Gewijzigd op 6 april 2023 door Ammy van Bedaf

Emotionele onbereikbaarheid 

Emotionele onbereikbaarheid is een term die vrij veel wordt gebruikt door mijn klanten. Het gaat dan over de emotionele onbereikbaarheid van de partner van mijn klant. De oorzaak van emotionele onbereikbaarheid kan affectieve verwaarlozing of autisme/Asperger zijn. 
Er zit een ‘bommetje’ in dit blog: als je een partner hebt die emotioneel onbereikbaar is, ben je zelf ook op een bepaalde manier, min of meer, emotioneel onbereikbaar. Hoe dat zit, lees je in dit blog. Ik ben benieuwd of je nog verder durft te lezen. 

Wat wordt onder emotionele onbereikbaarheid verstaan?

Waar op wordt gedoeld als de woorden ’emotionele onbereikbaarheid’  wordt gebruikt, is dat de partner afstandelijk is, zelden of nooit wil knuffelen, dat er geen wederkerigheid is, of dat de partner geen inlevend vermogen laat zien, en dergelijke. Per klant verschilt waar ze de emotionele onbereikbaarheid van de ander aan merken, maar dit zijn de meest genoemde aspecten.

 

 

Oorzaak van emotionele onbereikbaarheid

Deze emotionele onbereikbaarheid kan veroorzaakt zijn door grofweg twee aspecten:
door de affectieve verwaarlozing in de jeugd van de partner;
doordat de partner het ASS-syndroom heeft. 

Affectieve verwaarlozing

Affectieve verwaarlozing houdt in dat iemand als kind niet de aandacht, waardering, erkenning, bevestiging heeft gekregen waar het als kind recht op en behoefte aan heeft. Het kind heeft geen aanmoedigingen en complimenten gekregen.
Het kind heeft eerder het tegenovergestelde gekregen, zoals afwijzing en het nooit goed (genoeg) kunnen doen, en is naar beneden gehaald door de ouders. Dit valt overigens onder geestelijke mishandeling.
Het kind heeft zich niet serieus genomen en gehoord gevoeld. 

ASS

ASS staat voor autismespectrumstoornissen. 
De diagnoses autisme, Asperger en PDDNOS vallen nu onder de diagnose ASS: autismespectrumstoornissen dus. 
ASS is een ontwikkelingsstoornis die mensen vanaf hun geboorte hebben. 
Ze zijn dus niet autist of Asperger, maar ze hebben autisme of Asperger. 

Bekennen

Nu moet ik heel eerlijk bekennen dat ik zowel door mijn eigen herstel als door autistische of Asperger klanten die ik heb gehad, anders naar deze stoornissen ben gaan kijken. Ik betrap mezelf namelijk ook wel eens op een autistische gedachte, en dat verhoudt zich niet met het werk dat ik doe. Er is dus iets anders aan de hand…

Ingewikkelder

Bovendien kan ik juist bij een klant die de diagnose autisme of Asperger heeft, het onderscheid zoeken tussen wat autisme of Asperger is enerzijds, en wat voortkomt uit patronen van vroeger anderzijds. En dan is ook niet altijd even duidelijk wat nou het een en wat het ander is. Ik vermoed zelf dat het onderscheid tussen een emotioneel ongezonde jeugd en ASS diffuser, ingewikkelder en gecompliceerder is dan we denken. Daar bedoel ik mee: welk van de symptomen zijn aangeboren en welke zijn aangeleerd?

Symptomen in plaats van diagnoses

Dat is de reden dat ik zelf altijd bij mijn klanten zoek op symptoomniveau, in plaats op het algemenere diagnoseniveau. 
Per persoon verschillen de symptomen van een diagnose namelijk enorm. 
Ook het ontstaan en de ontwikkeling verschillen per persoon. Dat komt omdat de onderliggende oorzaak per persoon verschilt. En iedereen ontwikkelt verschillend overlevingsgedrag. 

Zelf

Nu komt het lastig te verteren deel van dit blog…, het ‘bommetje’.
Ga er toch nog even goed voor zitten. Hier komt het:
Als jouw partner emotioneel onbereikbaar is, ben je dat zelf namelijk ook, in ieder geval op de een of andere manier. 
Ja, ik weet dat je het nauwelijks of niet kunt geloven. 

Hoe kan het dat je zelf dan ook emotioneel onbereikbaar bent?

Om dat uit te leggen gaan we naar de keuze van je partner(s).
We voelen ons namelijk onbewust aangetrokken tot partners die emotioneel ongeveer even gezond of ongezond zijn als wij zelf. 
Onbewust zoeken we namelijk een partner bij wie we onze patronen van vroeger kunnen herhalen.

Aangetrokken

Als we een emotioneel gezonde jeugd hebben gehad, zullen we ons onbewust aangetrokken voelen tot partners bij wie we onze eigen gezonde patronen kunnen herhalen. Andersom is dat ook het geval. Als we een emotioneel niet (zo) gezonde jeugd hebben gehad, voelen we ons onbewust aangetrokken tot partners bij wie we onze eigen ongezonde patronen kunnen herhalen. 

Herhalen

Wat we, in geval van een emotioneel ongezonde jeugd, bij onze partner(s) herhalen, zijn aspecten als machtsstrijd, pleasegedrag, onze angst(en), en dergelijke.

Machtsstrijd

De machtsstrijd uit zich bijvoorbeeld in onenigheid, in ergernissen of frustraties, of in conflicten of ruzies.
De boosheid die we dan voelen is – echt waar – onze in de jeugd weggestopte boosheid naar onze ouders.
Omdat er in onze jeugd niet de ruimte was om onze (terechte…!) boosheid naar onze ouders te uiten, hebben we die als kind noodgedwongen moeten wegstoppen.

Vroeger weggestopte gevoelens komen er later uit als een emotie

Maar gevoelens laten zich niet wegstoppen. Ze komen er later uit in de vorm van emoties als boosheid, verdriet, angst e.d. 
Vaak wordt emotie of impulsiviteit verward met gevoel. Over hoe je alsnog je gevoel ontwikkelt, heb ik een boek geschreven: Grip op gevoel en emotie. Je leest er hoe je in 4 stappen alsnog een gezonden evenwichtig gevoelsleven ontwikkelt. Hier kun je een Gratis Probeerversie inkijken of downloaden of het boek aanschaffen. 

Er op uitgekozen

Wat we vroeger niet durfden te uiten naar onze ouders, kunnen we later wel naar onze partners.
En dit verhaal over partnerkeuze en machtsstrijd e.d. geldt ook voor je partner.
Jullie hebben elkaar, ieder vanuit diens eigen weggestopte patronen van vroeger, er zelfs op uitgekozen.

De ander als oorzaak zien

Vandaar dat geen van beide partners in staat zijn om uit de machtsstrijd te stappen. Beiden zien ze de ander namelijk als de oorzaak van hun boosheid. De óórzaak van iemands boosheid zit in diens jeugd. Het is je partner, of je kind, of je collega of baas, of die medeweggebruiker, of de buren, die dit bij jou triggeren. Ze kunnen dit alleen bij jou triggeren, omdat je vroeger weggestopte boosheid hebt. En die boosheid heb je zo goed weggestopt, dat je je niet altijd kunt herinneren dat je als kind boos was, of dat je je niet altijd kunt indenken dat je redenen had om boos te zijn op (meestal één) van je ouders. 

Door herstel verdwijnt boosheid

Andersom is ook het geval: zou je in je jeugd niet je boosheid hebben hoeven wegstoppen, omdat er aandacht voor was bij je ouders, zou je nu niet meer die boosheid voelen. Naarmate je herstelt van je patronen van vroeger, ga je dan ook merken dat die boosheid in de loop van de tijd minder wordt en uiteindelijk vrijwel geheel verdwijnt. 

Stille machtsstrijd

Er kan ook sprake zijn van een stille machtsstrijd. Van een stille machtsstrijd is sprake als er wel ergernis of frustratie of boosheid wordt gevoeld, maar geen van beiden uit die naar de ander. Die stille machtsstrijd komt dan op een andere manier naar buiten. Namelijk in allerlei verborgen agendapunten, die weer aanleiding geven tot verwijten naar en over de ander. Deze stille verwijten worden vervolgens ook niet uitgesproken naar de ander. Stress en onderhuidse spanningen kunnen het gevolg hiervan zijn.  
Het is niet moeilijk om je voor te stellen hoe dit een zware wissel trekt op de relatie. Net zo zwaar als een gewone machtsstrijd. 

Als je je vicieuze cirkel wilt doorbreken, je belemmeringen wilt loslaten, je gevoel wilt ontwikkelen
en alsnog je volledige ontwikkelingspotentieel wilt aanboren, ben je bij mij aan het juiste adres,
want ik kan je daarmee helpen door middel van een Eendaagse Coaching

Hey wacht even, dit blog ging toch over emotionele onbereikbaarheid?
Ja… 
Ben je inmiddels een beetje bekomen van de gedachte dat je een ongeveer even grote emotionele onbereikbaarheid hebt als je partner?

Als je ongeveer een even grote onbereikbaarheid hebt als je partner, waarom lijkt het dan zo alsof alleen je pártner emotioneel onbereikbaar is? Ehhh… emotioneel onbereikbaar lijkt.
Nou, dat zit zo…

Verstikkend of benauwend

Ten eerste hebben we geen last van ons eigen gedrag. Dat klinkt als een open deur, maar het is zo logisch, dat we het ons zelf niet eens realiseren. 
Sterker nog: we vinden ons eigen gedrag, over het algemeen, best wel heel gewoon (op die paar rare dingen na natuurlijk ;-). 
Daardoor kan het niet anders dan aan de ander liggen. Toch?

Toenadering

Wat we niet doorhebben, is dat als een emotioneel gezonde partner toenadering zou zoeken, dat voor ons te verstikkend of te benauwend zou zijn. Daar komen we ook niet achter, want emotioneel gezonde partners kunnen we niet verdragen. Die ervaren we klef, of we denken dat hij of zij iets van ons wil, of we zoeken er iets anders achter. Alles, om maar niet toe te hoeven geven dat we zelf oprechte affectie en affiniteit niet kunnen verdragen. 

Niet gewend

Een gezonde affectie en affiniteit zijn we namelijk helemaal niet gewend, en daardoor geeft ons dat een unheimisch, vervelend of onrustig gevoel.
We denken natuurlijk dat het door de ander komt, maar we kunnen zelf emotioneel gezond gedrag nog niet aan. 

Verslaafd 

Bovendien, en dit klinkt heel gek als ik je dit vertel, zijn we ook verslaafd aan de (stille) machtsstrijd…
Ja, echt waar. Je kunt nu nog niet zonder de ruzies en conflicten, hoe graag je er ook vanaf wilt.
Je wilt wel af van die ruzies, maar je kúnt het nu nog niet. 

Stoppen met ruzie

Zal ik je eens een controlevraag stellen?
Als je zo graag van die ruzies af wilt, waarom stop je er dan niet mee? 
Als namelijk één van beiden zich aan de machtsstrijd onttrekt, is er geen machtsstrijd meer.
Je merkt dat je je er (nu nog) niet aan kúnt onttrekken.
En dat is omdat je nog veel vroeger weggestopte boosheid in je hebt zitten. 

Eigen aandeel

We zijn dus ten eerste verslaafd aan de machtsstrijd.
En ten tweede hebben we nog niet geleerd om naar ons eigen aandeel te kijken.
Tot nu toe hebben we ons alleen gefocust op het gedrag van de ánder. Dat is waar we voortdurend mee bezig zijn.
En je partner is voortdurend bezig met jóuw gedrag.
Dit doen we onbewust om maar niet met het eigen aandeel aan de slag te hoeven.

Bliksemafleider

De ander functioneert dan eigenlijk als bliksemafleider van ons eigen vroeger weggestopte emoties.
En omgekeerd geldt dat ook voor je partner naar jou toe. 
Vandaar dat je relatie is zoals die nu is.
Hoe ik dat weet? Omdat je met je zoekopdracht (of op aanraden van iemand anders) op mijn website bent gekomen. 

Oplossing

De oplossing zit hem dus niet in het veranderen van je partner… Dat is sowieso een onmogelijke exercitie, zoals je inmiddels hebt gemerkt.
Het is onmogelijk om iemand anders te veranderen. Dat kan ik ook niet…
Wat alleen werkt is zelf veranderen en dan te kijken hoe jouw eigen emotioneel gezonde gedrag de ander positief beïnvloedt.
Maar de ander willen beïnvloeden mag weer niet je doel zijn, want dan werkt het weer niet. De ander voelt dat namelijk onbewust aan, en voelt zich gemanipuleerd, waardoor het tegen je werkt.  

Bindingsangst

De oplossing zit hem in je eigen emotionele onbereikbaarheid; in hoe je je eigen emotionele onbereikbaarheid verandert in emotioneel gezond gedrag.
De oplossing zit hem dus in het herstel van je eigen emotionele onbereikbaarheid. 
Emotionele onbereikbaarheid is een vorm van bindingsangst: je kunt je (nu nog) niet emotioneel binden aan je partner.

Emotioneel onveilige hechting

Bindingsangst (en verlatingsangst) vloeit voort uit een emotioneel onveilige hechting in je jeugd.
Jouw ouders waren namelijk niet in staat om een emotioneel veilige hechting aan te gaan met jou als kind. 
Dat komt omdat hún ouders (jouw grootouders van beide kanten) daar ook niet toe in staat waren naar hun kinderen (jouw ouders).
Deze emotioneel onveilige hechting wordt, onbewust en onbedoeld, van generatie op generatie doorgegeven. 
Dit leidt weer tot parentificatie en codependentie. 

Kinderen

Vandaar dat je je eigen kinderen niet een groter cadeau kunt geven dan zelf te herstellen van je emotioneel onveilige hechting. 
En ook hier geldt weer dat je dit weer niet alleen voor je kinderen moet doen, want dat zou weer leiden tot emotioneel misbruik.
Herstel doe je voor jezelf, en als afgeleide van je eigen herstel, hebben jouw kinderen enorm veel baat bij jou zich ontwikkelende emotioneel gezonde gedrag .

Profiteren

Je kinderen profiteren dus heel veel, want ze liften als het ware mee in jouw herstel. Ze krijgen dan namelijk emotioneel gezond gedrag te zien, en daardoor verandert hun gedrag ook, meestal al vanaf het moment dat je emotioneel gezond gedrag naar ze laat zien. Een heel belangrijke is dat je leert praten in wensen, in plaats van in verwijten. We hebben niet door wanneer we in verwijten praten, en dat is veel meer dan we denken. 

Transparant

Kinderen voelen dat feilloos aan, en reageren daar vervolgens transparant op. Net zoals jij als kind transparant op het gedrag van je ouders reageerde, toen je je boosheid moest wegstoppen. De boosheid van het zich niet serieus genomen voelen, of de boosheid van afwijzing, of de boosheid van onredelijkheid. Dezelfde boosheid, die er later in je relatie of naar je kinderen weer uitkomt. 

Spiegel

Je kunt dus aan je kinderen merken hoe je met ze communiceert.
Je kinderen zijn in die zin een spiegel voor je.
En als je verandert hoe je met ze omgaat en hoe je met ze communiceert (en dat doe je door je herstel), verandert ook het gedrag van je kinderen. Ik krijg vaak al de dag ná de Eendaagse Coaching een mailtje met het eerste succes in het contact en in de omgang met de kinderen, over iets wat daarvoor in geen jaren was gelukt.

Van generatie op generatie

Emotionele onbereikbaarheid wordt dus, onbewust en onbedoeld, van generatie op generatie overgedragen/doorgegeven. 
Net zoals je het zelf, onbewust en onbedoeld, hebt meegekregen van je ouders. Ook zij hebben niet een jeugd gehad waar ze als kind behoefte aan en recht op hadden.

Roulerende rekening

Ene Nagy heeft dit fenomeen, dat dergelijke patronen, onbewust en onbedoeld worden doorgegeven aan de volgende relatie, ‘roulerende rekeningen’ genoemd. 
Verticale roulerende rekeningen is dat het onbewust van ouder op kind overgaat.
Horizontale roulerende rekeningen is dat het kind later ook weer een partnerkeuze doet vanuit de eigen emotioneel ongezonde patronen van vroeger, waardoor de geschiedenis zich herhaalt. 

Jezelf opvoeden

Gelukkig is het mogelijk om alsnog jezelf emotioneel op te voeden.
Hoe ik dat weet? Ik heb zelf ontdekt dat dat nog kan.
Dat heb ik ontdekt doordat ik mezelf alsnog emotioneel heb opgevoed. En daar kan ik je mee helpen middels een Eendaagse Coaching.
Je bent er wel even mee bezig, maar dan heb je ook wat… 🙂
En vergeet vooral niet om op de webpagina over de Eendaagse Coaching door te klikken naar Veelgestelde vragen.