Emotioneel gezonde opvoeding

Ik las een keer een artikel van leiderschapsgoeroe Manfred Kets de Vries, over hoe je slecht leiderschap voorkomt. Het is niet zo moeilijk om het artikel te vertalen naar de gezinssituatie: hoe voorkom je een emotioneel ongezonde of beschadigende opvoeding? Of, in positieve termen verwoord: hoe realiseer je een emotioneel gezonde opvoeding?

Als je je vicieuze cirkel wilt doorbreken, je belemmeringen wilt loslaten of alsnog je volledige ontwikkelingspotentieel wilt aanboren, ben je bij mij aan het juiste adres, want ik kan je daarmee helpen door middel van een Eendaagse Coaching.

Interessante vragen

Ik ontving ook een mail van een klant met de volgende vragen: Hoe staat iemand in het leven die een emotioneel gezonde opvoeding heeft gehad? Hoe gaat deze persoon met zijn kinderen om? Wat voor een gezin heeft zij/hij?
Dit zijn heel interessante vragen.

 

 

Doel in het leven

Hier voeg ik graag nog veel vragen aan toe: uit wat voor een gezin komt zij (lees: zij/hij) Hoe staat zij in het leven? Wat heeft zij bereikt? Wat is haar doel in het leven? Hoe is haar fysieke en emotionele gezondheid? Welke interesses had zij en wat heeft ze met die interesses gedaan?

Bereikt

En zeker ook nog de volgende vragen: Welke dingen heeft ze in haar leven bereikt? Hoe deed ze dat? Wat voor tegenslagen heeft ze gehad? Hoe is ze daar mee omgegaan? enzovoort, enzovoorts, enzovoorts.

Onderzoeken

Omdat deze vragen (en nog veel meer vragen) mij intrigeren, heb ik heel hoog op mijn verlanglijst staan dat ik hier promotieonderzoek naar wil doen. Ik wil onderzoeken hoe een emotioneel ongezonde opvoeding er uit kan zien, in al zijn varianten. Met als doel te onderzoeken hoe een emotioneel gezonde opvoeding er uit ziet. En dat zowel feitelijk, als in een ideale situatie.

Opvoeding en onderwijs

Ik heb enorm veel kennis over een emotioneel ongezonde opvoeding, in al zijn aspecten. Ik heb op grond daarvan heel veel ideeën ontwikkeld over hoe een emotioneel gezonde opvoeding er uit zou horen te zien. En welke aspecten zouden moeten behoren tot de opvoeding thuis en welke tot het onderwijs. En hoe dat gedaan zou kunnen worden. Dat wil ik allemaal uitwerken.

Hoofddoel

En ik wil natuurlijk als hoofddoel beschrijven hoe je van een emotioneel ongezonde opvoeding (alsnog) een emotioneel gezonde opvoeding kunt realiseren. Dat dat nog wel degelijk mogelijk is, heb ik zelf ervaren. De opvoeding die ik in mijn jeugd had gehad was natuurlijk al decennia voorbij, maar ik merkte dat ik nog heel goed mezelf alsnog emotioneel kon opvoeden, en dat is wat ik heb gedaan. Daarmee help ik mijn klanten. 

Mensen

Aan het begin van mijn studie verbaasde het mij destijds al, dat we in Nederland een scheiding hanteren tussen Gezondheidspsychologie en Arbeidspsychologie. Ik vond dat vreemd, alsof leidinggevenden en werknemers geen mensen zouden zijn. 

A & O en Gezondheidspsychologie

Daarom heb ik destijds tijdens mijn universitaire studie Arbeidspsychologie & Organisatiekunde (A & O), in de vrije studieruimte (dat ongeveer 1/5de van de studie beslaat), cursussen Gezondheidspsychologie gedaan. Dat deed ik puur uit interesse en belangstelling.

Goud waard

Die combinatie bleek goud waard, ook tijdens mijn eigen herstel van mijn burn-out, toen ik nog maar net over de helft van mijn studie zat. Wat ik toen tijdens mijn burn-out zelf meemaakte, met de al opgedane kennis van mijn studie, had ik met geen enkele andere opleiding kunnen leren.

Principes

Als ik in het artikel van Manfred Kets de Vries de woorden ‘leidinggevenden’ vervang door ‘ouders’,  ‘medewerkers’ vervang door ‘kinderen’ en ‘organisatie’ vervang door ‘gezin’, gaat het – in beginsel – om dezelfde principes.

Emotionele Intelligentie

Zoals Kets de Vries het beschrijft: ‘De beslissingen van leiders zijn, net als van ieder ander mens, gebaseerd op emoties en onbewuste processen. Daarom zou een effectieve leider een zeer goed ontwikkelde Emotionele Intelligentie moeten hebben.’

Emoties

Vertaald naar de gezinssituatie wordt dat: De beslissingen van ouders zijn, net als van ieder ander mens, gebaseerd op emoties en onbewuste processen. Daarom zou een effectieve opvoeder een zeer goed ontwikkelde Emotionele Intelligentie moeten hebben.

Opvoedingsomgeving

Ongeveer 40% van de huidige volwassenen heeft in haar of zijn jeugd niet een opvoedingsomgeving gehad waarin emotionele intelligentie kon worden ontwikkeld.

Verschil

Er is één groot verschil tussen leidinggevenden en ouders. Voor leidinggevenden zijn er sollicitatie- en selectieprocedures. Voor ouders zijn die er niet.
Niet dat dat altijd evenveel uitmaakt, omdat ook de selecteurs binnen organisaties ook mensen zijn, waarvan in theorie 40% niet een opvoedingssituatie heeft gehad waarin emotionele intelligentie kon worden ontwikkeld.

Blinde vlekken

Ook Manfred Kets de Vries heeft het over de noodzaak van  ‘blinde vlekken onthullen’. Dat is inderdaad waar het om gaat: blinde vlekken onthullen, waaronder iemands onjuiste en niet-gecheckte aannames en interpretaties.

Logisch

In een Eendaagse Coaching maak ik gemiddeld tussen de 40 en 50 onjuiste interpretaties en aannames inzichtelijk. Met een minimum van rond de 10 en een maximum van in de tachtig. Het zijn onjuiste aannames en interpretaties die voor betrokkene logisch voortvloeien uit diens eigen opvoeding.

Voorbeeldfunctie

In onze jeugd hebben we namelijk geen ander vergelijkingsmateriaal dan onze ouders. Zij zijn onze enige voorbeeld. En ook zij wisten niet anders dan wat ze van hún ouders hadden meegekregen. En iedereen begint in haar leven weer helemaal van voren af aan met het eigen ontdekkingsproces.

Patronen

Dat is de reden dat dergelijke patronen, onbewust en onbedoeld, van de ene generatie worden doorgegeven aan de volgende generatie. De Hongaars-Amerikaanse psychotherapeut Nagy noemt dit ‘roulerende rekeningen’.

Roulerende rekeningen

Verticale roulerende rekeningen worden aan het nageslacht doorgegeven. En vanuit deze patronen van vroeger doen we ook onze partnerkeuze. Dit noemt Nagy horizontale roulerende rekeningen. Dat is de reden dat we ons onbewust aangetrokken voelen tot een partner die emotioneel ongeveer even (on)gezond is als wij zelf zijn.

Herhalen

We voelen ons onbewust aangetrokken tot partners bij wie we onze patronen van vroeger kunnen herhalen. We kunnen dus aan onze partner onze eigen emotionele (on)gezondheid zien. We hebben niet door dat we de ongelijkwaardigheid in de relatie van onze ouders weer onbewust herhalen. 

Co-dependency

Dat is ook wat bedoeld wordt met een term als co-dependency. Co-afhankelijkheid: als jouw partner bijvoorbeeld een verslaving of een stoornis heeft, heb je zelf ook een bepaalde emotionele afhankelijkheid. 

Last

We hebben natuurlijk alleen last van gedrag van de ander. Van ons eigen gedrag hebben we geen last. Ons eigen gedrag is voor ons zo logisch en vanzelfsprekend als de lucht die we inademen. Net zoals het gedrag van de ander net zo logisch en vanzelfsprekend voor haar of hem is als de lucht die zij/hij inademt.

Herstel

Tijdens mijn eigen loslaatproces heb ik ontdekt dat het hele herstelproces bestaat uit vaardigheden. Ik ontdekte dat dit ook geldt voor het alsnog ontwikkelen van je gevoel! Het zijn specifieke communicatievaardigheden en gedragsvaardigheden.
Ik heb ontdekt dat die vaardigheden nog heel goed aan te leren zijn. 

 

Symptomen ipv diagnoses

Ik werk vanuit symptomen in plaats van diagnoses. Diagnoses  bestaan namelijk uit verschillende symptomen en die symptomen verschillen per persoon. In de huidige hulpverlening wordt doorgaans andersom gewerkt: aan de hand van diagnoses.

Bottom-up

Ik ga dus uit van de specifieke symptomen van mensen en dan kom je echt bij de onderliggende oorzaken uit. Dat is de reden dat ik heel concrete handvatten kan geven hoe van symptomen af te komen. Ik werk niet top-down vanuit allerlei diagnoses, maar bottom-up, vanuit de specifieke symptomen van iemand. Dat is namelijk hoe iemand het zelf ervaart. Pas als je het probleem goed inzichtelijk hebt, kun je er concrete oplossingen voor geven. En die oplossingen zijn maatwerk. 

Meerdere symptomen

Het is ook niet zo dat mensen last hebben van maar één diagnose. Mijn klanten hebben last van tussen de vijf tot tien diagnoses. En dan zijn er nog de symptomen die ze niet bij zichzelf herkennen, zoals de redderrol, de slachtofferrol, een onveilige hechting, zelfverloochening, het eigen aandeel of de machtsstrijd. 

Overlevingsgedrag

We hebben ons eigen overlevingsgedrag en vermijdingsgedrag niet door. Dat hebben we in onze jeugd ontwikkeld en toen was het functioneel. Later echter lopen we in onze relatie en/of in ons werk tegen datzelfde overlevingsgedrag aan en belemmert het ons. Voorbeelden van overlevingsgedrag zijn bijvoorbeeld pleasen of controlebehoefte. 

Als je je vicieuze cirkel wilt doorbreken, je belemmeringen wilt loslaten of alsnog je volledige ontwikkelingspotentieel wilt aanboren, ben je bij mij aan het juiste adres, want ik kan je daarmee helpen door middel van een Eendaagse Coaching.

3 tot zo’n 7 interesses

Mensen die niet weten wat ze willen en zeggen geen interesses te hebben, noemen tijdens een Eendaagse Coaching minimaal 3 tot zo’n 7 interesses of dingen op die ze leuk vinden om te doen. Dat ze geen van die dingen actief doen (waardoor ze er ook niet opkwamen), vloeit allemaal voort uit hun patronen van vroeger, waarin die dingen niet werden aangemoedigd of werden ontmoedigd.

Passie

Ik maak die belemmerende gedachten inzichtelijk. Vervolgens geef ik praktische handvatten om alsnog invulling te geven aan interesses. Uit een van deze interesses ontstaat vervolgens je passie.
En ook de zelfverloochening begint al in de wieg. Het is je geschiedenis; het hoeft gelukkig niet je toekomst te zijn.

 

 

Ontwikkelingspotentieel

40% van de huidige volwassenen heeft door bovenstaande nog niet hun volledige ontwikkelingspotentieel  aangeboord. Ook bij mij begon mijn ontwikkeling pas vanaf het moment dat ik aan mijn herstel- en loslaatproces begon.

Kansen en mogelijkheden

Als ik nu terugkijk, kan ik zeggen dat mijn eigen ontwikkeling ook, tot aan mijn burn-out en relatieverslaving, heeft stil gestaan. Het is door mijn herstel en aan mijn loslaatproces te danken dat ik alsnog mezelf ontwikkeld heb. En dat kan iedereen die niet meteen in zijn of haar jeugd de juiste kansen en mogelijkheden heeft gehad.

 

 

Resultaten

Je kunt, net zo als ik heb gedaan, alsnog je eigen opvoeder worden. Je merkt de resultaten al vanaf het moment dat je er mee aan de slag gaat.
Never waste a good crisis! Je kunt je geschiedenis niet meer veranderen, maar nog wel degelijk zelf invulling geven aan een door jou gewenste toekomst. Dat is wat ik met mezelf heb gedaan en ik help je daarmee. 

Gevoel ontwikkelen

De bodem onder herstel is het alsnog ontwikkelen van je gevoel. Wat we aanzien voor ons gevoel is feitelijk vaak emotie of impulsief gedrag. Het onderscheid tussen gevoel en emotie is hierbij cruciaal. Om emotionele verbinding te kunnen aangaan, is het alsnog ontwikkelen van je gevoel nodig. Over hoe je alsnog in 4 stappen je gevoel ontwikkelt, heb ik een boek geschreven: Grip op gevoel en emotie. Je leert hoe je alsnog een evenwichtig gevoelsleven ontwikkelt.