Gewijzigd op 7 maart 2025 door Ammy van Bedaf

Eenzaamheid

Meer dan 1 miljoen Nederlanders hebben last van eenzaamheid.
Veel mensen denken dat eenzaamheid en alleen-zijn hetzelfde is.
Dat is echter niet het geval. Eenzaamheid en alleen-zijn, zijn twee verschillende aspecten.

Ervaring

Eenzaamheid is een negatieve ervaring.
Dit in tegenstelling tot alleen zijn, dat lang niet altijd en lang niet door iedereen wordt ervaren als iets negatiefs.
Iemand die alleen is, hoeft zich niet eenzaam te voelen.
En omgekeerd: ook iemand die omringd is door mensen, kan zich eenzaam voelen.

Als je je vicieuze cirkel wilt doorbreken, je belemmeringen wilt loslaten, je gevoel wilt ontwikkelen of alsnog je volledige ontwikkelingspotentieel wilt aanboren, ben je bij mij aan het juiste adres, want ik kan je daarmee helpen door middel van een Eendaagse Coaching.

Innerlijke leegte

Wat is eenzaamheid dan eigenlijk?
Eenzaamheid is feitelijk innerlijke leegte.
Hierdoor kun je in een relatie net zo eenzaam zijn als iemand die single is.
En iemand die single is, hoeft zich niet alleen of eenzaam te voelen.

 

 

Soorten

Er zijn twee soorten eenzaamheid:
er is de eenzaamheid qua diepgang van de relatie/het contact
en er is eenzaamheid qua aantal van de relaties/contacten.
En een derde vorm is natuurlijk beide: de combinatie hiervan.

Gevolgen

In de literatuur over eenzaamheid worden gevolgen van eenzaamheid genoemd: dat je niet veel mensen om je heen hebt om op terug te vallen, dat je overal alleen naar toe moet en dan vervolgens maar niet gaat, dat je feestjes en recepties vermijdt uit angst geen aanspraak te hebben, e.d.
Eenzame mensen trekken zich terug. Maar: wat is oorzaak en wat is gevolg? 

Redenen

Dit zijn volgens mij niet de gevolgen van eenzaamheid, maar dit zijn juist de redenen dat iemand eenzaam is!
Het is dus niet zo dat je door je eenzaamheid weinig contacten hebt, maar het is andersom!
Doordat je dingen alleen doet en je je onzeker voelt, heb je weinig contacten.

Anderen

En een andere heel belangrijke reden van eenzaamheid is dat een eenzaam iemand van een ander verwacht dat zij met hem of haar contact zoekt. Iemand die eenzaam is, is onvoldoende of niet in staat om zelf het initiatief te nemen om contact te leggen én om contact te onderhouden.
Een eenzame verwacht onbewust van anderen waar hij/zij zelf niet toe in staat is: contacten leggen en contacten onderhouden.

Afhankelijk

Eenzame mensen maken zich, op deze manier, voor het leggen van contact afhankelijk van andere mensen. Ze zijn niet in staat om zelf initiatieven te nemen, om zelf vragen te stellen, om uit zichzelf naar iemand toe te gaan.
Uiteindelijk zit daar angst voor afwijzing en/of angst voor controleverlies onder.
En dat vloeit voort uit iemands jeugd.

Overlevingsgedrag

Tegen eenzaamheid ontwikkelen we allerlei overlevingsgedrag waar we ons zelf lang niet altijd bewust van zijn. Veel mensen die eenzaam zijn, hebben overlevingsgedrag ontwikkeld om hun eenzaamheid maar niet te voelen.

Voorbeelden

Voorbeelden zijn: het aangaan van een relatie die niet helemaal goed voelt;
altijd achtergrondgeluid willen hebben, zoals muziek, tv of radio;
lang bij je ouders blijven wonen;
na bijvoorbeeld een relatiebreuk weer bij je ouders in huis gaan wonen;
altijd druk bezig zijn of een drukke agenda hebben.

Andere voorbeelden zijn

het zo veel mogelijk bij anderen willen zijn;
het altijd zo laat mogelijk ergens naar toe gaan, uit angst je er alleen te voelen;
het niet je eigen opleidingskeuze of beroepskeuze doen, uit angst je alleen te voelen als je op kamers moet of als je naar een grote stad moet. De voorbeelden zijn oneindig.

 

 

Oorzaak

Wat is de oorzaak van eenzaamheid?
De oorzaak van eenzaamheid zit in de jeugd.
Of, zoals eenzaamheidsexpert Jeannette Rijks in 1Vandaag (27 juni 2015) zei: “Eenzaamheid begint in de wieg.”
De eenzaamheid die je voelt in je volwassen leven, is feitelijk de in de jeugd weggestopte gevoelens van eenzaamheid.

Onveilige hechting

Iemand die eenzaam is, heeft in de jeugd niet een veilige hechting kunnen ontwikkelen.
De ouders waren niet in staat tot het aangaan van een emotioneel veilige hechting met het kind.
Een emotioneel veilige hechting met een kind ontstaat doordat ouders het kind aandacht, waardering, erkenning en bevestiging geven. En doordat het kind zich serieus genomen en gehoord voelt en zich veilig en beschermd voelt, in plaats van bang of afgewezen . 

Doorgegeven

Dat de ouders niet een emotionele binding konden aangaan met hun kinderen, komt omdat hún ouders daar evenmin toe in staat waren met hun eigen kinderen. Ze hadden het zelf namelijk ook niet meegekregen van hún ouders.
Dit patroon wordt, onbewust en onbedoeld, van generatie op generatie doorgegeven, tot iemand het bij zichzelf stopt, waardoor het ook niet meer aan de eigen kinderen wordt doorgegeven. 

Hechtingsproblemen

Wetenschappelijk onderzoek heeft uitgewezen dat 40% van de huidige volwassen onveilig gehecht is.
Dit heeft gevolgen voor het aangaan van een relatie, wat vaak moeizaam gaat.
Om een emotioneel gezonde binding met een partner aan te gaan is het namelijk nodig om emotioneel los te zijn van de ouders.
40% van de huidige volwassenen heeft geen gezonde puberteit gehad, en is emotioneel niet los van de eigen ouders. 
Dit heeft invloed op het aangaan van relaties, waarin bindingsangst en verlatingsangst de kop op kunnen steken. 

Trigger

Waar komt de eenzaamheid in je volwassen leven dan vandaan?
Er is in je volwassen leven een trigger geweest die de gevoelens van eenzaamheid uit je jeugd heeft getriggerd.
Zou je in je jeugd niet al gevoelens van eenzaamheid hebben gehad (vaak weggestopt), zouden die gevoelens van eenzaamheid ook niet in je volwassen leven getriggerd kunnen worden door bijvoorbeeld een scheiding, ontslag, verhuizing of alleen zijn. 

Gebrek aan sociale contacten

Een gebrek aan sociale contacten kan voor mensen een trigger zijn voor depressieve gevoelens.
Depressieve gevoelens ontstaan als je dingen doet die je, diep in je hart, niet leuk vindt én als je niet de dingen doet die je, diep in je hart, leuk vindt. 

Afhankelijkheid

Wanneer je niet door hebt dat je eenzaam bent, kun je vanuit emotionele behoeftigheid relaties aangaan. Ook onze emotionele behoeftigheid hebben we doorgaans niet door. Onbewust zoeken we voor deze emotionele behoeftigheid compensatie in een relatie. Hierdoor kunnen we heel snel emotioneel afhankelijk worden van een relatie. Daardoor kunnen we langer in een relatie blijven hangen dan goed voor ons is. Dit kan weer leiden tot burn-out of futloosheid of vermoeidheid. 

Onbewust

Ook ik had mijn hele leven mijn eenzaamheid en de angst voor eenzaamheid weggestopt.
Tijdens mijn herstel zag ik in, wat voor een enorme invloed dat had gehad op zowel mijn studiekeuze als mijn beroepskeuze als op mijn relaties.
Pas toen kreeg ik door hoeveel overlevingsgedrag ik had ontwikkeld om eenzaamheid te vermijden.

Eenzaamheidsprojecten

Omdat eenzaamheid voortvloeit uit iemands eigen jeugd en omdat eenzaamheid iemands eigen innerlijke leegte betreft, helpen eenzaamheidsprojecten alleen tijdelijk (zolang ze duren) en niet structureel bij mensen die zich eenzaam voelen.
Tijdens een bijeenkomst in het kader van eenzaamheidsprojecten zijn de eenzame mensen op dát moment even niet alleen. Maar als ze daarna weer thuis zijn of als het project is afgelopen, voelen ze zich weer net zo eenzaam als daarvoor.

Gedragsverandering

Om van eenzaamheid af te komen, is gedragsverandering nodig.
Het zijn normale basisgedragsvaardigheden en basisgespreksvaardigheden, die zorgen voor een prettige emotionele omgang met anderen.

Als je je vicieuze cirkel wilt doorbreken, je belemmeringen wilt loslaten, je gevoel wilt ontwikkelen of alsnog je volledige ontwikkelingspotentieel wilt aanboren, ben je bij mij aan het juiste adres, want ik kan je daarmee helpen door middel van een Eendaagse Coaching.

Blinde vlekken

Om van eenzaamheid af te komen, is het sowieso nodig om van de volgende 3 blinde vlekken af te komen. Deze 3 blinde vlekken kwamen elke keer weer naar voren als ik iemand inzicht gaf in haar of zijn eigen gevoelens van eenzaamheid.

Iemand die eenzaam is:

– legt de oorzaak daarvan bij anderen: zij komen niet vaak genoeg. Als zij maar vaker zouden komen, zou ik niet eenzaam zijn. Dit is een onjuiste gedachte;
– is zich niet bewust van de eigen veeleisendheid en onverdraagzaamheid naar anderen (er mankeert vaak wel iets aan de ander);
– is zich niet bewust van de eigen controlebehoefte (wat het omgaan met andere mensen belemmert).
Dit zijn blinde vlekken voor betrokkene, en de specifieke uitingsvormen van deze blinde vlekken verschillen per persoon.

 

 

Veranderingen

Om van je eenzaamheid af te komen is het nodig om alsnog je gevoel te ontwikkelen. Daardoor ga je alsnog een veilige hechting aan met jezelf. Dat dit nog wel degelijk mogelijk is, daar ben ik zelf het bewijs van. Ik weet wat er voor nodig is en wat de valkuilen zijn. 
In mijn boek Grip op gevoelen emotie lees je hoe je in 4 stappen alsnog een gezond en evenwichtig gevoelsleven ontwikkelt. Hierdoor ben je je eenzaamheid kwijt en ben je in staat tot het aangaan van emotionele verbinding met anderen.  
Als je je eenzaam voelt, is dat je geschiedenis; het hoeft gelukkig niet ook je toekomst te zijn.