Geweld binnen een relatie

Ammy van BedafGeen categorie

Geweld 

Zondag 25 november is de Internationale Dag ter Uitbanning van Geweld tegen Vrouwen. En komende week dinsdag 20 november is de dag van de Rechten van het Kind. Ik heb besloten dit blog te wijden aan Geweld tegen vrouwen en mannen, om de simpele reden dat kinderen niet tot mijn doelgroep behoren; ik coach namelijk geen kinderen. Ik zal in mijn in 2020 uit te brengen boek over patronen van vroeger zeker aangeven wat ik vind waar een kind recht op en behoefte aan heeft, zodat een kind kan opgroeien tot een emotioneel gezonde volwassene. Ik heb daar heldere ideeën over. Ik ga nu verder over geweld, en dan met name geweld binnen een relatie. 

Geweld tegen vrouwen en mannen

Ik heb na acht jaar coaching ervaren dat geweld tegen vrouwen en mannen even beschadigend is. Er is bij mannen doorgaans sprake van overwicht omdat de gemiddelde man doorgaans sterker is dan de gemiddelde vrouw. Ik help mensen door te kijken naar hun eigen aandeel ergens in. Alleen door je eigen aandeel in de situatie te veranderen (ongeacht welke sekse je hebt), kun je de situatie veranderen. Wat we echter doorgaans doen is het willen veranderen van de ánder. En dat werkt niet, zoals je inmiddels mogelijk gemerkt hebt. Je kunt alleen jezelf veranderen. 

 

Geweld binnen een relatie

 

Eigen aandeel

Je eigen aandeel is je eigen impulsieve of obsessieve gedrag, je eigen redderrol, je eigen slachtofferrol, het deelnemen aan een ruzie of machtsstrijd, je eigen pleasegedrag, je eigen controlebehoefte, je eigen angst, je eigen vroeger weggestopte boosheid, enzovoorts, enzovoorts, enzovoorts. En in de meeste gevallen een combinatie van een aantal van deze aspecten. Net zoals de ander diens aandeel heeft, maar de ander kun je niet veranderen.

Psychopaat of narcist

Ook als je partner een psychopaat of een narcist is (of welke andere diagnose van toepassing is) dan is je eigen aandeel dat je niet bij je partner weg kunt, als je dat zou willen. Het is gezond gedrag om weg te gaan uit een emotioneel ongezonde of beschadigende relatie. Als je een emotioneel gezonde jeugd zou hebben gehad, zou je je nooit tot een dergelijk iemand aangetrokken hebben gevoeld. En zou je er zeker geen relatie mee zijn begonnen. Er is altijd een eigen aandeel, want de redenen dat je niet een ongezonde relatie kunt beëindigen of na beëindiging je partner niet kunt loslaten, zitten in je patronen uit je jeugd. 

Zelf eerst veranderen

Dat je een eigen aandeel hebt, is heel goed nieuws! Want dat kun je zelf veranderen….. Dat is ook het enige dat je zelf kunt veranderen. En dan merk je vanzelf dat als jij verandert, de ander vervolgens ook ander gedrag laat zien. Als je iemand anders wilt veranderen, kan dat alleen door zelf eerst ander gedrag te laten zien. Het omgekeerde is doorgaans het geval: juist omdat we zelf niet willen of denken niet te kunnen veranderen, verlangen we dat van de ander. We verlangen dan van de ander wat we zelf (nog) niet kunnen. 

Onderzoek

Zo is bijvoorbeeld uit onderzoek gebleken dat, als er sprake is van fysiek geweld van de man tegen de vrouw, het vaak voorkomt dat de man weg wil gaan van de situatie, om te voorkomen dat hij geweld gaat gebruiken. De vrouw voelt zich daardoor (nog meer) afgewezen en in de steek gelaten, en probeert de man tegen te houden. Om dan toch weg te kunnen komen, ging de man over tot het gebruik van geweld.

Afspraken

Als je naar ieders aandeel in deze situatie kijkt, zit de oplossing erin dat beide partners op een ander en rustig moment hierover afspraken maken. Dat als de man weg wil, zij hem laat gaan en hem niet probeert tegen te houden. En dat de man dan weer terugkomt als hij voldoende is afgekoeld. Ze kunnen hiervoor zelfs een bepaald woord afspreken, zodat beiden weten dat dan een dergelijke situatie ingaat. 

Wat is geweld eigenlijk?

Volgens mij vloeit geweld deels voort uit het onvermogen van de geweldpleger om op een normale manier verbaal te communiceren.
Normaal communiceren in de vorm van: emotioneel gezond en doelgericht.
Het andere onderdeel van geweld is dat de geweldpleger innerlijke boosheid, woede of frustratie met zich meedraagt. 
Verenig deze twee aspecten met elkaar (het je niet altijd verbaal kunnen uiten in een bepaalde situatie, in combinatie met innerlijke boosheid) en er over worden gegaantot geweld.

Fysiek en verbaal geweld

Fysiek geweld is bijvoorbeeld slaan, knijpen, duwen, schoppen, aan het haar trekken, klem zetten, opsluiten, met voorwerpen slaan, met voorwerpen gooien/steken/snijden, laten struikelen, en dergelijke.
Verbaal geweld zijn alle vormen van het naar beneden halen van de ander, bijvoorbeeld door middel van schelden, schreeuwen, denigrerende opmerkingen, verwijten, kwetsende opmerkingen, intimideren, en dergelijke. 
Ik denk dat binnen relaties in (vrijwel) alle gevallen van fysiek geweld, er verbaal geweld aan vooraf gegaan is. 

Gezonde communicatie

Ik heb ontdekt dat je aan iemands gespreksvoering kunt horen hoe emotioneel gezond iemand is. 
Uit een gespreksvoering kun je bijvoorbeeld een eendimensionaal denkniveau halen: in hoeverre iemand zwart-wit denkt of in alles-of-niets. Soms zijn mensen zich zelf wel bewust van hun zwart-wit-denken.
Je kunt iemands slachtofferrol eruit halen: als je iemand anders helemaal of grotendeels als de oorzaak ziet van jouw situatie, zit je in de slachtofferrol. Mensen zijn zich vrijwel nooit zelf bewust van hun slachtofferrol; die herkennen ze wel bij anderen. 

Vermijdingsgedrag

Je kunt iemand vermijdingsgedrag opmaken uit het niet beantwoorden van bepaalde vragen of aan diens irritatie als het over een bepaald onderwerp gaat. Onze boosheid is sowieso van invloed op onze gespreksvoering. Het is niet mogelijk om boosheid te verdoezelen; mensen merken dat je boos bent. Ze zien het en ze horen het.

Redderrol

Je kunt iemands redderrol opmaken uit iemands gespreksvoering. Een redderrol merk je aan de mate waarin iemand iemand anders (meestal de partner) wil helpen, redden of verzorgen. En in die zin wil veranderen. Een redderrol is een heel weerbarstige rol: moeilijk voor betrokkene om te (h)erkennen. Het de ander willen helpen wordt nog wel ingezien, maar dat het onderliggende motief een eigen behoefte is de ander te veranderen, wordt niet gauw ingezien.

Machtsstrijd

Een machtsstrijd is er als beide partijen de ander willen overtuigen van iets. Een gezonde gespreksvoering daarentegen is dat er twee meningen zijn en dat je het met elkaar over de onderliggende argumenten hebt. Als er sprake is van een machtsverhouding, kan degene met de meeste macht vervolgens de knoop doorhakken. Als er geen sprake is van een machtsverhouding, dus als het twee partners binnen een relatie betreffen, getuigt het van een gezonde gespreksvoering dat ze hun argumenten uitwisselen en op grond daarvan een besluit nemen.

 

Beide partners willen de ander overtuigen

 

Verwijten

Bij een machtsstrijd tussen partners worden er echter over en weer verwijten geuit. Een opmerking als: “Jij doet ook nooit wat in het huishouden!” is een duidelijk te herkennen verwijt. Maar veel verwijten worden niet als zodanig herkend door degene die ze uitspreekt. Kijk maar eens wat het woordje ‘dan’ in een zin kan doen. Vergelijk de volgende twee zinnen en ‘proef’ het verschil. “Hoe laat ben je thuis?” “Hoe laat ben je dan thuis?” Is de eerste vraag een oprechte vraag over het tijdstip van thuiskomst; in de tweede vraag zit een verwijt verpakt.

Reactie van de ander

Dit verwijt wordt door de ander feilloos opgepikt. En vanuit dat verwijt zal de ander vervolgens ook weer reageren.
We merken niet hoe we zelf communiceren. We hebben namelijk alleen last van hoe de ander met ons communiceert.
En de ander heeft ook niet door hoe hij of zij zelf communiceert en ook alleen maar last van hoe jij met hem of haar communiceert.
Je kunt daarom aan de reactie van de ander merken hoe je zelf gecommuniceerd hebt. Dat heb ik destijds gebruikt om voor mezelf een emotioneel gezonde gespreksvoering te ontwikkelen. 

Inhoudsniveau en betrekkingsniveau

Een belangrijk onderscheid in communicatie is het verschil tussen inhoudsniveau en betrekkingsniveau. Inhoudsniveau is de inhoud: het onderwerp van het gesprek. Bijvoorbeeld de auto die naar de garage moet worden gebracht, de boodschappen die moeten worden gehaald of het tijdsstip van thuiskomst. Het inhoudsniveau gaat dus over het WAT.
Het betrekkingsniveau is het HOE: hoe over dat onderwerp wordt gesproken. Het betreft de bejegening door jou van de ander en de bejegening door de ander van jou. Waar het dan om gaat is in hoeverre jij of de ander zich gehoord voelt en zich serieus genomen voelt.

 

Ruzie tussen partners

 

Ruzies

Ruzies worden uitgevochten over de inhoud (“Hoe laat was je dan thuis?”), maar gaan feitelijk over zich niet gehoord of serieus genomen of afgewezen voelen….. Als beide partijen zich namelijk gehoord, serieus genomen en niet afgewezen zouden voelen, kan er gewoon over beider meningen en over de eronder liggende argumenten worden gesproken.

Gehoord voelen

Tijdens de zes jaren die ik als vrijwilliger bij Buurtbemiddeling heb gewerkt, ging het er dan ook om, om aan ‘gevoelsreflectie’ te doen. Namelijk om begrip te tonen voor de situatie en om er vervolgens voor te zorgen dat beide partijen zich door de ander gehoord voelen. Ongeacht waar de burenruzie over ging. Waar het over ging (de inhoud) was voor het zoeken naar een oplossing niet belangrijk. Waar een burenruzie feitelijk om gaat, is dat de buren niet meer in staat zijn om met elkaar daarover te communiceren.   

 

communiceren met elkaar

 

Argumenten

Waar het ook vaak fout gaat is dat mensen hun eigen mening zelf voor een feit aanzien. Dan worden de voors en tegens van ieders mening uitgewisseld. Waar een discussie echter over zou moeten gaan, is de onderliggende argumenten om tot jouw mening te komen. Wat maakt dat jij voor of tegen de verhuizing / het wel of niet de Kerst vieren bij jouw of zijn ouders / de volgende vakantie naar de wintersport of naar de Middellandse Zee gaan / (enzovoorts…..)  bent? 

Luisteren

Luisteren is het belangrijkste deel van communiceren. Waar een ruzie of een conflict is, wordt niet of nauwelijks meer geluisterd. Beide partijen zijn alleen nog bezig met zenden. We horen wel wat de ander heeft gezegd (we kunnen dat zelfs letterlijk herhalen), maar we doen er niets mee. Beide partijen hebben  als enig doel om gelijk te krijgen van de ander. Terwijl het juist het luisteren, en daarop goed doorvragen, is dat de weg baant naar je doel. Door middel van een verbale strijd daarentegen raken beide partijen steeds verder van elkaar verwijderd. Door oprecht te luisteren naar de ander en door dóór te vragen wat de ander bedoelt, kom je uit de impasse. Als een van beide partners daartoe in staat is, is het einde strijd.  

 

gezond communiceren en gezonde gespreksvoering

 

Gezonde discussie

Een gezonde discussie gaat dus over de onderliggende argumenten van ieders mening. Als zo veel mogelijk argumenten op tafel komen, komt er een beter besluit uit. Dan zijn er geen nabranders,  is er geen sprake van spijt, is er geen Had ik maar….. Dan is er een door beide partijen gedragen en uitgevoerd besluit. Twee mensen kunnen nou eenmaal meer argumenten bedenken dan jij of ik alleen. Daarom is het sowieso handiger om de ander naar diens argumenten te vragen. Dus wat voor hem of haar de beweegredenen zijn. Dan kom je vaak tot de conclusie dat er een oplossing gevonden kan worden waarin tegemoet gekomen kan worden aan beider wensen…..

Interpunctieproblematiek

Juist als je inzicht krijgt in andermans argumenten, voelt de ander zich serieus genomen en kan er makkelijker naar een oplossing worden gezocht en kan er makkelijker een oplossing worden gevonden. Een andere aspect dat een rol speelt in conflicten, is wat de interpunctieproblematiek wordt genoemd. Het komt erop neer dat beide partijen de ander beschuldigen met de ruzie te zijn begonnen. “Ja maar ik deed dit omdat jij dat deed.” Of met een sneer van: “En wie begon ermee?” En dan wordt daar vervolgens weer over door gesoebat. 

Twee mensen nodig 

Er zijn altijd minimaal twéé mensen nodig voor een ruzie. Het is namelijk beslist en absoluut onmogelijk om in je eentje een ruzie te beginnen of een ruzie te laten voortduren. Probeer het maar eens; dat gaat je niet lukken. Een ruzie heb je alleen als jij of de ander reageertop elkaar. Je hebt dus minimaal twee mensen nodig voor een ruzie. Onderdeel van de ruzie maakt uit dat beide partijen de andere iets verwijten. Een ruzie, conflict of machtsstrijd is dus niet mogelijk als je je aan die machtsstrijd onttrekt. Dat doe je het beste door op dat moment niet te reageren en te wachten tot een rustig moment. Tenslotte ben jij niet verantwoordelijk voor andermans boosheid. 

Boosheid

Waar komt die boosheid vandaan? 
Je gelooft het niet, maar onze huidige boosheid is, echt waar, onze vroeger niet geuite boosheid naar onze eigen ouders toe. In onze jeugd was er namelijk voor onze boosheid niet altijd ruimte. Ook niet als we ons niet serieus genomen, of gepasseerd, of gekrenkt, of afgewezen, of oneerlijk behandeld voelden. Als dat door onze ouders gebeurde, naar wie konden we dan nog naar toe gaan om getroost te worden? Naar niemand. Daarom hebben we die boosheid tijdens onze jeugd moeten wegstoppen. 

 

boosheid frustratie

 

Vroeger

En die boosheid komt er dan later uit, bijvoorbeeld tegenover je partner, kinderen, je baas of collega. Dat gebeurt als je wordt geraakt in iets van vroeger. Zoals het je niet serieus of niet gehoord of je afgewezen voelen of je controle kwijt zijn of je in de steek gelaten voelen. Ik weet dat het heel moeilijk is om te geloven dat boosheid in het heden niet ook door de ander in het heden wordt veroorzaakt, omdat het zo’n enorm intens gevoel is.

Regressie

In feite is iedere boosheid een vorm van ‘regressie’. Een regressie is een reactie die in geen enkele verhouding staat tot het gebeurde. Het komt dan ook voor dat ruziënde partners niet meer weten waar ze een ruzie ook al weer over waren begonnen. Dat is te verklaren, doordat het ook niet over de inhoud ging, maar over de bejegening: het zich niet serieus genomen voelen. 

Signaal

Je zult merken dat, naarmate je meer herstelt van je patronen van vroeger, je steeds minder boosheid voelt. Uiteindelijk zul je alleen nog een lichte boosheid of irritatie of frustratie of ergernis voelen als een gezond signaal van bijvoorbeeld onrecht. Waar je ook niet meer meteen impulsief of obsessief op hoeft te reageren. Dan ben je in staat om na te denken of je er iets mee wilt, wat je er mee zou willen, en wanneer je dat gaat doen en eventueel met wie.  

Uitbannen van geweld tegen vrouwen en mannen

Om geweld tegen vrouwen en mannen  binnen een relatie uit te bannen, gaat het om het veranderen van je eigen aandeel in een situatie. Twee volwassen partners hebben ieder namelijk een even groot aandeel in hun relatie. Ook de ongelijkwaardigheid in de relatie en de emotionele en/of financiële afhankelijkheid maken een onderdeel uit van iemands eigen aandeel. En ja, alle ongewenst gedrag kan worden losgelaten. 


Boek

Ik heb een boek geschreven over emotionele pijn in relaties: Stop liefdesverdriet.

Je kunt er in lezen wat je eigen aandeel in je relatie is en wat je er aan kunt doen.

Je kunt een Gratis Probeerversie (inclusief uitgebreide Inhoudsopgave) downloaden:

DOWNLOADEN VAN GRATIS PROBEERVERSIE

Mijn boek is geschreven op basis van een analyse van 150 klantenrapportages en daar staat in wanneer het in relaties niet goed gaat en wat je er zelf aan kunt doen om dat te veranderen.

Je kunt het boek makkelijk bestellen:

BOEK BESTELLEN

(Geen verzendkosten)

Mijn boek is geschreven op basis van een analyse van 150 klantenrapportages en daar staat in wanneer het in relaties niet goed gaat en wat je er zelf aan kunt doen om dat te veranderen.

Dit zijn enkele van de spontane reacties die ik van lezers over het boek heb ontvangen:

‘Je geeft veel concrete tips en dat vind ik zeer waardevol.’

‘Geweldig. Ik vond in je boek wat ik nog niet eerder ergens had kunnen vinden.’

‘Je boek maakt steeds meer los en geeft oplossingen/handvatten. Ik voel me aanzienlijk beter en straal dat ook meer uit. Het grappige is dat naarmate ik meer mijn gedrag herken, ik me zekerder voel. Ik ben al zo blij met dit resultaat!’

‘Je boek is een waardevolle bijdrage voor iedereen die zichzelf wil helpen om met meer plezier in het leven te staan. Die dag ging er voor mij een deur open. Inzien van patronen, opvoeding, zoveel! Ik ben blij met je boek.’

 

Deel dit artikel