Gewijzigd op 14 maart 2020 door Ammy van Bedaf
Emotionele belasting
Door emotionele belasting in de jeugd ontstaan in het heden psychische en/of lichamelijke klachten. Dat los je op door terug te gaan naar de bron: de jeugd.
Oorzaak
Een maand geleden volgde ik tijdens het Jaarcongres van het Nederlands Instituut voor Psychologen (N.I.P.) een workshop van psycholoog Janneke Luteyn. Janneke vroeg aan de ongeveer 40 toehoorders wat volgens hen de oorzaak is van psychische problemen.
Opvoeding
De volgende oorzaken werden genoemd: kwetsbare persoonlijkheid, aanleg, coping, vermijding van pijn, ervaringen, onbalans tussen draagkracht en draaglast, traumata en tenslotte de opvoeding. De opvoeding werd door mij genoemd.
Gevolgen
De overige genoemde oorzaken zijn volgens mij juist de gevólgen van de opvoeding. Iemands kwetsbaarheid ontstaat in de jeugd. Vermijding van pijn is een overlevingsmechanisme geworden. Niet beseffend dat het de pijn uit je jeugd is en dat je die nu nog, onbewust, zelf in stand houdt.
Jeugd
Welke ervaringen je in je leven opdoet, wordt voor een groot deel bepaald door je jeugd. Mensen die niet een gezonde jeugd hebben gehad, maken niet altijd gelukkige keuzes en vertonen, onbewust en onbedoeld, vermijdingsgedrag. Ook is er een behoefte aan spanning, waardoor niet altijd risico’s juist worden ingeschat.
Onbalans
Er is een onbalans tussen draagkracht en draaglast. Mensen die niet een gezonde jeugd hebben gehad, maken gemiddeld ook nog eens meer traumatische gebeurtenissen mee. Deels door gezondheidsproblemen, deels door eigen niet altijd even handige keuzes.
Meer
Gemiddeld zijn er meer geldproblemen, is er een grotere kans op relatieverbreking en op problemen of conflicten in het werk, en heeft men meer last van ziektes en maakt men vaker een voortijdig overlijden mee van mensen in de omgeving.
Evenwichtig
Iemand met een emotioneel gezonde jeugd heeft een evenwichtige persoonlijkheid. Kan met gebeurtenissen omgaan. Weet hoe zij de pijn kan toelaten, waardoor de pijn elke keer oplost. Heeft belangrijke vaardigheden meegekregen en kan daardoor positieve ervaringen opdoen.
Omgaan
Kan daardoor de lasten die zij ontmoet in het leven áán, en een plaats geven. Is in staat om zowel emotioneel als feitelijk/praktisch om te gaan met trauma’s. Zij blijft er niet in hangen. Waardoor trauma’s ook niet opstapelen.
Ervaringen
Janneke noemde als ervaringen van haar cliënten: niet gewenst bij de geboorte, op jonge leeftijd in de steek gelaten, trauma’s, zware omstandigheden, niet beschikbare ouders, getraumatiseerde ouders. En tenslotte onvoldoende ruimte voor ontwikkeling van de eigen identiteit.
Afhankelijk
Janneke: Ouders willen het ook goed doen. Zij zien niet de signalen en behoeften van het kind. Geen enkele ouder is perfect, maar de mate waarin verschilt. Een kind kan zich niet terugtrekken uit de relatie met de ouder, omdat het kind afhankelijk is.
Open
Dat ouders niet altijd open kunnen staan voor hun kinderen, is omdat het hun eigen verleden raakt. Een kind wordt bang voor de reactie van haar ouders. Omdat het kind altijd in de steek gelaten kan worden door de ouders. Hierdoor ontstaat n.m.m. aangepast gedrag, waardoor het kind overlevingsgedrag ontwikkelt.
Logisch
Overlevingsgedrag kan zijn: vermijdingsgedrag, druk gedrag, of in zichzelf gekeerd, een grote controlebehoefte, pleasen of de redderrol, e.d. Vanaf de prille jeugd stopt een kind al haar gevoelens en emoties weg. Dat is logisch gedrag omdat het kind aanvoelt dat daar geen ruimte voor is.
Gevoel
De ouders die hun eigen gevoel hebben weggestopt, kunnen niets met de emoties van het kind. Dit voelt als afwijzing voor het kind. Omdat het kind niet nog méér afwijzing wil, stopt het haar gevoel weg. De zelfverloochening begint.
Richtsnoer
Het wegstoppen van je gevoel is het meest beschadigende overlevingsgedrag. Ons gevoel is namelijk de zuiverste richtsnoer voor wat wel en niet goed voor ons is. Als ons gevoel is afgesloten, kunnen we alleen nog de ratio gebruiken. En die raakt dan gauw overbelast.
Verwoorden
Janneke: Als baby kunnen we niet verwoorden waar we behoefte aan hebben. Voor een kind is het essentieel dat ouders hen in hun behoeften zien. Van kinderen wordt wel verwacht dat ze voldoen aan de behoeften van hun ouders. Terwijl dat omgekeerd niet altijd het geval is.
Identiteit
Het niet vervuld worden van de menselijke behoeften is de belangrijkste verklarende factor van latere psychische problemen. Het gaat erom dat mensen een identiteit kunnen ontwikkelen die echt van henzelf is.
Toekomst
Daar ben ik het mee eens. Ik heb ontdekt dat het gelukkig nog wel degelijk mogelijk is om alsnog jezelf emotioneel op te voeden. Je geschiedenis hoeft gelukkig niet ook je toekomst te zijn.
Symptomen
Ook Janneke spreekt liever niet in termen van ziektes en stoornissen. Het zijn willekeurige diagnoses, met elkaar overlappende symptomen. Het gaat om emotionele belasting.
Belast
Janneke noemt 3 manieren om belast te raken.
a. Door gebrek aan verwerking.
b. Als gevolg van de emotionele lading van de ouders.
c. Als gevolg van emotionele overbelasting.
Inzicht
Om emotioneel niet meer belast te zijn, is het volgens Janneke nodig om inzicht te krijgen in je persoonlijke geschiedenis. Zonder dat iemand dat beseft is iemands persoonlijke geschiedenis nog wat de ouders vertellen. “Het echte verhaal is vaak niet bekend.”
Blinde vlekken
We hebben zelf inderdaad niet door welke onjuiste aannames en interpretaties we hebben, waar vanuit we wel leven. We hebben ook onze eigen blinde vlekken niet door.
Bestaansrecht
Janneke geeft als oorzaak van psychische problemen: ouders geven onvoldoende bestaansrecht, signaleren onvoldoende de behoeften van het kind, geven de emotionele lading door of zijn zelf beschadigd.
Zorg
Of ze overbelasten het kind, kunnen de extra zorg niet aan, hebben zelf ernstige trauma’s (meegemaakt). Of de ouders ontbreken (door scheiding, overlijden, e.d.).
Bron
Volgens Janneke kan iemand herstellen als je de bron aanpakt, de emotionele belasting opheft, een eigen identiteit ontwikkelt, alsnog gezien wordt in je behoeften, je relatie met je ouders herstelt, foute conclusies rechtzet, je afweer laat vallen, contact legt met je oorspronkelijke gevoelens en tenslotte je eigen verhaal creëert.
Opvoeden
Dat is n.m.m. inderdaad wat loslaten is: alsnog jezelf emotioneel opvoeden. Je kunt dan eindelijk degene worden wie, wat en hoe je wilt zijn. Los van de belemmerende emotionele belasting uit je jeugd. Dat is wat ik gedaan heb en daar kan ik je mee helpen.
Als je je vicieuze cirkel wilt doorbreken, je belemmeringen wilt loslaten of alsnog je volledige ontwikkelingspotentieel wilt aanboren, ben je bij mij aan het juiste adres, want ik kan je daarmee helpen door middel van een Eendaagse Coaching.