Affectieve verwaarlozing

Affectieve verwaarlozing is een veel voorkomende vorm van een emotioneel ongezonde jeugd. Internationaal onderzoek   toont aan dat op de lange termijn affectieve verwaarlozing minstens zo schadelijk is als seksueel misbruik. Psychische schade is echter moeilijk te benoemen en je kunt het niet op een foto zetten. Het is moeilijk om te herkennen, ook door degene die het ondergaat.

Onvoorwaardelijke loyaliteit

Daarnaast is verdringing een van de belangrijkste overlevingsstrategieën van een kind. Bovendien wordt een kind geboren met onvoorwaardelijke loyaliteit naar de ouders, van wie het afhankelijk is. De gevolgen van het geen-kind-hebben-kunnen-zijn, zijn doorgaans enorm, zowel in relaties als in werk. Het probleem is dat we niet weten wat we gemist hebben. 

Brein

Wetenschappelijk onderzoek laat zien dat het brein van wie verwaarloosd, mishandeld of misbruikt is, er anders uit ziet. Vooral misbruik voor de 16-de levensjaar heeft invloed op de hersenontwikkeling, doordat het brein dan nog volop in ontwikkeling is. Er ontwikkelen zich dan minder hersenverbindingen en andere hersengebieden zijn onderontwikkeld.

Ontwikkelingspotentieel

Hierdoor is de kans groot dat je nog maar een beperkt gedeelte van je eigen ontwikkelingspotentieel hebt aangeboord.
Hersenonderzoek van de laatste jaren toont gelukkig ook aan dat het mogelijk is door middel van nieuw gedrag  nieuwe hersenverbindingen te laten ontstaan. Een dvd waar dit mooi op getoond wordt, is ‘What the bleep do we (k)now’. Dit maakt het mogelijk dat je jezelf alsnog emotioneel ontwikkelt.

Aandacht

Men spreekt van affectieve of emotionele of psychische verwaarlozing wanneer het kind niet de nodige aandacht heeft gekregen om zich op een gezonde manier emotioneel en sociaal te ontwikkelen. Het ging om het negeren van het bestaan van jou als kind, het onvoldoende interesse tonen in jou als kind en in jouw leefwereld en het jou aan je lot overlaten.

Behoefte aan en recht op

Feitelijk komt affectieve verwaarlozing er op neer dat je toen je klein was niet de aandacht, begrip, erkenning, waardering, bevestiging, troost, serieus genomen worden, er mogen zijn, en dat er naar je geluisterd werd, hebt gehad waar je behoefte aan en waar je recht op had.  

Compensatie

Als gevolg hiervan wil en ga je dat later, onbewust, alsnog bij je partners vandaan halen. Je zoekt hiervoor dus later alsnog compensatie bij je partners. Die jou dat ook niet kunnen geven, want ze zijn net zo emotioneel behoeftig als jij. Daarom ben je ook onbewust op hen gevallen. Omdat je, zonder dat je dat doorhad, oude patronen van vroeger herkende.

Hechten

Bij jonge kinderen kan het gevolg van affectieve verwaarlozing zijn dat ze niet leerden hoe ze zich emotioneel aan een ander konden hechten. Een kind dat niet een emotioneel veilige hechting met de ouders heeft gehad, zal zich ook niet van de ouders kunnen onthechten en zal daardoor later evenmin in staat zijn om zich emotioneel te hechten aan een partner.

Bindingsangst

Dit heet bindingsangst. Als jouw partner bindingsangst heeft, is de kans erg groot dat je het zelf ook hebt. Als je zelf geen bindingsangst hebt, voel je je namelijk niet aangetrokken tot iemand met bindingsangst. Je zou je dan aangetrokken hebben gevoeld tot een emotioneel gezonde partner. Bovendien zou je dan geen moeite hebben de ander los te laten.

Educatieve verwaarlozing

Een deelaspect van affectieve verwaarlozing is educatieve verwaarlozing. Van educatieve verwaarlozing is sprake als je niet bent aangemoedigd en niet bent geënthousiasmeerd in je hobby’s en interesses en in je eigen schoolkeuze en in je eigen beroepskeuze. 

Educatieve mishandeling

Van educatieve mishandeling is sprake als er geen ruimte was om je eigen opleidingskeuze of beroepskeuze te doen. Dat kan zijn omdat jouw ouders jou daarin hebben ontmoedigd. Maar het kan ook dat je werd gestuurd in je beroepskeuze. Het kan zijn dat je geacht werd het bedrijf van je vader over te nemen. Of dat jou letterlijk een bepaalde opleiding en een bepaald beroep werd verboden.

Problemen

Er zijn volwassenen die als kind subtiel of duidelijk (en alle gradaties daar tussenin) werden gepusht om toch maar in de voetsporen van vader te volgen. Of door die studie te doen die moeder of vader graag zelf had willen doen maar nooit de kans toe had gehad. Dat dergelijke kinderen later als volwassene emotioneel in de problemen komen en niet weten wat ze met hun loopbaan willen, is er een van de gevolgen van.

Niet jouw eerste keuze

Je doet dus iets wat je zelf niet gekozen zou hebben. Maar dit houdt in dat je nooit je eerste keuze zult doen. Je doet dus én iets wat je niet leuk vindt. Én je doet niet wat je het liefst gedaan zou hebben. Dat wat je het liefst zou doen, werd jou namelijk onthouden. Dit tot depressie of burn-out leiden.

Voorbeelden van affectieve verwaarlozing zijn:

* dat je vader of moeder of feitelijk vaak niet thuis was en/of dat als jouw vader en moeder wel thuis waren, zij niet voor jou beschikbaar waren. Dat kan doordat ze druk waren met andere dingen, of doordat een ander kind door ziekte of door diens gedrag de aandacht nodig had of opeiste, of doordat de ouder vluchtte in vrijwilligerswerk of zich verschool achter de krant of voor de tv. Dat een ouder feitelijk thuis was, hield niet in dat hij of zij ook beschikbaar en aanspreekbaar was voor jou.

* je mocht mee met je vader vissen, iets wat je op zich afschuwelijk vond, maar nu had je hem in ieder geval voor jezelf en je dacht aandacht te hebben. Hij betrok je overigens niet bij het vissen, dus zoveel aandacht had je niet. Je werd als het ware gedoogd of getolereerd, maar dat was voor jou als kind al beter dan helemaal geen aandacht.

* Je had een herexamen en er was niemand om je op te vangen. Toen je je vader vroeg met je mee te gaan wandelen in het bos, wilde hij na een kwartier al weer terug, omdat hij andere dingen te doen had.

* Het avondeten dat zwijgzaam verloopt, er mag of wordt niet gesproken, er is geen aandacht voor de ander, er is geen betrokkenheid voor elkaar, er waren geen gesprekken en over gevoelens werd al helemaal niet gesproken. Je mocht pas van tafel na een sein en dan vluchtte je naar buiten of naar boven.

* Het uiten van je emoties werd ontmoedigd. Je werd “een huilebalk” genoemd, of er werd “zeur niet!” geroepen, of “schei uit met dat gejank!” of “stel je niet aan!” Je hebt geleerd je emoties niet te tonen en daardoor om ze te verbergen.

Andere voorbeelden zijn

* Je werd niet geknuffeld of getroost. “Mijn moeder kon niet tegen aanraking” “Ik had het idee dat ik een last was” “mijn vader wilde liever niet dat ik bij hem op de bank kwam liggen”. Dat je vroeger op schoot hebt gezeten, herinner je je alleen van een foto; verder heb je er geen herinneringen aan. Het kan zelfs zo zijn dat je alleen op schoot mocht in verband met de foto. Als je er verder geen herinneringen meer aan hebt, heb je waarschijnlijk niet of nauwelijks bij je ouders op schoot gezeten.

* Omdat je moeder altijd “schatje” zei, dacht je dat je een liefdevolle jeugd had gehad.

* Zakken met speelgoed kreeg je, en tegelijkertijd werden je tanden niet gepoetst, is er nooit iemand mee naar school geweest en speelde je in je eentje.

* Je werd niet aangemoedigd met school, je werd wel gepusht maar niet met je huiswerk geholpen en als het volgens je ouders niet goed genoeg was, kreeg je straf. Of ondanks goede cijfers kreeg je geen waardering en geen complimenten. Of er was totaal geen aandacht voor school. Je denkt zelfs dat je vader niet eens weet op welke school je zat.

* In een pretpark ben je nooit of misschien één keer geweest. Of je werd alleen en aan je lot overgelaten in een speeltuin. Je kunt je niet herinneren dat je met je ouders spelletjes hebt gedaan. Of je deed alleen spelletjes die zij leuk vonden of als het hen uitkwam.

Maar ook

* Je voelde aan dat je moeder al lang blij was als je buiten ging spelen. Er mochten ook vaak geen vriendjes en vriendinnetjes meekomen.

* Je ouders hielden je niet in de gaten en lieten je verbranden in de brandende zon.

* Ze weten na -tig jaren nog niet dat je een bepaald iets niet lust of dat je bijvoorbeeld suiker in de thee hebt.

* Je mocht pas op je twaalfde op een vereniging; toen namen ze pas de moeite om je weg te brengen en je op te halen. Of je mocht niet op de sport waar jij graag op wilde, maar moest op de sport waar jouw ouders op zaten of op de sport waarvan zij vonden dat die goed voor jou zou zijn. Laat dat nou vaak hockey en tennis zijn.

* Je wilt heel graag piano of viool spelen en mag het niet. Of je wilt absoluut niet piano spelen en moet op pianoles. Of op blokfluitles of op vioolles. Met wat jij graag zou willen, wordt geen rekening gehouden.

En dan nog deze voorbeelden

*  Je wilt een speciaal type bootje en je krijgt een ander bootje. Je wordt geacht er blij mee te zijn. Of je wilt een speciaal type rolschaats, omdat je er tikkertje mee kunt doen en je krijgt veel duurdere skeelers, waar je geen tikkertje mee kunt doen. Jouw wensen worden genegeerd en je wordt ook nog eens geacht blij te zijn.

* Aan verjaardagen werd niet veel aandacht besteed. Of jouw verjaardag werd vergeten.

* Met de Sinterklaasviering was je vader er niet en toen hij later die avond thuis kwam, had hij teveel op. Toen je trots jouw cadeautje wilde laten zien, kreeg je een snauw.

* Je kreeg veel vrijheid en noemde dat “zelfstandigheid.” Je werd echter aan je lot overgelaten. Of al heel jong pakte je je eigen schoolspullen en sportspullen in. Als je later thuis kwam, kon je zelf je prakje opwarmen. Of toen je vier jaar was liep je al alleen door het park naar de kleuterschool. Of je moest alleen die drukke straat oversteken, iets wat je niet durfde.

* Vragen stellen werd ontmoedigd. Of jouw vragen werden genegeerd, of ze kwamen ongelegen of je kreeg geen (fijne) antwoorden.

Meerdere vormen tegelijk

Dit zijn voorbeelden om een indruk te geven van hoe affectieve verwaarlozing er uit kan zien.
Vaak vinden meerdere vormen van affectieve verwaarlozing tegelijkertijd plaats.

Kortom: We kunnen de gebeurtenissen van vroeger niet meer terugdraaien; we kunnen die patronen van vroeger, nu we volwassen zijn, wel veranderen in emotioneel gezond gedrag. Vanaf het moment dat je daar mee begint, zal het niet meer hetzelfde zijn en merk je al meteen positieve veranderingen. En vanaf het moment dat je er mee begint, heb je het ergste in je leven achter de rug.

Als je je vicieuze cirkel wilt doorbreken, je belemmeringen wilt loslaten of alsnog je volledige ontwikkelingspotentieel wilt aanboren, ben je bij mij aan het juiste adres, want ik kan je daarmee helpen door middel van een Eendaagse Coaching.