De onzichtbaarheid van belemmerende patronen van vroeger

Ammy van BedafGeen categorie

Gewijzigd op 14 maart 2020 door Ammy van Bedaf

Belemmerende patronen van vroeger en hun (on)zichtbaarheid.

Misverstand

Over belemmerende patronen van vroeger bestaat een groot misverstand. Er zijn mensen die denken: Mijn ouders waren geen alcoholist, ik ben niet geslagen of seksueel misbruikt en ik heb het verder goed gehad. Waarna ze beschrijven waar ze last van hebben: bijvoorbeeld een gebrek aan zelfvertrouwen, piekeren, relatieproblemen of stress e.d..

Symptomen

Symptomen als piekeren, angst, depressieve gevoelens, eenzaamheid, slaapproblemen, stress, burn-out, vermoeidheid of futloosheid, gebrek aan zelfvertrouwen, besluiteloosheid/geen keuze kunnen maken/pleasegedrag, geen grenzen aan kunnen geven, schuld- en schaamtegevoel, boosheid/frustraties/agressie, en emotionele pijn, vloeien voort uit iemands jeugd. Kijk welke van deze symptomen nu op jou van toepassing zijn.

Goed nieuws

We worden er niet mee geboren; het is aangeleerd (overlevings)gedrag. Ik zeg altijd: dat is goed nieuws, want wat aangeleerd is, daar kan ook gezond gedrag voor in de plaats aangeleerd worden.

 

gezond gedrag

 

Moeilijk, niet zwaar

Een ander misverstand is dat gezond gedrag aanleren zwaar zou zijn. Het tegenovergestelde is waar: gezond gedrag aanleren is bevrijdend. Het is juist het leven vanuit patronen van vroeger dat zwaar is. Aanleren van gezond gedrag is moeilijk, net zoals destijds het leren fietsen of het leren autorijden ook moeilijk was. Het voordeel van gezond gedrag aanleren is dat je meteen de resultaten ervan merkt.

Faalangst

Als iemand aangeeft last te hebben van bijvoorbeeld faalangst of gevoelens van schaamte, vloeit dat voort uit emotioneel misbruik in de jeugd. Betrokkene heeft dan te doen gehad met een van de ouders en heeft als kind geprobeerd die ouder te ontzien en te helpen. Iets wat een kind nog niet kan.

Afwijzing

Als iemand bijvoorbeeld last heeft van het beoordeeld worden door anderen, of het zichzelf voortdurend analyseren, of van (wederom) faalangst, of van pleasegedrag, vloeit dat voort uit geestelijke mishandeling in de jeugd. Betrokkene heeft dan in zijn jeugd (non-)verbale boodschappen gekregen dat hij het niet goed (genoeg) deed of dat hij het niet kon. Dit is afwijzing.

Zelfvertrouwen

Als iemand bijvoorbeeld gevoelens van onzekerheid of controlebehoefte heeft of een gebrek aan zelfvertrouwen, vloeit dat voort uit de onzekerheid en onvoorspelbaarheid uit de jeugd. Als kind heeft ze dan niet de steun of begeleiding gehad waar ze behoefte aan had. Ook is er dan vaak sprake geweest van onvoorspelbaar gedrag van de ouders.

zelfvertrouwen groeit

Jeugd

Het probleem van belemmerende patronen van vroeger is dat ze sowieso onzichtbaar zijn. Het geslagen of het seksueel misbruikt worden is zichtbaar. Affectieve verwaarlozing, emotioneel misbruik en geestelijke mishandeling zijn niet zichtbaar. En al helemaal niet voor een kind. Zelfs voor een volwassene zijn ze niet zichtbaar, omdat die volwassene vanuit de eigen jeugd niet anders weet.

Vertrouwd

De volwassene die als kind met belemmerende patronen van vroeger te maken heeft gehad, zal die zelf ook weer vertonen naar haar kinderen. Zonder dat ze het door heeft. Omdat het haar zo bekend en vertrouwd voorkomt. Omdat ze niet anders heeft geleerd.

Voorbeeld

Als kind had ze alleen haar ouders als voorbeeld. Ze wist niet anders en had alleen haar ouders als vergelijkingsmateriaal. Als adolescent ziet ze dat het bij vriendinnen anders gaat. Voor een kind is het te pijnlijk om te twijfelen aan de loyaliteit van de eigen ouders.

Loyaliteit

Een kind wordt geboren met een blinde loyaliteit naar de ouders. Dat is nodig voor de overleving van de soort mens. Ook als het door de ouders affectief verwaarloosd, geestelijk mishandeld of emotioneel misbruikt wordt, zal het kind ook als volwassene de ouders blijven steunen en het voor de ouders op blijven nemen of hun gedrag blijven vergoelijken.

Partnerkeuze

Vanuit deze ongezonde loyaliteit naar de ouders doen we onbewust onze partnerkeuze. We voelen ons aangetrokken tot partners bij wie we onze patronen van vroeger kunnen herhalen. Dat doen we onbewust omdat ons dat vertrouwd voorkomt.

Machtsstrijd

Gedrag dat we niet kennen, zoals affectie en affiniteit, is benauwend en verstikkend voor ons. Een gezonde en evenwichtige partner is voor ons te saai, omdat we dan (zonder dat we dit door hebben) de spanning en het drama uit onze jeugd missen. De vroeger als kind niet gestreden machtsstrijd met onze ouders gaan we nu aan met onze partner.

Emotioneel loskomen

Het is door de belemmerende patronen van vroeger (affectieve verwaarlozing e.d.) dat een kind niet emotioneel kan loskomen van de ouders. Het doel van een gezonde opvoeding zou moeten zijn dat kinderen als jongvolwassene emotioneel los komen van hun ouders. Door de affectieve verwaarlozing, het emotioneel misbruik en de geestelijke mishandeling zijn zij echter niet emotioneel los van de ouders.

Liefdevol en zorgzaam

Mensen geven soms aan dat ze “liefdevolle en zorgzame” ouders hebben gehad. Een dergelijke opmerking mist de nuancering die gezond is: ouders kunnen nooit altijd liefdevol en zorgzaam zijn en zijn dat ook niet. Ouders hebben hun positieve en hun negatieve karaktertrekken. Hierdoor is een dergelijke ongenuanceerde opmerking ongeloofwaardig.

Schuldgevoel

Ook als ouders het hebben over hun “schatten van kinderen” of hun “fantastische kinderen” blijkt er schuldgevoel van de ouders naar hun kinderen achter deze ongenuanceerde opmerking te zitten.

Eigen mening

Kinderen zijn nooit altijd of helemaal fantastische of schatten van kinderen. Dat is onmogelijk. Geen kind op aarde is voorbeeldig. En als het dat wel is, is er iets mis met het kind. Dan is het door de ouders niet in de gelegenheid gesteld om een eigen mening te ontwikkelen.

Leegte

Ouders van “fantastische” kinderen hebben onbewust een schuldgevoel over het niet voldoende tijd of aandacht aan het kind te kunnen besteden. Dit schuldgevoel wordt vaak zo veel mogelijk gecamoufleerd middels materiële zaken, zodat het kind tevreden wordt gesteld. Het kind weet tenslotte niet beter. Om later een gat en een leegte te voelen, terwijl ze niet weet waar dat vandaan komt.

Puberen

Geen enkel kind is een schat van een kind of een fantastisch kind. En als een kind dat ogenschijnlijk wel is, is het kind te volgzaam en te gehoorzaam en zal het niet puberen. Waardoor het niet emotioneel los zal komen van zijn ouders.

Verdedigen

Hieruit vloeit voort dat dergelijke volwassenen het voor hun ouders opnemen, hen gaan verdedigen, het uit gaan leggen: het was goed bedoeld, ze deden hun best. Of het gaan nuanceren: zo erg was het allemaal niet, anderen hebben het nog veel erger, etc.

Overlevingsgedrag

Dit was als kind logisch en nuttig overlevingsgedrag, omdat het voor het kind te zwaar was om te hanteren. Als volwassene is het echter belemmerend overlevingsgedrag, omdat de volwassene niet door heeft dat zij/hij dit gedrag ook weer kopieert naar haar/zijn partner en kinderen.

Blinde vlek

En ook het vermijdingsgedrag dat iemand als overlevingsgedrag heeft ontwikkeld, is een blinde vlek voor betrokkene. Daarom kunnen mensen ‘onverwachts’ relatieproblemen, depressieve gevoelens, angst of paniek, eenzaamheid hebben of een burn-out ontwikkelen. Omdat ze zich niet bewust zijn van hun vermijdingsgedrag.

blinde vlekken

 

Omvang

Aan de omvang van overlevingsgedrag kun je de omvang zien van wat iemand als kind heeft meegemaakt. Als iemand bijvoorbeeld uitlegt dat hij die klappen in zijn jeugd verdiend heeft omdat hij bijvoorbeeld ondeugend was, geeft dit de omvang aan van de ongezonde patronen van vroeger.

Zelfverloochening

Een kind moet juist nog van alles leren en daar heeft het begeleiding bij nodig in plaats afwijzing of een klap. Een kind wordt bang van afwijzing of van een klap. Hierdoor zal het vermijdingsgedrag vertonen, zoals verlangd gedrag en pleasegedrag. Om maar niet afgewezen te worden en om maar aardig gevonden te worden. Hiermee begint de zelfverloochening bij het kind.

Geschiedenis

Het gevolg van deze zelfverloochening is dat het kind later als volwassene niet meer weet wie het is of wat de zin van het leven is. Waar het om gaat is wie je wilt zijn, wat je wilt zijn, en hoe je wilt zijn. Wat je nu bent, vloeit voort uit je geschiedenis met belemmerende patronen van vroeger. Maar: jouw geschiedenis hoeft gelukkig niet je toekomst te zijn.

Ontwikkelingspotentieel

Je kunt zelf emotioneel gezond gedrag aanleren om te zijn wie, wat en hoe je wilt zijn. Mensen die niet een emotioneel gezonde opvoeding hebben gehad, hebben niet meer dan 20-30% van hun ontwikkelingspotentieel aangeboord. Moet je nagaan wat er dan nog mogelijk is!

 

ontwikkelingspotentieel aanboren

 

Kortom: De meeste belemmerende patronen van vroeger zijn onzichtbaar. Aan de omvang van iemands symptomen kun je de omvang zien van iemands belemmerende patronen van vroeger. Jouw geschiedenis hoeft gelukkig niet jouw toekomst te zijn! Zie hieronder hoe ik je van dienst kan zijn om emotioneel gezond gedrag aan te leren.

Als je je vicieuze cirkel wilt doorbreken, je belemmeringen wilt loslaten of alsnog je volledige ontwikkelingspotentieel wilt aanboren, ben je bij mij aan het juiste adres, want ik kan je daarmee helpen door middel van een Eendaagse Coaching.