Gewijzigd op 19 november 2021 door Ammy van Bedaf

Codependentie 

Codependentie houdt in dat er een wederzijdse afhankelijkheid bestaat tussen twee partners. 
Beide partners zijn zich doorgaans niet bewust van de eigen afhankelijkheid van de ander. 
Ze zijn zich daar niet van bewust, doordat ze allerlei overlevingsgedrag hebben ontwikkeld om het zich maar niet bewust te hoeven worden. 
Er zijn verschillende vormen van codependentie.

 

 

Emotionele afhankelijkheid

Een belangrijke vorm van codependentie is de emotionele afhankelijkheid van de ander.
Je hebt de ander nodig voor je aandachtsbehoefte. Of om je begrepen of om je serieus genomen te voelen. 
Je denkt dat je recht hebt op de aandacht van de ander, maar aandacht is iets wat iemand hoogstens kan géven. We kunnen het daarentegen niet van een ander verlángen. En toch is dat wat we onbewust doen. 

Verwijten

Dat gaat zo ver dat als we niet of onvoldoende aandacht van de ander krijgen, we dit de ander verwijten. 
Wat er feitelijk aan de hand is, is dat we in onze jeugd te weinig of onvoldoende aandacht hebben gekregen.
We hebben niet door dat we bij onze partner eigenlijk compensatie zoeken voor in de jeugd ontbeerde emotionele behoeften.
En we zoeken het bij iemand die het ons niet kan geven. 

Machtsstrijd

Het gevolg kan zijn dat er een machtsstrijd ontstaat, waarin beide partners de ander verwijten maken. 
De onderliggende oorzaak is echter dat de ene partner buitensporig emotioneel behoeftig is.
Die bodemloze put van emotionele behoeftigheid kan wel degelijk worden gedempt.
Die kan echter alleen alsnog worden gedempt door betrokkene zelf, door jezelf alsnog emotioneel op te voeden. 
Daar kan ik je mee helpen.

Als je je vicieuze cirkel wilt doorbreken, je belemmeringen wilt loslaten, je gevoel wilt
ontwikkelen en alsnog je volledige ontwikkelingspotentieel wilt aanboren,
ben je bij mij aan het juiste adres,
want ik kan je daarmee helpen door middel van een Eendaagse Coaching

Financiële afhankelijkheid

Omdat beide partners het als een normaal gegeven zien dat er een financiële ongelijkwaardigheid is, zijn ze zich ook van de financiële afhankelijkheid niet bewust. Je zult dan zeggen: hoe kan dat nou? Je weet toch dat de een meer betaalt of meer inbrengt dan de ander?
Ja, dat weten de partners wel. Waar ze zich echter niet van bewust zijn, is dat het geld of de materiële welvaart een belangrijke en misschien wel cruciale rol speelt in hun relatie. Het kan zelfs een belangrijke reden zijn voor de relatie.

Liefde

Onbewust kan dan de liefde worden ‘gekocht’. Dat gebeurt onbewust, omdat de gever oprecht denkt dat hij of zij op deze manier liefde geeft. 
En de ontvanger ziet dit materiële aspect ook aan als liefde, omdat ze onbewust denkt: Iemand die mij zoveel geeft, moet wel van mij houden. Tot ze/hij er achter komt dat het op emotioneel gebied wel heel armoedig en karig is. 

Ongelijkwaardige relatie

Afhankelijkheid of codependentie wordt ook gevoeld in een relatie waarin de ene partner meer dominant is en de andere partner meer ondergeschikt is. Er is sprake van een ongelijkwaardige relatie. Onbewust hebben beiden de ander er op uitgezocht.
Twee dominante partners bij elkaar gaat niet, want dat levert heel veel strijd op. En twee ondergeschikte mensen bij elkaar gaat ook niet, want dat is wel heel erg saai; in zo’n relatie gebeurt vrijwel niets. 

Bevechten

Toch zullen ook een dominante en een ondergeschikte partner op een gegeven moment de ongelijkwaardigheid binnen de relatie gaan bevechten. Dit leidt tot ruzies, meningsverschillen en later tot een heuse machtsstrijd, waarin beiden de ander willen overtuigen. 
Beide partners willen gelijk krijgen, en dat ook nog eens van hun partner, die het hun niet geeft, omdat die ook gelijk wil krijgen van diens partner. 

Naast elkaar

Deze vormen van afhankelijkheid of codependentie kunnen ook naast elkaar bestaan, dus alle drie voorkomen binnen een relatie.
De afhankelijkheid of de codependentie wordt pas gevoeld als een van beiden liever de relatie zou beëindigen, maar merkt daartoe niet in staat te zijn. 

 

 

Knipperlichtrelatie

Dit kan leiden tot het uitmaken van de relatie, waarna na een poosje een gevoel van leegte wordt gevoeld.
Vervolgens wordt de relatie door een van beiden weer aangemaakt.
Dit uit en opnieuw aangaan van de relatie kan zich zelfs een aantal malen herhalen.
Dit fenomeen wordt knipperlichtrelatie of reboundrelatie genoemd. 

Overlevingsgedrag

Ik gaf aan het begin aan dat beide partners zich doorgaans niet bewust zijn van de wederzijdse afhankelijkheid.
Omdat ze overlevingsgedrag hebben ontwikkeld.
Hoe kan dit overlevingsgedrag eruit zien?

Blinde vlekken

Ten eerste zijn er blinde vlekken, waardoor men bijvoorbeeld (onder andere) het fenomeen codependentie niet kent. 
Ten tweede kan ons brein ons behoorlijk foppen en bedotten en kunnen we oprecht heel anders naar ons eigen gedrag en naar onze eigen onderliggende motieven kijken.

Zwart-wit

Bovendien kunnen we zwart-wit kijken, waardoor voor ons iets alles-of niets is. Hierdoor missen we de veel voorkomende nuanceringen die het leven juist zo prettig en makkelijk maken. 
Tenslotte is er nog onze beperkende woordenschat. Ongeacht hoe hoog iemand is opgeleid, worden veel woorden niet in de juiste betekenis gebruikt en worden mensen daardoor onjuist getypeerd. Hierdoor kan er een onjuist beeld over mensen in het algemeen en over de partner in het bijzonder bestaan.

Wegstoppen

Het belangrijkste overlevingsgedrag vindt zijn oorzaak in het feit dat we als kind veel dingen hebben moeten wegstoppen, omdat er geen aandacht of geen begrip voor was door onze ouders. Als we er niet mee naar onze ouders konden, naar wie konden we er dan mee naar toe? Niemand… Daarom hebben we, zonder dat we dat doorhebben, een aantal dingen in onze jeugd weggestopt. En later lopen we daar dan weer tegen aan als er een trigger in het heden is, die grote overeenkomsten vertoont met situaties uit onze jeugd.

Projectie

We hebben niet door dat we in ons volwassen leven verschillende dingen uit onze jeugd projecteren op onze partner(s) en bijvoorbeeld op onze baas of op collega’s. Onze vroeger weggestopte ergernissen of frustraties, waar in onze jeugd geen aandacht en geen ruimte voor was, projecteren we later op andere mensen. En we denken dan oprecht dat het door de partner of door de baas of door de collega komt. Voor alle duidelijkheid: het gedrag van de ander is onhebbelijk; dat het ons zo raakt, vloeit daarentegen voort uit onze eigen jeugd. Daarom reageren niet alle mensen hetzelfde op gedrag van iemand anders. 

Onveilige hechting

Misschien wel de allerbelangrijkste diagnose is dat 40% van de huidige volwassenen niet veilig gehecht is.
Daardoor hebben ze zich niet op een emotioneel gezonde manier kunnen onthechten van hun ouders (rebelleren is iets anders dan puberen).
Ze hebben dus geen puberteit doorgemaakt, waarin ze zich emotioneel los konden maken van de ouders. 
Hierdoor zijn ze niet in staat om een gezonde emotionele binding met hun partner aan te gaan. 

Triggers

Triggers kunnen zijn dat je je afgewezen voelt.
Of dat je je niet serieus genomen of niet gehoord voelt.
Of dat je controleverlies voelt.
Ook kun je je in de steek gelaten voelen. Dit wordt veroorzaakt door de verlatingsangst in je jeugd. 

Raken

Dit zijn stuk voor stuk triggers van situaties uit onze jeugd. 
Zouden we in onze jeugd dergelijke dingen niet hebben meegemaakt, zouden we er in ons volwassen leven niet in worden getriggerd.
Het zou ons gewoon niet zoveel raken als het ons nu raakt. 

Hoe kom je van codependentie af?

Kun je herstellen van je afhankelijkheid van je relatie of van je afhankelijkheid van de ander?
Ja, dat kan gelukkig wel degelijk.
Daarvoor is het nodig dat je alsnog jezelf emotioneel opvoedt. Hierdoor kom je emotioneel los van je ouders, waardoor je in staat bent om alsnog een emotioneel gezonde binding aan te gaan. 

 

 

Emotioneel opvoeden

Emotioneel opvoeden houdt in dat je alsnog je gevoel leert ontwikkelen.
Ook leer je een meerdimensionaal denkniveau aan in plaats van een eendimensionaal denkniveau of zwart-wit kijken of denken in alles of niets. Je leert dat je veel meer keuzes voelt/ervaart/hebt dan je nu ziet. 
Je ontdekt wat je passie is en je boort alsnog je volledige ontwikkelingspotentieel aan.