Doorzettingsvermogen, wanneer is het gezond?

Ik geef je een simpel en krachtig instrument om naar je gevoel te leren luisteren, om je passie te ontdekken, en om achter je overlevingsgedrag te komen!

Doorzettingsvermogen of overlevingsgedrag?

Doorzettingsvermogen wordt als een positieve eigenschap gezien, maar dat is het niet altijd. Het kan er juist ook voor zorgen dat je verder afglijdt en dat je symptomen toenemen. Het hangt er maar helemaal vanaf waarín je dat doorzettingsvermogen vertoont. Wat door iemand doorzettingsvermogen wordt genoemd, kan namelijk ook het voIharden zijn in haar of zijn overlevingsgedrag.

 

 

Nastrevenswaardig

In welke gevallen is doorzettingsvermogen nastrevenswaardig en wanneer is het een vorm van overlevingsgedrag? 
Het is de kunst om dat onderscheid te leren maken, om te kijken of je inderdaad bezig bent met het gezond volhouden van iets of met het versterken van je overlevingsgedrag.

Belangrijke graadmeter

Wat hierbij een rol speelt is dat mensen doorgaans hun eigen overlevingsgedrag niet als zodanig herkennen. 
Maar ook zonder dat je je eigen overlevingsgedrag herkent, is er een heel belangrijke graadmeter om te kijken of je wel of niet gezond bezig bent. Die graadmeter is je eigen energieniveau, of je eigen gemoedstoestand. Ons lichaam liegt namelijk niet! 

Energieniveau

Met energieniveau bedoel ik: levert iets jou energie óp, of kóst het jou energie? Voel je je bijvoorbeeld futloos of juist het tegenovergestelde? Ons eigen energieniveau is de belangrijkste antenne voor of we met de juiste dingen bezig zijn. Of de belangrijkste antenne voor of we de voor ons juiste dingen ook op een voor ons juiste manier doen. 

Gemoedstoestand

Dat geldt ook voor onze gemoedstoestand. Voel je je (een beetje) blij, of trots, of juist het tegenovergestelde?  Vind je iets leuk? Verheug je je erop? Of zie je ergens tegenop? Zo kun je aan je energieniveau en aan je gemoedstoestand afmeten of jouw doorzettingsvermogen wel of niet goed is op dat moment. 

Drie maal daags bijhouden

Toen ik burn-out was, hield ik mijn gemoedstoestand 3 keer per dag bij, en dat gedurende meer dan een jaar.
Ik deed dat op het moment dat ik opstond, vlak na de lunch/aan het begin van de middag en ‘s avonds voor het naar bed gaan. Elke dag, drie maal daags. Ook als ik ergens anders was, of op vakantie, hield ik het bij. Alleen door het consequent bij te houden krijg je een goed overzicht. 

Scores

Ik hield de score bewust niet bij met cijfers tussen 1 en 10, omdat ons brein er onbewust een voldoende of onvoldoende aan koppelt. Ik hield het bij met de volgende scores: ++     +     +-     –     —
Omdat ik burn-out was, scoorde ik in het begin veel –,  – en +-  . Het was door mijn herstel dat ik steeds meer + en ++ ging scoren. 

Allerbelangrijkste richtsnoer

Je hoeft niet burn-out te zijn om je gemoedstoestand bij te houden  😉 
Het bijhouden van je gemoedstoestand geeft je een helder inzicht hoe het echt zit met je gemoedstoestand. 
En het is waarschijnlijk de eerste keer in je leven dat je stilstaat bij hoe je je voelt. Terwijl ons gevoel onze allerbelangrijkste richtsnoer is voor wat wel of niet goed voor ons is. 

Verschillen zijn interessant

Ik leerde niet alleen mijn gemoedstoestand te benoemen, wat volstrekt nieuw was voor me. Maar het bijhouden van mijn gemoedstoestand bracht me nog veel meer! Ik merkte dat juist de verschillen tussen de scores interessant waren.

Positieve trigger

Stel dat ik ‘s ochtends een — had gescoord en tussen de middag een – of zelfs een +-, dan was er in de loop van de ochtend een positieve trigger geweest! 

 

 

Negatieve trigger

Andersom: als ik bijvoorbeeld ‘s middags een + had gescoord en ‘s avonds scoorde ik een – of –, was er in die tussentijd een negatieve trigger geweest… Doordat ik het maand na maand bleef bijhouden, kon ik er steeds meer lijn in ontdekken. Zo herkende ik na 3 maanden een eerste belangrijke negatieve trigger, die tot mijn terugkerende dips leidde. Het bleek een bepaalde cursus Statistiek te zijn op de computer. Wát die triggers zijn, verschil natuurlijk voor iedereen. 

Doorzettingsvermogen was niet altijd goed

Zo kwam ik er achter dat mijn doorzettingsvermogen niet altijd goed was. 
Wat ik wilde doen, was dus niet altijd goed voor mij. En zo leerde ik te kijken wát ik aan het doen was als mijn gemoedstoestand en/of energieniveau naar beneden ging. 

Niet bewust van overlevingsgedrag

Nu zul je misschien denken: Die dips voel je toch? Daarvoor hoef je toch niet je gemoedstoestand bij te gaan zitten houden? 
Ja, je zou inderdaad denken dat je die dips wel voelt, maar het probleem van overlevingsgedrag is juist dat je je er niet van bewust bent. We ontwikkelen, zonder dat we dat door hebben, overlevingsgedrag. We ontwikkelen ook allemaal verschillend overlevingsgedrag. En we ontwikkelen per persoon meerdere vormen van overlevingsgedrag. 

Ons brein

Voorbeelden van overlevingsgedrag zijn bijvoorbeeld piekeren en malen, pleasegedrag, controlebehoefte, een te groot verantwoordelijkheidsgevoel, niet kunnen stoppen uit angst te falen, niet graag in groepen verkeren, niet alleen kunnen zijn, machogedrag, ergernissen en frustraties, verslavingen, en dergelijke. Ons brein verricht heel veel werk om maar geen last van ons overlevingsgedrag te krijgen. Maar op een gegeven moment houdt ook dat op, en worden we bijvoorbeeld vermoeid, of we raken burn-out en/of depressief. 

Do’s and dont’s

Van sommige symptomen zijn we ons wel bewust, maar van de meeste (!) zijn we ons gewoon niet bewust. Een kenmerk van al mijn klanten is bijvoorbeeld dat ze in hun jeugd veel dingen móesten. Ook hier is iemand zich niet altijd van bewust. Er waren in de jeugd veel do’s en dont’s. Ons kindbrein is dan nog niet in staat om in te schatten hoe (on)logisch dingen zijn. Dit móeten tijdens onze jeugd is de reden dat volwassenen allergisch kunnen zijn voor als ze iets moeten. 

Kindbrein

Een aantal van de onlogische dingen neemt ons kindbrein voor waar aan. We hebben dan niet door dat we dat ons verdere leven ook blijven doen. Pas als we, op welke manier dan ook, vastlopen in ons leven, gaan we hulp zoeken. 

Piekeren

Juist wanneer ons gevoel niet helemaal ontwikkeld is, gaan we over op datgene wat wel ontwikkeld is: ons brein. Dan gaan we dingen rationaliseren en beredeneren. Dan zitten we voornamelijk in ons hoofd. Maar aangezien er een aantal dingen zijn die we niet kúnnen beredeneren of rationaliseren, raakt ons brein op een gegeven moment vol. En dan gaan we piekeren. Ons brein komt er dan, logisch, niet meer uit. 

Grote besluiten

Juist grote besluiten, zoals bijvoorbeeld het aannemen van een baan, of het kopen van een huis, of het verhuizen, of het aangaan van een relatie, zijn gevoelsbesluiten. Het zijn gevoelsbesluiten omdat ze zoveel componenten bevatten, dat onze ratio die niet allemaal tegelijk kan bevatten. Ons gevoel ‘weet’ daarentegen wel degelijk of we iets wel of niet willen, of of iets wel of niet goed voor ons is. Maar als je niet je gevoel helemaal hebt ontwikkeld, kun je er ook niet op vertrouwen. 

Krachtige manier

Daarom is het bijhouden van je gemoedstoestand een zeer krachtige manier om achter je eigen overlevingsgedrag te komen. Scoor je een hogere gemoedstoestand dan daarvoor? Dan was er een positieve trigger. En op welk moment scoor je een mindere gemoedstoestand dan daarvoor? Dan is daar een negatieve trigger aan voorafgegaan. 

Twee stappen nodig

Omdat ik wilde herstellen van mijn burn-out, ben ik uiteindelijk gestopt met die cursus. Ik ontdekte in de loop van de tijd meer negatieve triggers. En ik ontdekte wat mijn positieve triggers waren. Ik ben hersteld door consequent mijn negatieve triggers uit mijn leven te bannen of door iemand anders te laten doen. Maar die stap is niet voldoende. Om te herstellen én om een voldoening schenkend en een gelukkig leven te leiden, is het nodig dat je daarnaast de positieve triggers vermeerdert. 

Passie

Zo kreeg ik inzicht in de dingen die mij energie kósten en in de dingen die mij energie opleverden. Ik kwam er achter dat ik juist doorzettingsvermogen gebruikte voor dingen die ik eigenlijk niet zo leuk vond. Op deze manier ben ik, stap voor stap, uitgekomen bij wat ik nu doe. Ik verdien nu geld met mijn passie. En dit is nog maar het begin. 

Doorzettingsvermogen afleren

Omdat ik met name doorzettingsvermogen inzette voor dingen die ik eigenlijk niet zo leuk vond, ben ik mijn doorzettingsvermogen af gaan leren. Ik zat mijn doorzettingsvermogen nog maar sporadisch in, bijvoorbeeld om de laatste paar kilometer te wandelen van een wandeltocht van 20 km. 

Gevoel

Waar het om gaat is dat het ook een krachtige manier is om te leren dichter bij je gevoel te komen. Je leert, stapje voor stapje, je gevoel te benoemen en er naar te luisteren. Ons gevoel liegt niet, het is naar ons om naar ons gevoel te leren luisteren. Het wel of niet naar je energieniveau en naar je gemoedstoestand luisteren is het verschil tussen een gezond volharden en een ongezond versterken van je overlevingsgedrag. 

 

 

Enthousiasme ipv doorzettingsvermogen

Het gaat dus niet zozeer om doorzettingsvermogen. Waar het om gaat is of je iets doet wat je leuk vindt. Als je iets doet wat je leuk vindt, heb je geen doorzettingsvermogen nodig. Misschien alleen voor het laatste stukje. Dan heb je het over enthousiasme, interesse, of fascinatie, in plaats van over doorzettingsvermogen. 

Welk overlevingsgedrag?

Doorgaan met iets dat jou energie oplevert is gezond. Het maar (blijven) doorgaan met iets waardoor jouw gemoedstoestand naar beneden gaat, is overlevingsgedrag. Zodra je stopt met je overlevingsgedrag, merk je wélk overlevingsgedrag het is; merk je wat je tot nu toe altijd onbewust hebt vermeden. 

Als je je vicieuze cirkel wilt doorbreken, je belemmeringen wilt loslaten of alsnog je volledige ontwikkelingspotentieel wilt aanboren, ben je bij mij aan het juiste adres, want ik kan je daarmee helpen door middel van een Eendaagse Coaching.