Patronen doorbreken en loslaten, hoe doe je dat?

Van veel patronen in ons gedrag zijn we ons niet bewust. Als we emotionele pijn  hebben, zijn we ons ook niet bewust van de wijze waarop we, onbedoeld en onbewust, dat zelf in stand houden. Want hoe kun je nou iets zelf in stand houden wat je juist helemaal niet wilt?
Dat kan als je zelf niet kunt weten wat het je biedt om dat gedrag in stand te houden.
Datgene wat het je biedt is doorgaans de een of andere vorm van vermijden.

Je probeert te vermijden dat je eenzaam wordt, dat je je controle verliest, dat je afgewezen zult worden, dat ze je niet meer aardig zullen vinden, dat ze je niet goed genoeg zullen vinden, en zo kan ik er nog wel -tig opnoemen. Dit betreffen aspecten die je in de een of andere vorm hebt meegekregen vanuit je jeugd. voor iedereen verschilt de vorm waarin je het hebt meegekregen.
Dat je je nu onzeker, angstig, leeg en uitgeblust, depressief, niet de moeite waard voelt en bang bent om in de steek gelaten te worden, is hier een gevolg van.
Dat je niet weet hoe je hierin verandering kunt aanbrengen, komt omdat het je blinde vlek is. De manier waarop je het nu doet is die vanuit jouw jeugd; toen wist en kon je niet anders want je was klein, kwetsbaar en afhankelijk van je ouders.

Als volwassene echter kun jij ander gedrag leren, waardoor je datgene wat vróeger zo pijnlijk was, nú kunt veranderen. Daarvoor is het niet nodig om naar die pijn van vroeger te gaan; daarvoor is het nodig om ander gedrag voor jouw vroegere gedrag in de plaats te stellen. Dit houdt concreet in dat je bepaald gedrag afleert en bepaalde andere aspecten van gedrag aanleert. Welk gedrag dat is, dat verschilt per persoon en per situatie en heeft te maken met hoe jouw opvoeding was en hoe jij die hebt ervaren.

Als je een gelukkige jeugd hebt gehad en je ervaart nu emotionele pijn, verdriet en/of onrust of je piekert veel, bent burn-out of hebt depressieve gevoelens, dan is jouw jeugd iets minder gelukkig geweest dan je zelf denkt. Ons brein werkt gelukkig zo dat het ons beschermt tegen aspecten die we niet aankunnen of die we niet kunnen bevatten. Onderhuids blijven die aspecten wel degelijk een rol in je gedrag spelen.
Op de een of andere manier is in jouw jeugd niet voldaan aan datgene waar je als  kind behoefte aan en recht op hebt en dan betreft het aspecten als liefde, aandacht, zorg, troost, er mogen zijn, serieus genomen worden en dergelijke. De uitingsvormen daarvan verschillen per persoon.

Als daar in onze jeugd niet aan is voldaan, zoeken we er ons leven lang invulling voor bij anderen, en dat doen we bij anderen die ons dat  niet kunnen geven. Vandaar dat zowel een pleger als een slachtoffer beiden, op verschillende manieren, compensatie bij elkaar zoeken en elkaar nodig hebben voor die compensatiebehoefte. In feite gaan beiden de strijd aan, ditmaal niet tegen een van de ouders, maar tegen de partner. Of tegen je baas of collega’s. Er heeft op de een of andere manier zelfverloochening plaatsgevonden, anders had je geen emotionele pijn, verdriet of onrust.

Als je emotionele pijn en onrust in je hoofd hebt, zit jouw herstel in gedragsverandering. Dat is goed nieuws, want dat heb je helemaal zelf in de hand. Jouw huidige gedrag wordt veroorzaakt door een onbewuste verslaving aan bepaald gedrag (bijvoorbeeld controle), aan een partner, aan werk of aan een stof. Een verslaving is feitelijk een compensatie voor een niet te weerstane drang aan het willen voldoen van onvervulde emotionele behoeften. Het heeft met ons beloningssysteem in de hersenen te maken en je kunt hier zelf leren invulling aan te geven. Ik noem dat ‘jezelf alsnog emotioneel opvoeden’, wat ik ook heb gedaan. Wat ik ook heb moeten doen. Ook ik deed dat pas toen mijn emotionele pijn bijna ondraaglijk was.

Of je nu verslaafd bent aan een partner, je werk, een stof of bepaald gedrag: eronder zit de angst voor eenzaamheid, verlating, afwijzing, verlies van controle en dergelijke. Met invulling geven aan je verslaving, geef je je beloningssysteem in je hersenen weer even een shotje dopamine. Je hebt er in de loop van de tijd echter steeds meer van nodig. Daarom zal je emotionele pijn in de loop van je leven toenemen. Elke verslaving werkt progressief; dat komt doordat onze hersenen steeds meer van dezelfde stof nodig heeft.

Het woordje ‘verslaafd’ klinkt zwaar; het is in de betekenis van ‘niet zonder kunnen’. Dat je niet zonder je partner/werk/stof/gedrag kunt, blijkt als je ermee stopt. Dan komt voor jou dat grote zwarte gat, of: daar ben je in ieder geval bang voor, want dat vermijd je door weer een volgend ‘shotje’ te nemen in de vorm van het weer aanmaken van je relatie of het vinden van een nieuwe partner, of het zoeken naar een andere functie of andere baan. Zolang je meer-van-hetzelfde doet, zul je meer-van-hetzelfde krijgen.
Als je inzicht hebt in je eigen gedrag en weet waar voor je compensatie aan het zoeken bent, kun je leren daar zélf invulling aan te geven, waardoor je jouw van vroeger daterende patronen doorbreekt.

Hier moet je zelf aan werken, want je hebt jouw gedrag gedurende -tig jaren opgebouwd. Het levert je  onnoemelijk veel op. Ik ben ervaringsdeskundige en ben relatieverslaafd geweest en overspannen en vervolgens, door een anderhalf jaar durend fout verlopen hulpverleningstraject, burn-out.
Mijn relatieverslaving hield in dat ik een voor mij pijnlijke relatie niet kon beëindigen en er evenmin in slaagde er een emotioneel gezonde en evenwichtige relatie van te maken. Hierdoor dreigde ik er emotioneel aan onderdoor te gaan.
Door mijn overspannenheid en burn-out leerde ik dat ik niet zozeer verslaafd was aan het werk zelf, als wel aan datgene wat het me bood, waar het voor mij dus voor stond: voor welke onvervulde emotionele behoeften ik compensatie zocht. Of, zoals ik zelf nu placht te noemen: de eronderliggende mechanismen. Het zijn gedragspatronen die we nu, onwetend en dus onbedoeld en onbewust, zelf in stand houden.

In beide gevallen (partner, werk) ben ik aan de slag gegaan met de manier waarop ik de situatie zelf in stand hield. Ik was niet verwijtbaar en toch hield ik tegelijkertijd door mijn behoefte aan controle en regie en door mijn behoefte aardig gevonden te worden en door angst voor afwijzing, de situatie in mijn relatie en op mijn werk in stand. Dit gebeurde zonder dat ik dat door had. In beide gevallen heb ik, met  hulp van drie professionals, een doorbraak gerealiseerd door aan mijn eigen onvervulde emotionele behoeften te werken, waardoor ik ook de anderen (partner, bazen en collega’s) kon beïnvloeden in plaats van te proberen heb te veranderen. Op deze manier heb ik gewerkt aan mijn herstel.

Als je emotionele pijn, verdriet en/of onrust ervaart, zit je in de slachtofferrol én verloochen je jezelf. De enige manier om hier verandering in te brengen is inzicht krijgen in je eigen aandeel in je relatie of in de situatie op je werk. Dat wat je tot nu toe probeerde, je partner of je werkomgeving te veranderen, werkt niet. Jíj hebt er last van, de andere(n) niet of minder of anders. De last die jij er nu van ondervindt, heeft zijn voedingsbodem in vroeger. Als je hiermee aan de slag gaat, zul je je eigen patronen doorbreken en  hier niet tegenaan blijven lopen.

Ook de angst die je hierbij dénkt te gaan ervaren, is de angst van vroeger, de angst van toen je klein, kwetsbaar en afhankelijk van je ouders was. De angsten die je nu hebt en de angst om je patronen te doorbreken vormen nu voor jou een vicieuze cirkel. Die houden je als het ware gevangen. Als je je eigen patronen van vroeger doorbreekt, merk je echter dat je niet meer klein, afhankelijk en kwetsbaar bent en dat het inderdaad angst van vroeger is. Dat is de doorbraak. Je kunt jezelf ander gedrag  aanleren en bepaald gedrag, dat je nu belemmert en dat blokkades opwerpt, afleren. Ook dit is een vicieuze cirkel, want door met je eigen gedrag aan de slag te gaan, merk je dat jouw angsten inderdaad van vroeger waren en terecht gebaseerd op vroegere patronen uit jouw kindtijd. Nu kun je echter je eigen patronen ontwikkelen, vrij van angst, emotionele pijn, verdriet en emotionele onrust.

Het doorbreken van jouw patronen ís het loslaten, is het werken aan het beëindigen van jouw emotionele pijn, jouw verdriet, jouw emotionele onrust, jouw gepieker, depressieve gevoelens, burn-out, en dergelijke. Dit zijn allemaal signalen die jouw lichaam je geeft om je aan te geven dat je er goed aan doet om je gedrag te veranderen. Het is aan jou hoe je met deze signalen omgaat. De angst van vroeger zorgt ervoor dat we doorgaans pas hulp zoeken als de emotionele pijn ondraaglijk is. Om er vervolgens achter te komen dat we ons inderdaad lieten leven door zowel de angst als onze patronen van vroeger, toen we kind waren.

Je zult merken dat loslaten bevrijdend werkt. Ik kan het niet vaak genoeg aangeven: het is het vasthouden aan oude patronen van vroeger waardoor je emotionele pijn, verdriet en onrust voelt en in stand houdt. Je bent je oude patronen aan het herhalen bij je partner of in je werksituatie, in ieder geval bij mensen, die niet aan jouw emotionele behoeften kunnen voldoen. Hoe verwijtbaar ze ook zijn; zij zijn niet de oplossing van jouw probleem; dat ben je zelf. Enkel en alleen jijzelf kan jouw eigen patronen van vroeger doorbreken.

Kortom: voor persoonlijk levensgeluk kun jij alleen zelf zorgen. Een evenwichtige relatie en vervulling biedend werk zijn hiervan afgeleide. Alleen datgene wat je zelf hebt, kun je anderen bieden. Alleen datgene wat je bij jezelf herkent, kun je herkennen bij anderen. Voor dat wat je zelf echter ontbeert, word je emotioneel afhankelijk van anderen of van een verslavende stof of van verslavend gedrag. De overtuiging dat je zelf wel je problemen de baas kunt, of de angst van vroeger toen je klein, kwetsbaar en afhankelijk was, houdt je misschien af van het zoeken van hulp, waardoor je je tegelijkertijd de mogelijkheid op herstel en een leven zonder emotionele pijn, zonder gepieker en met rust in je hoofd, ontneemt.

Als je je vicieuze cirkel wilt doorbreken, je belemmeringen wilt loslaten of alsnog je volledige ontwikkelingspotentieel wilt aanboren, ben je bij mij aan het juiste adres, want ik kan je daarmee helpen door middel van een Eendaagse Coaching.