Boosheid

Boosheid is een gevoel; het uiten van je gevoel is emotie. Het gevoel is dan je boos voelen. Het uiten van je gevoel van boosheid (de emotie dus) kent heel veel uitingsvormen. Je kunt boosheid uiten door te razen en te tieren, door te schelden, door dingen te vernielen, door mensen te slaan, door uit je slof te schieten. Ergernissen, frustraties, irritaties, geprikkeld of prikkelbaar zijn, mopperen, kortaf zijn, je druk maken en onverdraagzaamheid zijn ook uitingsvormen van boosheid, net zoals kwaadheid, een kort lontje hebben, drift, woede en razernij. 

 

Externaliseren en internaliseren

Ook het opkroppen van je boosheid maakt er onderdeel van uit. Er zijn namelijk twee manieren van omgaan met boosheid: externaliseren en internaliseren. Externaliseren doe je door het naar anderen toe te uiten, zoals in bovengenoemde voorbeelden. Internaliseren doe je echter door je boosheid van jongs af aan weg te stoppen. Je denkt dan dat je geen last van boosheid hebt, maar dat is onterecht, want het zit er nog wel degelijk, wachtend tot het gedoseerd toegelaten mag worden.

Besef

Herstel van patronen van vroeger houdt namelijk in dat je je bewust wordt van wat je in je jeugd te verdragen hebt gehad. En dat houdt in dat je je kindbeeld, zoals je die nu nog onbewust hebt, inruilt voor een volwassenbeeld van je jeugd. Doordat we gezegend zijn met de mogelijkheid om als kind overlevingsgedrag te ontwikkelen, redden we het in onze jeugd. Dat overlevingsgedrag zit ons als een oude jas en we hebben het later vaak niet eens meer door dat we overlevingsgedrag hebben ontwikkeld.

Overlevingsgedrag

Overlevingsgedrag kent oneindig veel uitingsvormen. Overlevingsgedrag kan, naast boosheid, zijn: controlebehoefte willen; pleasen;  mensen, situaties of plaatsen vermijden; angst of paniek; te groot schaamte- of schuldgevoel; geen grenzen aangeven; geen nee kunnen zeggen of dingen doen waarvan je jezelf niet bewust bent dat je ze liever niet zou doen; niet naar ander werk durven overstappen; eenzaamheid; depressie; burn-out; niet kunnen genieten; piekeren; enzovoorts.

Reëel beeld

Om van je symptomen af te komen, is het echter nodig om een reëel beeld te ontwikkelen van je jeugd. Als kind kon je dat niet aan, nu als volwassene natuurlijk wel. Boosheid over het besef hoe het vroeger werkelijk was, maakt er onderdeel van uit. En onder die boosheid zit dan weer verdriet. En zo ontwikkel je alsnog je gevoel en jouw zo belangrijke gevoelsantenne. Dat doe je door alsnog jezelf emotioneel op te voeden op de manier zoals je zelf opgevoed had willen worden. Ik heb ontdekt dat dat nog wel degelijk heel goed mogelijk is.

Verlaten

In onze jeugd hebben we dus, onbewust, ons verdriet en onze boosheid moeten wegstoppen. We moesten dat wegstoppen, omdat er door onze ouders geen aandacht voor was. Of we moesten niet zeuren of niet kinderachtig doen; of we wilden niet tot last zijn; of we zagen dat ze het al zo druk hadden. Voor een kind is het niet krijgen van aandacht al afwijzing. Het kind voelt zich dan verlaten en in de steek gelaten.

Wegstoppen

En zo leert het kind diens gevoelens weg te stoppen. Gevoelens laten zich echter niet wegstoppen, want later hebben we niet voor niets allerlei fysieke, psychosomatische of psychische symptomen. Die symptomen zijn stuk voor stuk waarschuwingssignalen van ons lichaam. Het waarschuwt ons dat we er goed aan doen om ons gedrag te veranderen. 

Roulerende rekeningen

Waarom waren onze ouders niet in staat om aandacht te besteden aan onze gevoelens en emoties? Het antwoord is even simpel als ontluisterend. Dat waren ze niet omdat hun ouders daartoe ook niet in staat waren naar hún toe toen zij kind waren. Ze hebben dat zelf derhalve ook niet meegekregen. En zo wordt dit van generatie op generatie doorgegeven. Dit verschijnsel, dat patronen van generatie op generatie worden doorgegeven, heet ‘roulerende rekeningen’ en is beschreven door ene Nagy. Wat je zelf niet hebt ontwikkeld, kun je ook niet doorgeven aan je kinderen. Tenzij je het je alsnog gaat ontwikkelen. 

Regressie

Boosheid in het heden is dus niets anders dan het alsnog uiten van vroeger weggestopte en derhalve nooit geuite boosheid tegen je ouders. Dat heet een regressie. Een regressie is een reactie die in geen enkele verhouding staat tot het gebeurde. Zo kan het zijn dat de een regresseert in een bepaalde situatie, waarin anderen niet regresseren. Jouw boosheid moet er wel uit, maar niet tegen je ouders, want dat krijg je als een boemerang terug. 

Ontstaan

Hoe ontstaat boosheid in de jeugd? Als een kind niet krijgt wat het wil, kan het boos worden of gefrustreerd raken. Maar dan is er op zich nog niks aan de hand, want dit is volstrekt normaal gedrag voor een kind. Een kind is namelijk nog onmachtig om met die frustratie om te gaan. Dat moet het natuurlijk juist nog allemaal leren van de ouders. 

 

 

Reageren

Het is afhankelijk van hóe de ouders op de frustratie en boosheid van het kind reageren, of het kind zal bedaren. Het is afhankelijk van hoe de ouders begrip tonen voor de frustratie. En het is afhankelijk van hoe de ouders uitleg geven aan hun besluit. Of het is afhankelijk van hoe de ouders omgaan met de boosheid en frustratie van het kind, of het gedrag van de ouders door het kind als redelijk of als onredelijk wordt ervaren. Wij behoren tot de 40% gezinnen waar in onze jeugd geen aandacht was voor onze gevoelens. Dat weet ik, anders was je (met jouw zoekwoorden) (destijds) niet op mijn website gekomen. 

Wegstoppen

Het uiten van gevoelens werd in onze jeugd door onze ouders niet toegestaan, maar daarentegen ontmoedigd, of belachelijk gemaakt. Als kind kun je dan niet anders dan je gevoelens wegstoppen. En dat is wat je tot op de dag van vandaag hebt gedaan: wegstoppen. Dat is schadelijker dan het op zich al lijkt, want ons gevoel is onze zuiverste richtsnoer, onze zuiverste antenne, voor wat wel of niet goed voor ons is. Die antenne is dus nog niet ontwikkeld. Vandaar dat je vooral of helemaal op je ratio leeft. Vandaar dat je wellicht piekert, of slecht slaapt, of je zorgen maakt. Vandaar dat je vaak niet weet wat je wilt, of wat je zou moeten kiezen, of welk besluit je zou moeten nemen. 

Positieve aandacht

Ik heb ontdekt dat als we een kind geen positieve aandacht geven, dat dat op zich al affectieve verwaarlozing is. Als kind hebben we emotionele voeding als aandacht, waardering, bevestiging, erkenning, troost, aanmoedigingen en complimenten namelijk net zo nodig als ons dagelijkse voeding in de vorm van eten. Er bestaat in het geven van positieve aandacht dus geen neutrale stand; geen nul-modus. Het níet krijgen van positieve aandacht en dergelijke is dus al afwijzing voor een kind. Een kind heeft positieve aandacht nódig om emotioneel gezond te kunnen opgroeien.

Vroeger

Het opmerkelijke aan boosheid die je in je volwassen leven voelt, is dat die boosheid zo terecht lijkt, dat je je gewoon niet kunt voorstellen dat dat je vroeger weggestopte boosheid is. Gevoel van boosheid is namelijk zo intens, dat het wel door die ander of door diens gedrag of door de huidige situatie móet zijn veroorzaakt. Toch is dit niet het geval. De ander is niet meer dan een trigger van jouw eigen vroeger weggestopte boosheid.

Andersom

Andersom is dus ook het geval: als je niet jouw vroeger weggestopte boosheid had gehad, zou je nu niet zo boos zijn. Dat verklaart waarom niet iedereen over dezelfde dingen boos wordt, of dat de een furieus is, waar een ander lichte ergernis voelt of zelfs helemaal niet boos is. Het is maar net waarin je wordt getriggerd. 

Ruzie

Voor een ruzie zijn er altijd minimaal twee mensen nodig. Het is namelijk onmogelijk om in je eentje met iemand anders ruzie te maken.  Er ontstaat pas een ruzie of machtsstrijd, als beíde partijen op de ander reageren. Zodra een van beiden in staat is om zich aan de machtsstrijd te onttrekken, is er namelijk geen ruzie meer. Een machtsstrijd is er dus alleen als géén van beide partijen zich er aan kunnen onttrekken. 

 

 

Gelijk

De brandstof die een ruzie voedt, is de oprechte mening van beide partijen dat de ander ongelijk heeft en dat je zelf gelijk hebt. Maar dat is nog niet voldoende, want op zich is er dan nog niks aan de hand. Wat een ruzie tot een ruzie maakt, is dat je de ander wilt overtuigen van jouw gelijk. Je wilt jouw gelijk ook nog eens van de ander krijgen. En we zijn bereid om daarin heel ver te gaan. We hebben dus gewoonweg niet genoeg aan ons eigen gelijk. Dan we niet genoeg hebben aan ons eigen gelijk, komt dus omdat we per sé het gelijk van de ander willen krijgen, óf omdat we de consequenties van ons gelijk niet aankunnen. 

Onmacht

Uiteindelijk is onze eigen boosheid in het heden namelijk hetzelfde als onze weggestopte boosheid in onze jeugd: het is onze eigen onmacht om zelf te handelen. Omdat we zelf onmachtig zijn om te handelen, kunnen we de consequenties van ons eigen gelijk niet aan. Als onze baas  bijvoorbeeld incompetent is, is er op zich nog niks aan de hand als we dan zelf weg kunnen solliciteren, omdat we vinden dat we een betere baas verdienen. Pas als we niet weg durven of kunnen solliciteren als we dat wel zouden willen, hebben we een probleem. Omdat ze zelf niet kunnen handelen, willen we niet anders dan dat de baas verandert. En daar gaan we mee door tot we burn-out of depressief zijn. Dit geldt ook binnen relaties.  

Veranderen

Omdat we zelf niet ons eigen gedrag willen veranderen, verlangen we van de ander dat die haar gedrag verandert. ‘Als die ander nou maar…. dan komt het goed.’ Zolang we ons op de ander focussen, hoeven we niet met ons eigen aandeel aan de slag. Een ruzie in het heden is dus eigenlijk een bliksemafleider voor de eigen vroeger weggestopte gevoelens van boosheid naar de ouders.

Ineens

Mensen die boos worden, kunnen oprecht aangeven dat ze “ineens” boos werden. Die emoties van boosheid was er voor hun dus ineens. Dat ze dat zo voelen, is omdat ze hun gevoel grotendeels of helemaal hebben weggestopt. Onderdeel van herstel maakt dan ook uit om te leren voelen hoe boosheid zich opbouwt en hoe er verschillende fases zijn in die boosheid. Het gaat er dan om, om die opeenvolgende fases bij jezelf te leren herkennen. 

Gezond gedrag

En als je bij jezelf de signalen kunt herkennen van een aanstaande en zich ontwikkelende boosheid, kun je jezelf ook aanleren om in een vroeg stadium ander en gezond gedrag aan te leren in plaats van deze boosheid naar de ander te uiten.
Naar de ander, die niet meer dan de trigger is van jouw vroeger weggestopte boosheid. 
Net zoals jij niet meer dan de trigger bent van andermans vroeger weggestopte boosheid. 

Trigger

Wat kan een trigger van je huidige boosheid zijn? Een trigger van je huidige boosheid kan zijn: je afgewezen voelen, je niet serieus genomen voelen, je niet gehoord voelen, de schuld ergens van krijgen, je genegeerd voelen, je in de steek gelaten voelen, je onredelijk behandeld voelen, je controle  kwijt zijn. En dit zijn dezelfde aspecten die je in je jeugd hebt meegemaakt en waar toen geen ruimte voor was, laat staan een luisterend oor of begrip of troost. Vandaar dat je je boosheid (en verdriet) in je jeugd hebt moeten wegstoppen. En vandaar dat die vroeger weggestopte boosheid nu nog getriggerd kan worden als er een onbewuste associatie/overeenkomst is met vroeger.  

Ik heb ontdekt dat je van je boosheid af kunt komen en ik weet ook hoe jij dat kunt doen. In mijn Videojaarprogramma zit een video over hoe je van je boosheid afkomt. Nadat je de video over boosheid hebt bekeken, weet jij:

• Waarom het voor jou herstel belangrijk is om je gevoel te leren onderscheiden van je emoties;
• Waarom het zo belangrijk is om goed te reageren op teleurstellingen en boosheid van een kind;
• Hóe je goed op gevoelens en emoties van een kind kunt reageren;
• Welke belangrijke ontdekking ik heb gedaan over het huwelijk van onze ouders;
• De 4 gevolgen voor een kind  van boosheid van een van de ouders;
• De gevolgen  van het te doen hebben met een van je ouders;
• Het verschil tussen inhoudsniveau en betrekkingsniveau;
• Wat er nodig is voor een machtsstrijd;
• Welke reacties er mogelijk zijn als je je niet serieus genomen voelt;
• Wat het grootste misverstand is ten aanzien van boosheid naar je ouders;
• en op grond van dit allemaal: de 15 Manieren om van je boosheid af te komen.