die geen vriendschappen hebben, zitten te wachten tot iemand anders naar hen toekomt om het eerste contact te leggen. Dat gaat hem niet worden, want die ander denkt ook dat iemand anders wel naar hem of haar komt om het eerste contact te leggen.
Angst voor afwijzing of angst voor controleverlies kunnen de oorzaak zijn dat je zelf niet zo makkelijk contact durft te leggen. 

Wil je van je angst of paniekaanvallen af? Lees hier om van je angst en paniekaanvallen af te komen.

Het aangaan van vriendschappen is dan ook een actief proces en geen passief proces: je zult zelf in actie moeten komen en het initiatief moeten nemen om of met iemand een praatje te maken of om een keer iemand uit te nodigen om een keer een bakje koffie te komen doen of een borreltje te drinken.

Als je je vicieuze cirkel wilt doorbreken, je belemmeringen wilt loslaten of alsnog je volledige ontwikkelingspotentieel wilt aanboren, ben je bij mij aan het juiste adres, want ik kan je daarmee helpen door middel van een Eendaagse Coaching

Het begint met het maken van contact met iemand. Als je denkt: Dat ga ik de volgende keer doen, zul je merken dat oude patronen van vroeger gaan werken. Er komen gedachten bij je op als: Die ander wil toch niet. Of: Wat zal hij/zij wel niet van mij denken? Er verschijnen allemaal beren op de weg, waardoor je afziet van je voornemen. Waar het op neer komt is dat je bang bent voor afwijzing.

Hier is iets op te verzinnen en dat is het volgende: Als je je in gaat denken dat de ander jou zal afwijzen, ben je daar op voorbereid. Je gaat dus pas naar de ander toe als je het aan kunt dat de ander jou afwijst. Dat kun je in gedachten oefenen, zonder dat iemand dat ook maar ziet. Als je hier mee aan de slag gaat, zul je zien dat je het op een gegeven moment aankunt om een praatje aan te knopen met iemand anders. Is het niet deze keer dan wel een volgende keer. Je oefent dus met het aankunnen van afwijzing voordat je naar de ander toegaat.

“Waar moet ik over beginnen?” Waar het om gaat is dat je contact legt, daarom begin je met een praatje. Je merkt al gauw genoeg of de ander dat leuk vindt. Verreweg de meeste mensen vinden dat leuk. Het is al makkelijk als je met een zelfde doel ergens bent als alle andere aanwezigen, bijvoorbeeld bij een training of workshop of seminar of tijdens een wandelvierdaagse of als bezoeker van een braderie of een of ander (sport of muziek) evenement.

In tegenstelling tot wat je denkt: er wordt niet van jou verwacht dat je slimme dingen zegt (jouw perfectionisme en veeleisendheid en te grote verantwoordelijkheid gaat opspelen); het gaat alleen om het leggen van contact. Een dergelijk contact begint dan doorgaans over het weer, of waar de ander vandaan komt, of hoe de reis/rit was, afijn, gewoon een ‘praatje pot’.

Je merkt meteen of de ander in is voor een kort praatje. Als dit niet het geval is, stopt het vanzelf. Niks mis mee en er is niets verloren. In de meeste gevallen ontstaat er een gesprek over koetjes en kalfjes en mogelijk over actuele gebeurtenissen of – het maakt niet uit waarover.

Het is een misvatting  en een grote valkuil dat het aangaan van vriendschappen een doel op zich is. Het enige doel is het leggen van contact met mensen. Niet meer dan dat. Dat lukt wel of dat lukt niet. Lukt het dit keer niet, dan probeer je het bij iemand anders of een volgende keer weer.

Als er een klik in het gesprek is, kan daar een uitnodiging uit volgen. Je kunt, zonder dat je een buil valt, laten merken dat je het leuk zou vinden om contact te houden: “Ik zou het leuk vinden om contact te houden.” Je geeft dus aan wat je zelf leuk vindt; je stelt geen vraag. Hierdoor geef je de ander de ruimte om hier wel of niet op in te gaan. Je hebt niet eens een vraag gesteld en geeft niet meer dan een wens aan, wat in feite een compliment voor de ander is: je laat de ander weten dat je het leuk zou vinden om contact te houden.

Je merkt vanzelf hoe de ander reageert. Is dat met enthousiasme, dan is de kans groot dat er een vervolgcontact uitkomt. Als er dan ook nog gegevens worden uitgewisseld (e-mailadres of telefoonnummer) is die kans nog groter. Als de ander formeel-beleefd reageert, is de kans klein (nihil). Dan is dit een tgvj: typisch geval van jammer. Je het het geprobeerd, je kunt niet altijd winnen. Het gaat niet om degenen die niet willen, het gaat om diegene(n) die wél vervolgcontact willen. Tenslotte zou je ook geen afspraak willen hebben met iemand die dit niet ziet zitten. Je zoekt iemand die daarover net zo enthousiast is als jijzelf bent.

Als iemand enthousiast reageert op het “Ik zou het leuk vinden om contact te houden”, zou je als vervolgvraag kunnen stellen: “Zullen we gegevens uitwisselen?” Als iemand met allerlei beren op de weg komt en niet zelf met een oplossing daarvoor komt, heb je je toch vergist. Als het tot uitwisseling van de gegevens komt, is de volgende vraag: “Hoe zullen we het doen? Zal ik jou bellen, zal ik wachten tot je contact opneemt….?” Je laat dit aan de ander over.

Waar het om gaat is dat je al die keuzes aan de ander overlaat. Hoe meer ruimte je de ander biedt voor diens reacties, des te oprechter de ander naar jou toe kan zijn. Je neemt dus zelf het initiatief en laat de invulling daarvan aan de ander over.

Als de eerste afspraak is geweest, of bij jou thuis of ergens anders, wacht je tot de ander met een vervolgafspraak komt. Komt dat ook naar een paar maanden niet, dan zou je kunnen overwegen (ik raad het je zelfs aan) om zelf nog een keer een vrijblijvende uitnodiging te doen, want dat de ander niet het initiatief neemt tot een vervolgafspraak, wil niet zeggen dat de ander het niet ook zou willen. Je zult niet de eerste zijn die, omdat de ander toevallig niet het initiatief neemt, het laat doodbloeden.

Voordat je deze vrijblijvende uitnodiging doet bereid je je weer voor op een afwijzing: je doet die uitnodiging (‘Zullen we weer eens afspreken?’) er niet eerder uit dan dat je het aankunt om afgewezen te worden. Dan valt een positieve reactie alleen maar mee in plaats van dat een negatieve reactie of het niets horen jou in een dip doet belanden.

Het kan namelijk heel goed zijn dat er redenen zijn die buiten jou liggen waardoor de ander niets van zich liet horen of niet het initiatief heeft genomen: ziekte of een ziektegeval in de familie, ontslag, of welke reden dan ook. Afijn, je wacht de reactie van de ander af. Ga er niet automatisch van uit dat het nu bij de ander moet, omdat het de eerste keer bij jou was. Kijk wat de ander het liefste wil: als hij jou bij hemzelf uitnodigt, is jouw voorstel tot een vervolgafspraak geaccepteerd. Als hij wel een afspraak wil, maar geeft tegelijkertijd aan dat dat het beste bij jou kan of ergens in een of andere gelegenheid, doe dat dan. De ander heeft daar een reden voor, anders was het wel anders geweest.

Vaak gaan (beginnende) vriendschappen stuk op het gelijkheidsbeginsel en op het uitwisselingsprincipe van ‘voor wat hoort wat’ en ‘gelijk oversteken’ in de vorm van: ‘het is de vorige keer bij mij geweest, dus nu moet het bij jou’. Je voelt je dan niet serieus genomen of je vindt dat je zelf meer in de vriendschap stopt. Dit heeft met je eigen patronen van vroeger te maken. Ook veel gebruikt wordt de reden: “Kennelijk is Rotterdam-Hoorn langer dan Hoorn-Rotterdam!’.

Waar het voor jou om gaat is: wat biedt jou de vriendschap? Als de vriendschap jou veel biedt, maak er dan geen halszaak van wie het meeste naar de ander gaat en wie dus het meeste moet reizen. Daar staat dan weer wat anders tegenover, bijvoorbeeld dat de ander kookt of iets dergelijks. Kijk dus naar het totaalplaatje. Een vriendschap moet jou wat bieden en opbrengen; het is zonde om dat op de randvoorwaarden te laten afketsen. Je komt er vanzelf wel een keer achter waarom het niet of zelden bij de ander kan. Als je het leuk hebt met de ander, is dat waar het om gaat.

De basis van een vriendschap en van het leggen van contact met iemand anders is oprechte interesse voor en oprechte aandacht in de ander. Wat hierbij helpt is oprechte nieuwsgierigheid: waar zou hij vandaan komen? waarom is hij  hier? wat hoopt hij hier te vinden? komt hij vaker? waar is hij geboren en getogen? hoe is hij hier? Uit dergelijke vragen ontstaan vanzelf andere aanknopingspunten over andere dingen, zoals bijvoorbeeld interesses.

Een valkuil zou zijn om deze interesse alleen te tonen in mensen die vrijgezel en daardoor dus beschikbaar zijn. Dan vis je alleen in de vijver van mensen die niet getrouwd en die van jouw leeftijd zijn. Dan ben je voorwaardelijk bezig en ben je onbewust aan het focussen op mensen die mogelijk ‘date-able’ zijn en dat is nou net niet de bedoeling van het leggen van contacten en van het aangaan van vriendschappen. Het maken van contact kun je juist met iedereen doen. Het focussen op mensen die beschikbaar zijn is iets waarmee je jezelf tekort doet. Van oprechte interesse en aandacht en nieuwsgierigheid kan geen sprake zijn als je alleen contact probeert te leggen met mensen die beschikbaar zijn op de relatiemarkt. Dan ben je voorwaardelijk bezig en is het niet meer oprecht en spontaan. Het zal ook dít zoekgedrag zijn waardoor je juist spanning voelt. Die spanning zal aanzienlijk minder zijn en mogelijk zelfs wegvallen als je gewoon met ongeacht wie een praatje gaat maken, want dan hangt er namelijk niets van af. Een andere belangrijke reden om met ongeacht wie een praatje te maken is dat je via die persoon ook weer andere mensen kunt ontmoeten. Dingen kunnen raar lopen.

Elk contact is belangrijk; je kunt van elk contact leren. Ook met een gesprek van iemand die veel jonger is dan jijzelf bent of van iemand die bejaard is. Het leren van een contact heeft niet zozeer met de ander te maken als wel met jouw eigen leerbehoefte en met de mate waarin jijzelf open staat voor de ander.

Oprechte nieuwsgierigheid, zonder bijbedoelingen, kun je ontwikkelen bij iedereen, altijd en overal waar er mensen zijn. Dus bij de persoon achter wie je in de lange rij staat bij het tankstation, bij het jongetje dat huilt omdat het zijn ouders kwijt is, bij de oude dame die iets liet vallen, bij iemand die zoekend rondloopt (“Zou ik je misschien ergens mee kunnen helpen?”), bij de persoon tegenover je in de trein of naast je in de te volle bus. O-ve-ral. Al-tijd. Het zijn juist toevallige ontmoetingen die de leukste contacten opleveren.

Waar het om gaat is een aard van oprechte en voorwaardelijke nieuwsgierigheid, interesse in en aandacht voor andere mensen te ontwikkelen. Dat kan ook door iemand te helpen, of door hulp te vragen, of door iemand anders om informatie of om advies te vragen.

Ga ook zo veel mogelijk naar betrokkene toe . Dat is wat contacten is. Contact leggen is elkaar zien en elkaar ontmoeten.

Vanuit een contact kan een vriendschap ontstaan. Het paradoxale is dat dat juist gebeurt als en omdat je er niet op hebt aangestuurd.

En vanuit vriendschappen zou een keer een relatie kunnen ontstaan. Het paradoxale is dat dat juist gebeurt als en omdat je er niet op hebt aangestuurd. Het aangaan van een vriendschap begint met het leggen van contact.

Kortom: Het aangaan van contacten en vriendschappen met mensen is het tonen van interesse in mensen en het geven van oprechte aandacht aan iemand. Dat is een actief proces van jouzelf. Daar kun je mee oefenen. Voor mensen met emotionele pijn en onrust in hun relatie(s) is het een valkuil om te focussen op het willen  hebben van een relatie, of op het willen hebben van een vriendschap. Het begint allemaal met het leggen van contact met als doel de ander te leren kennen. Niet meer dan dat. Als het goed zit ontstaat er vanzelf een vervolgcontact, en als dat goed zit ontstaat er mogelijk vanzelf een vriendschap, of hieruit later mogelijk een relatie. Mensen die emotionele pijn en onrust in hun relatie(s) hebben, slaan die fases doorgaans over.